Jak przypomniało Muzeum Narodowe w Poznaniu (MNP), wczesna twórczość Marii Nicz-Borowiakowej, o secesyjnej stylistyce, czerpała z doświadczeń młodopolskich. Na kierunek jej rozwoju ogromny wpływ miała, istotna dla całego ruchu awangardy, ekspresjonistyczna twórczość poznańskiego Buntu oraz pismo „Zdrój”.

„Szeroki krąg inspiracji określa rozmach poszukiwań artystycznych, prowadzących do formalnych rozstrzygnięć awangardy. W szkicownikach prześledzić można fascynację twórczością formistów, wpływ Zbigniewa Pronaszki i Tytusa Czyżewskiego” – podkreślono.

Maria Nicz-Borowiakowa należała do pierwszego pokolenia studentek warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Zawarte podczas studiów przyjaźnie, a także kilkumiesięczny pobyt w Paryżu, nakreśliły jej drogę twórczą, związaną z przynależnością do najważniejszego ugrupowania awangardy – „Bloku Kubistów i Suprematystów i Konstruktywistów” - Nicz-Borowiakowa brała udział we wszystkich niemal wystawach tej formacji. Współpracowała następnie z grupą konstruktywistów i funkcjonalistów „Praesens”. Około 1930 roku, po narodzinach córki, malarka wycofała się z życia artystycznego. Z tych lat, obejmujących także okres II wojny, pochodzą nieliczne, niekiedy niedokończone obrazy ze zbiorów rodziny artystki. Dorobek Nicz-Borowiakowej, zgromadzony jest głównie w Muzeum Narodowym w Poznaniu, w kolekcji Fundacji Signum i w Muzeum Sztuki w Łodzi.

Jak podkreśliła rzeczniczka Muzeum Narodowego w Poznaniu Aleksandra Sobocińska, wystawa „Awangardzistka. Maria Nicz-Borowiakowa” będzie pierwszą w historii monograficzną wystawą poświęconą Marii Nicz-Borowiakowej; jednej z najważniejszych polskich przedstawicielek konstruktywizmu.

Kuratorki wystawy - Agnieszka Salamon-Radecka i Agnieszka Skalska - zaznaczyły, że wystawa prezentować będzie wkład artystki w dziedzictwo sztuki polskiej pierwszej połowy XX wieku. Na ekspozycji zaprezentowanych zostanie łącznie ok. 150 prac, w tym ponad 30 obrazów olejnych, a także rysunki.

Wystawa – jak wskazali organizatorzy – pokaże prace z lat trzydziestych, dotychczas nieznane szerokiej publiczności oraz zachowane w rękach rodziny dokumenty i fotografie - wśród nich portrety samej artystki, członków jej rodziny i przyjaciół, a także zdjęcia dokumentujące życie studenckie w pracowniach Warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, towarzyskie spotkania w domu artystki.

Muzeum Narodowe w Poznaniu podało, że główna, otwierająca wystawę przestrzeń, zajęta zostanie przez prezentację malarskiej twórczości artystki związanej z awangardą. Niektórym obrazom towarzyszyć będą szkice, pozwalające prześledzić pracę nad formą. Uzupełnieniem ekspozycji będą dodatkowe przestrzenie. Pierwsza poświęcona będzie unikatowym fotografiom pochodzącym ze zbirów rodzinnych. Natomiast druga – prezentować będzie nieliczne próby projektowe, a także meble i przedmioty pochodzące z domu artystki. Ekspozycję zamykać będzie przegląd wydarzeń z życia Marii Nicz-Borowiakowej.

Wystawie towarzyszyć będzie także obszerny, obficie ilustrowany katalog, zawierający obok esejów dotyczących wybranych aspektów twórczości artystki na tle sztuki polskiej i europejskiej XX w., kalendarium, archiwalne fotografie, a także katalog dorobku artystycznego.

Wystawa „Awangardzistka. Maria Nicz-Borowiakowa” została dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Za projekt aranżacji i katalogu odpowiadał Raman Tratsiuk. Współpraca kuratorska przy wystawie - Agata Mendrychowska.

Ekspozycję można będzie oglądać od niedzieli, 7 sierpnia do 27 listopada. (PAP)

autor: Anna Jowsa

ajw/ pat/