Radio Opole » Kraj i świat
2022-06-25, 12:30 Autor: PAP

Upamiętniono 80. rocznicę utworzenia karnej kompanii kobiet w Auschwitz

Kwiaty i znicze złożyli przedstawiciele władz różnych szczebli i dyplomaci przed budynkiem w Brzeszczach Borze, gdzie mieściła się kobieca karna kompania w obozie Auschwitz. W sobotę przypadła 80. rocznica utworzenia jej przez Niemców.

Złożono m.in. wieniec od premiera Mateusza Morawieckiego, konsulatu Niemiec, Muzeum Auschwitz oraz Instytutu Pamięci Narodowej.


Karna kompania została utworzona 25 czerwca 1942 r. w odwecie za ucieczkę z obozu Polki Janiny Nowak. Zbiegła dzień wcześniej, gdy jej komando pracowało przy suszeniu siana. 200 polskich więźniarek – Polek z jej grupy, Niemcy umieścili na terenie wokół starej szkoły w Borze. Budynkiem opiekuje się obecnie Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau.


Do karnej kompanii Niemcy skierowali też 200 więźniarek – Żydówek słowackich i francuskich.


„Uwięziona tu Zofia Posmysz powiedziała, że +jeśli Auschwitz uznać za piekło, to Budy były jego najniższym kręgiem” – powiedziała w sobotę PAP prezes Fundacji Agnieszka Molenda-Kopijasz.


Przypomniała, że Niemcy, tworząc karną kompanię, zastosowali odpowiedzialność zbiorową. „Wszystkim dwustu kobietom z komanda, z którego uciekła więźniarka, ogolono głowy” – powiedziała Molenda-Kopijasz.


Prezes podkreśliła, że w sobotę symbolicznie upamiętniona została każda z uwięzionych w Borze kobiet - Polek i Żydówek.


Po utworzeniu karnej kompanii Polki i część Żydówek zostały o ulokowane w przedwojennym murowanym budynku szkoły. Reszta Żydówek trafiła do stojącego obok drewnianego baraku. Więźniarkami funkcyjnymi były Niemki, głównie prostytutki i kryminalistki przeniesione z innych obozów jak Ravensbrueck.


Więźniarki z karnego komanda pracowały w pobliskim lesie przy wyrębie drzew. Oczyszczały pnie z gałęzi i przygotowywały je do wywozu z lasu. Pogłębiały też pobliskie rybne stawy hodowlane, czyściły ich brzegi z sitowia oraz wykonywały większość prac rolniczych na okolicznych polach. Była to praca ponad ich siły. Ciężkie warunki pracy oraz okrutne traktowanie przez więźniarki funkcyjne dla wielu skończyło się śmiercią.


W drugiej połowie sierpnia 1942 r. 137 polskich więźniarek z komanda Niemcy przenieśli do obozu żeńskiego w Birkenau. Tylko tyle przeżyło z dwustu Polek, z których utworzono karną kompanię.


W pierwszych dniach października 1942 r. w Borze doszło do masakry francuskich Żydówek. Esesman Pery Broad podawał, że jedna z Niemek - prostytutka Elfriede Schmidt, nazywana „królową siekiery”, miała rzekomo dostrzec kamień w ręku Żydówki wracającej z toalety do sypialni. Niemka wezwała na pomoc wartowników z SS twierdząc, że więźniarka ją pobiła. Po alarmie dozorczynie i wartownicy rozpoczęli rzeź: drągami, siekierami, kolbami karabinów i wyrzucając z okna poddasza budynku zabili 90 kobiet. Następnego dnia Niemcy zgładzili te, które przeżyły masakrę, lecz odniosły rany.


Z końcem marca 1943 r. karna kompania została zlikwidowana i przeniesiona do obozu kobiecego w KL Birkenau.


Na początku kwietnia 1943 r. w podobozie Niemcy umieścili 200 Polek. Formalnie były one więźniarkami obozu kobiecego Auschwitz II-Birkenau. Z biegiem czasu stan osobowy systematycznie rósł. W marcu 1944 r. wynosił 455 Polek i Żydówek. Niemcy w podobozie utworzyli kilka komand do prac rolnych, robót leśnych, przy budowie kolejki wąskotorowej i wału przeciwpowodziowego.


W styczniu 1945 r., w obawie przed sowiecką ofensywą, Niemcy ewakuowali podobóz.


Muzeum Auschwitz poinformowało, że Janina Nowak po ucieczce dotarła do Łodzi. Została jednak pojmana i w marcu 1943 r. ponownie skierowana do Auschwitz. Jeszcze w tym samym roku Niemcy przenieśli ją do obozu Ravensbrueck. Doczekała wolności pod koniec kwietnia 1945 r.


Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. (PAP)


Autor: Marek Szafrański


szf/ mok/


Kraj i świat

2024-06-10, godz. 06:10 Grabiec: to premier zdecyduje, czy potrzebna jest zmiana w zwycięskiej drużynie O tym, czy są potrzebne zmiany w zwycięskiej drużynie, zdecyduje jej szef, Donald Tusk; priorytetem są teraz prace rządu - powiedział szef KPRM Jan Grabiec… » więcej 2024-06-10, godz. 06:10 Francja/ Ekspert: ogłaszając wybory Macron chce zapobiec podważaniu prawomocności obecnego rządu Ogłaszając przedterminowe wybory parlamentarne prezydent Francji Emmanuel Macron chce zapobiec kwestionowaniu prawomocności obozu rządzącego przez skrajną… » więcej 2024-06-10, godz. 06:00 Wybory do PE/ W okręgu 10: PiS – 44,05 proc., KO – 26,96 proc., Konfederacja – 14,14 proc. Prawo i Sprawiedliwość wygrało wybory do Parlamentu Europejskiego w okręgu 10 - małopolsko-świętokrzyskim, uzyskując 44,05 proc. poparcia. Na Koalicję… » więcej 2024-06-10, godz. 06:00 ME 2024 - z Turcją ostatni test biało-czerwonych przed turniejem Reprezentacja Turcji, również szykująca się do mistrzostw Europy, będzie w poniedziałek wieczorem (początek o godz. 20.45) rywalem polskich piłkarzy w… » więcej 2024-06-10, godz. 05:50 Prognoza pogody na 10 i 11 czerwca Jak informuje IMGW Pogodę nad Europą kształtuje rozległy niż z ośrodkiem głównym nad Skandynawią, jedynie krańce zachodnie kontynentu znajdują się… » więcej 2024-06-10, godz. 05:50 Lekkoatletyczne ME - w poniedziałek o medale powalczą Kaczmarek i Włodarczyk Natalia Kaczmarek w finale 400 m i Anita Włodarczyk w rzucie młotem powalczą w poniedziałek o medale lekkoatletycznych mistrzostw Europy w Rzymie. Do rywalizacji… » więcej 2024-06-10, godz. 05:40 Wybory do PE/ Wyniki z PKW w okręgu nr 13 obejmującym woj. lubuskie i zachodniopomorskie: KO - 44,49 proc., PiS – 29,77… Wybory do PE w okręgu nr 13 obejmującym woj. lubuskie i zachodniopomorskie wygrała KO z wynikiem 44,49 proc. (337 820 głosów), przed PiS - 29,77 proc. (226… » więcej 2024-06-10, godz. 05:30 Wybory do PE/ Włoska prasa: we Francji i Niemczech trzęsienie ziemi, wzmocniony rząd Meloni We Francji i Niemczech 'trzęsienie ziemi' i powiewające flagi 'suwerenistów', a we Włoszech wzmocniona pozycja premier Giorgii Meloni i jej rządu - tak włoska… » więcej 2024-06-10, godz. 05:20 Wybory do PE/ Wyniki z PKW na Podkarpaciu: PiS - 52,87 proc., KO - 23,73 proc., Konfederacja - 15,23 proc. W okręgu obejmującym woj. podkarpackie PiS zdobył 52,87 proc. głosów w niedzielnych wyborach do Parlamentu Europejskiego, KO - 23,73 proc., Konfederacja -… » więcej 2024-06-10, godz. 05:10 Wybory do PE/ Wyniki z PKW na Mazowszu (bez Warszawy): PiS - 49,17 proc., KO - 23,81 proc., Konfederacja - 12,94 proc. W okręgu obejmującym woj. mazowieckie bez Warszawy i okolic PiS zdobył 49,17 proc. głosów w niedzielnych wyborach do Parlamentu Europejskiego, KO - 23,81… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »