Radio Opole » Kraj i świat
2022-06-25, 12:30 Autor: PAP

Upamiętniono 80. rocznicę utworzenia karnej kompanii kobiet w Auschwitz

Kwiaty i znicze złożyli przedstawiciele władz różnych szczebli i dyplomaci przed budynkiem w Brzeszczach Borze, gdzie mieściła się kobieca karna kompania w obozie Auschwitz. W sobotę przypadła 80. rocznica utworzenia jej przez Niemców.

Złożono m.in. wieniec od premiera Mateusza Morawieckiego, konsulatu Niemiec, Muzeum Auschwitz oraz Instytutu Pamięci Narodowej.


Karna kompania została utworzona 25 czerwca 1942 r. w odwecie za ucieczkę z obozu Polki Janiny Nowak. Zbiegła dzień wcześniej, gdy jej komando pracowało przy suszeniu siana. 200 polskich więźniarek – Polek z jej grupy, Niemcy umieścili na terenie wokół starej szkoły w Borze. Budynkiem opiekuje się obecnie Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.


Do karnej kompanii Niemcy skierowali też 200 więźniarek – Żydówek słowackich i francuskich.


„Uwięziona tu Zofia Posmysz powiedziała, że +jeśli Auschwitz uznać za piekło, to Budy były jego najniższym kręgiem” – powiedziała w sobotę PAP prezes Fundacji Agnieszka Molenda-Kopijasz.


Przypomniała, że Niemcy, tworząc karną kompanię, zastosowali odpowiedzialność zbiorową. „Wszystkim dwustu kobietom z komanda, z którego uciekła więźniarka, ogolono głowy” – powiedziała Molenda-Kopijasz.


Prezes podkreśliła, że w sobotę symbolicznie upamiętniona została każda z uwięzionych w Borze kobiet - Polek i Żydówek.


Po utworzeniu karnej kompanii Polki i część Żydówek zostały o ulokowane w przedwojennym murowanym budynku szkoły. Reszta Żydówek trafiła do stojącego obok drewnianego baraku. Więźniarkami funkcyjnymi były Niemki, głównie prostytutki i kryminalistki przeniesione z innych obozów jak Ravensbrueck.


Więźniarki z karnego komanda pracowały w pobliskim lesie przy wyrębie drzew. Oczyszczały pnie z gałęzi i przygotowywały je do wywozu z lasu. Pogłębiały też pobliskie rybne stawy hodowlane, czyściły ich brzegi z sitowia oraz wykonywały większość prac rolniczych na okolicznych polach. Była to praca ponad ich siły. Ciężkie warunki pracy oraz okrutne traktowanie przez więźniarki funkcyjne dla wielu skończyło się śmiercią.


W drugiej połowie sierpnia 1942 r. 137 polskich więźniarek z komanda Niemcy przenieśli do obozu żeńskiego w Birkenau. Tylko tyle przeżyło z dwustu Polek, z których utworzono karną kompanię.


W pierwszych dniach października 1942 r. w Borze doszło do masakry francuskich Żydówek. Esesman Pery Broad podawał, że jedna z Niemek - prostytutka Elfriede Schmidt, nazywana „królową siekiery”, miała rzekomo dostrzec kamień w ręku Żydówki wracającej z toalety do sypialni. Niemka wezwała na pomoc wartowników z SS twierdząc, że więźniarka ją pobiła. Po alarmie dozorczynie i wartownicy rozpoczęli rzeź: drągami, siekierami, kolbami karabinów i wyrzucając z okna poddasza budynku zabili 90 kobiet. Następnego dnia Niemcy zgładzili te, które przeżyły masakrę, lecz odniosły rany.


Z końcem marca 1943 r. karna kompania została zlikwidowana i przeniesiona do obozu kobiecego w KL Birkenau.


Na początku kwietnia 1943 r. w podobozie Niemcy umieścili 200 Polek. Formalnie były one więźniarkami obozu kobiecego Auschwitz II-Birkenau. Z biegiem czasu stan osobowy systematycznie rósł. W marcu 1944 r. wynosił 455 Polek i Żydówek. Niemcy w podobozie utworzyli kilka komand do prac rolnych, robót leśnych, przy budowie kolejki wąskotorowej i wału przeciwpowodziowego.


W styczniu 1945 r., w obawie przed sowiecką ofensywą, Niemcy ewakuowali podobóz.


Muzeum Auschwitz poinformowało, że Janina Nowak po ucieczce dotarła do Łodzi. Została jednak pojmana i w marcu 1943 r. ponownie skierowana do Auschwitz. Jeszcze w tym samym roku Niemcy przenieśli ją do obozu Ravensbrueck. Doczekała wolności pod koniec kwietnia 1945 r.


Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. (PAP)


Autor: Marek Szafrański


szf/ mok/


Kraj i świat

2024-06-29, godz. 07:20 Badacze odkrywają sekrety serca dzięki rybce danio Wyniki najnowszych badań molekularnych zarodków danio pręgowanego mają pomóc np. klinicystom pracującym z wrodzonymi wadami serca i utorować drogę do bardziej… » więcej 2024-06-29, godz. 07:20 Nawet źle napisane role zamieniał w kreacje – 100 lat temu urodził się Gustaw Lutkiewicz 29 czerwca 1924 r. urodził się w Kownie (Litwa) Gustaw Lutkiewicz - aktor. „Umiał znaleźć sobie miejsce, zaistnieć w przedstawieniu w sposób naturalny”… » więcej 2024-06-29, godz. 07:20 85 lat temu hasło Żywe torpedy trafiło na pierwsze strony polskich gazet Wiosną 1939 r. hasło 'Żywe torpedy' nabrało rozgłosu po ogłoszeniu przez III Rzeszę roszczeń wobec Polski. Idea ochotników do samobójczych misji była… » więcej 2024-06-29, godz. 07:20 MC: strategia cyfryzacji państwa trafi w lipcu do uzgodnień międzyresortowych Projekt nowelizacji ustawy będący podstawą prawną Strategii cyfryzacji państwa trafi do uzgodnień międzyresortowych, konsultacji oraz opiniowania w lipcu… » więcej 2024-06-29, godz. 07:00 Węgry/ Ekspert: polityczne zaangażowanie Węgier w Inicjatywę Trójmorza jest ograniczone Polityczne zaangażowanie Węgier w Inicjatywę Trójmorza (3SI) jest, w przeciwieństwie do gospodarczego, ograniczone - powiedział PAP węgierski ekspert ds… » więcej 2024-06-29, godz. 06:50 Cynk może pomóc chronić uprawy przed zmianami klimatu Cynk może się przyczynić do zabezpieczenia plonów przed zmianami klimatu, ponieważ odgrywa on kluczową rolę w regulacji procesu wiązania azotu przez rośliny… » więcej 2024-06-29, godz. 06:50 Warmińsko-mazurskie/ Sucho w lasach - grzyby i jagody rarytasem Z powodu suszy w tym roku jagód i grzybów w warmińsko-mazurskich lasach jest jak na lekarstwo. Zdaniem leśników winna takiej sytuacji jest susza. » więcej 2024-06-29, godz. 06:50 W weekend w Korycinie rozgrywki Błotnej Ligi Mistrzów Zawody Błotnej Ligi Mistrzów w piłce nożnej zostaną rozegrane w najbliższy weekend w Korycinie. To ósmy turniej, w którym wezmą udział zawodnicy z kraju… » więcej 2024-06-29, godz. 06:40 "Ogrody Muzyczne" w Warszawie - koncerty "na żywo" i projekcje 13 koncertów i 17 projekcji filmowych obędzie się w ramach 24. festiwalu 'Ogrody Muzyczne', który odbywać się będzie od 29 czerwca do 27 lipca w Warszawie… » więcej 2024-06-29, godz. 06:40 "Gazeta Wyborcza": Minister wchodzi w buty po PiS Pileckiego i Kolbego nie przywrócimy. To będzie znów muzeum stworzone przez historyków, a nie polityków - mówi współtwórca Muzeum II Wojny Światowej… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »