Nowe podejście dot. diagnozowania nowotworów zaprezentowane przez Komisję Europejską ma na celu wspieranie państw członkowskich w zwiększaniu liczby badań przesiewowych w kierunku raka.

"Koncentrując się na wykrywaniu nowotworów na wczesnym etapie, proponowane zalecenie ma zwiększyć liczbę badań przesiewowych, by objąć nimi więcej grup docelowych i więcej rodzajów nowotworów" - przekazało w komunikacie przedstawicielstwo KE.

Celem nowego podejścia jest, by do 2025 roku 90 proc. osób w Unii Europejskiej, które kwalifikują się do badań przesiewowych w kierunku raka piersi, szyjki macicy i jelita grubego, otrzymało możliwość zrobienia takich badań. W nowym zaleceniu rozszerzono również zorganizowane badania przesiewowe populacji w kierunku raka, tak, aby obejmowały one nowotwory płuc, prostaty i – w pewnych okolicznościach – żołądka.

"Rak jest dla nas priorytetem zdrowotnym! W ciągu ostatnich dwóch lat COVID odbił się negatywnie na profilaktyce, wykrywaniu i diagnozowaniu nowotworów. Szybsze wykrycie nowotworu może wiele zmienić – zwiększyć możliwości leczenia i uratować życie. Dlatego musimy wzmocnić badania przesiewowe w kierunku raka w całej UE. Dziś ponownie wykazujemy nasze zdecydowane i wspólne zaangażowanie w walkę z rakiem" - oświadczył cytowany w komunikacie wiceprzewodniczący ds. promowania europejskiego stylu życia Margaritis Schinas.

Przedstawicielstwo KE zaznaczyło, że dzięki nowym zaleceniom unijnym program badań przesiewowych w kierunku raka obejmie rodzaje nowotworów, które łącznie stanowią prawie 55 proc. wszystkich nowych przypadków diagnozowanych co roku w Unii.

Nowe zalecenie ma na celu zwiększenie liczby badań przesiewowych w kierunku raka piersi, jelita grubego i szyjki macicy, aby osiągnąć cel określony w europejskim planie walki z rakiem. Polega on na zaoferowaniu do 2025 r. takich badań przesiewowych dla 90 proc. osób, które się do nich kwalifikują. Unijny plan rozszerza grupę docelową badań przesiewowych w kierunku raka piersi o kobiety w wieku od 45 do 74 lat (obecnie jest to 50–69 lat).

Oprócz tego wprowadza zalecenie, aby w celu wykrycia raka szyjki macicy przeprowadzano badania na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) u kobiet w wieku od 30 do 65 lat przynajmniej co 5 lat, z uwzględnieniem statusu szczepień przeciwko HPV. Wzywa również do przeprowadzenia badania kwalifikacyjnego w kierunku raka jelita grubego u osób w wieku 50–74 lat za pomocą badania kału metodą immunochemiczną w celu określenia ewentualnych badań następczych w formie endoskopii/kolonoskopii.

"W oparciu o najnowsze dowody i metody w zaleceniu rozszerzono zorganizowane badania przesiewowe na trzy dodatkowe nowotwory: badanie w kierunku raka płuc u osób, które obecnie dużo palą, oraz u eks-palaczy w wieku 50–75 lat; badanie w kierunku raka prostaty u mężczyzn w wieku do 70 lat na podstawie testu na antygen gruczołu krokowego oraz badania metodą obrazowania metodą rezonansu magnetycznego (MRI) jako badania następczego, a także badania przesiewowe na obecność Helicobacter pylori oraz nadzór nad przednowotworowymi zmianami patologicznymi żołądka w miejscach o wysokiej zachorowalności na raka żołądka i wysokim współczynniku umieralności" - wyjaśniono w komunikacje.

Po przyjęciu nowego podejścia przez Radę, zalecenie zastąpi to obecnie funkcjonujące, które zostało opracowane w 2003 roku.

Jak przekazało przedstawicielstwo KE, szacuje się, że w 2020 r. w Unii Europejskiej chorobę nowotworową zdiagnozowano u 2,7 mln osób. Co więcej, co drugi obywatel UE zachoruje na raka w ciągu swojego życia, co będzie miało długotrwały wpływ na jakość życia tych osób, a ze wszystkich chorujących na nowotwory przeżyje tylko połowa.

W opublikowanym w 2017 r. sprawozdaniu z realizacji zalecenia z 2003 roku oraz w europejskim przewodniku na temat poprawy jakości kompleksowego zwalczania chorób nowotworowych wskazano przyszłe wyzwania i potrzeby. W lutym 2021 r. Komisja przedstawiła europejski plan walki z rakiem, który jest głównym priorytetem Komisji pod przewodnictwem Ursuli von der Leyen w dziedzinie zdrowia i kluczowym filarem silnej Europejskiej Unii Zdrowotnej. Poprawa wczesnego wykrywania jest jednym z czterech kluczowych obszarów tego planu.(PAP)

Autorka: Aleksandra Kiełczykowska

ak/ mhr/