Radio Opole » Kraj i świat
2022-06-19, 06:20 Autor: PAP

Naukowcy: wyrzucane przez ludzi puszki i butelki stają się pułapkami dla zwierząt

Wyrzucane przez ludzi puszki i butelki stają się pułapkami dla zwierząt - potwierdzili naukowcy, którzy zbadali zawartość niemal tysiąca takich pojemników. Wewnątrz 56 procent naliczyli ponad 10 tys. martwych zwierząt: bezkręgowców, rzadziej - drobnych ssaków, płazów i gadów. Część to gatunki chronione.

Zaśmiecanie środowiska to jedno z największych wyzwań w ochronie przyrody. Do najczęściej spotykanych w środowisku śmieci, zwłaszcza na miejskich i podmiejskich terenach zielonych, zalicza się opakowania po żywności i napojach. Mimo, że butelki i puszki stanowią nieodłączny element parków i lasów, wciąż niewiele wiadomo o ich wpływie na zwierzęta - zauważa dr Krzysztof Kolenda z Wydziału Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego (UWr), który od lat zajmuje się badaniami śmieci w środowisku i ich wpływu na organizmy.


Aby to sprawdzić, naukowcy zebrali we wrocławskich lasach niemal tysiąc otwartych butelek i puszek po napojach, a następnie przyjrzeli się ich zawartości.


"W ponad 35 proc. pojemników znaleźliśmy żywe zwierzęta. Najczęściej występowały pająki oraz rozwijające się w nagromadzonej wodzie larwy muchówek. Natomiast z 56 proc. pojemników wyciągnęliśmy ponad 10 tys. martwych zwierząt. Wśród nich zdecydowanie przeważały bezkręgowce, przede wszystkim - chrząszcze i muchówki, jednakże znaleźliśmy też 23 drobne kręgowce, w tym 21 ssaków, raz po jednym płazie i gadzie. Niespełna 7 proc. wszystkich zwierząt to gatunki objęte w Polsce ochroną gatunkową lub widniejące na krajowej Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych" - relacjonuje dr Kolenda.


Najnowsze badania, których wyniki opublikowano w czasopiśmie "Science of the Total Environment" (https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048969722027127), przeprowadził wraz z naukowcami z Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu i Akademii Pomorskiej w Słupsku.


Dlaczego zwierzęta wchodzą do pojemników? I dlaczego nie potrafią z nich wyjść? Naukowiec z Wrocławia tłumaczy, że z pewnością spora grupa odwiedza butelki i puszki przypadkowo, w czasie penetracji terenu. Bezkręcowce z kolejnej, dużej grupy (gównie zwierzęta roślinożerne) - są zwabiane resztkami fermentujących napojów.


"Niewielki otwór wlotowy i ciemne wnętrze przypominają norę lub miejsce na dobrą kryjówkę. Z ustronnego miejsca korzystają np. gryzonie, które w pojemnikach gromadzą nasiona na zimę. W jednej tylko butelce znajdywaliśmy po kilkaset nasion grabu i dębów... oraz kilka martwych myszy lub nornic" - opowiada w informacji przesłanej PAP.


Dr Kolenda dodaje, że równie chętnie mrówki zakładają tam gniazda - zwłaszcza, jeśli butelka jest koloru brązowego.


"Resztki płynów lub zgromadzona woda opadowa okazywały się też z pozoru bezpiecznym (bo pozbawionym wodnych drapieżników) miejscem do rozwoju muchówek, np. ćmianek. Pierwsze uwięzione bezkręgowce mogą przywabiać drapieżniki, zwłaszcza chrząszcze z rodziny biegaczowatych, i ryjówki. Te dwie grupy wydają się być drapieżnikmami szczytowymi w tych mini-ekosystemach" - podsumowuje biolog. - "Wcześniej wspomniane pająki również stołują się w pojemnikach. Wśród nich dominują gatunki sieciowe, które i u wlotu i w głębi pojemników zakładają sieci a następnie czekają na swoje ofiary".


Schronienie w puszkach czy butelkach często jednak okazuje się pułapką - podkreślają autorzy badania.


"Skrzydła oblepione słodkim napojem, gładkie i wilgotne ścianki butelki czy nagła zmiana warunków pogodowych mogą spowodować, że wyjście z pojemnika okaże się ponad możliwości zwierzęcia. Zwierzęta giną więc najczęściej w męczarniach z głodu czy wycieńczenia. Rozkładające się truchła zaczynają natomiast przywabiać kolejną ważną ekologicznie grupę – saprofagów, a zwłaszcza padlinożerców. Jak więc widać pojemniki po napojach zalegające w środowisku po jakimś czasie stają się małymi, niezależnymi ekosystemami, a w każdym rozgrywa się inna historia. Niestety dla większości zwierząt, kończy się ona tragicznie" - podkreśla Krzysztof Kolenda.


W ekologii wybór takiego z pozoru cennego siedliska, które w konsekwencji okazuje się być niskiej jakości, nazywa się pułapką ekologiczną.


Naukowcy podkreślają, że można zminimalizować wpływ zaśmiecania na dzikie zwierzęta. "Przede wszystkim należy edukować społeczeństwo - ponieważ wydaje się, że nadal niewiele osób widzi problem w wyrzuconej w lesie butelce. Mogą w tym pomóc lokalne akcje sprzątania, w które włączani byliby mieszkańcy. Natomiast system kaucyjny, obejmujący zarówno puszki, jak i butelki szklane oraz plastikowe, mógłby pomóc przekonać tych, dla których wartości estetyczne i przyrodnicze lasów odgrywają drugorzędną rolę" - sugerują.


Nowa praca jest kontynuacją projektu dotyczącego problemu masowej śmiertelności zwierząt spowodowanej odpadami wyrzucanymi do środowiska. (PAP)


zan/ ekr/


Kraj i świat

2024-06-16, godz. 21:40 ME 2024 - Słowenia - Dania 1:1 (opinie) Po meczu Słowenia - Dania (1:1) powiedzieli: Matjaz Kek (trener reprezentacji Słowenii): 'Już w pierwszej połowie mieliśmy okazje, które powinniśmy wykorzystać… » więcej 2024-06-16, godz. 21:40 ME 2024 - Austriak Laimer: zagrać po swojemu Austriacki piłkarz Konrad Laimer nie ma wątpliwości, że poniedziałkowe spotkanie z Francją w mistrzostwach Europy będzie wielkim wyzwaniem dla ekipy niemieckiego… » więcej 2024-06-16, godz. 21:40 Ekstraliga żużlowa - Stal - Unia 53:37 (wynik) Zaległy mecz 7. kolejki: ebut.pl Stal Gorzów - Fogo Unia Leszno 53:37 Punkty: ebut.pl Stal Gorzów: Anders Thomsen 12 (3,3,2,2,2), Martin Vaculik 9 (3,2,3,1,-)… » więcej 2024-06-16, godz. 21:40 Ekstraliga żużlowa - tabela Wynik zaległego meczu 7. kolejki i tabela ekstraligi żużlowej: ebut.pl Stal Gorzów - Fogo Unia Leszno 53:37 Tabela (mecze, zwycięstwa, remisy, porażki… » więcej 2024-06-16, godz. 21:30 2. Ekstraliga żużlowa - Arged - Polonia 51:39 Arged Malesa Ostrów Wlkp. - Abramczyk Polonia Bydgoszcz 51:39. Pierwsze spotkanie wygrała Polonia 51:38 i zdobyła punkt bonusowy. Punkty: Arged Malesa… » więcej 2024-06-16, godz. 21:30 Kujawsko-pomorskie/ Po wypadku przywrócono ruch na dk 62 w Pikutkowie (aktl.) Przywrócony został normalny ruch na drodze krajowej nr 62 w Pikutkowie koło Włocławka (woj. kujawsko-pomorskie), gdzie zderzyły dwa auta osobowe i autobus… » więcej 2024-06-16, godz. 21:30 Gdańsk/ Zakończył się 44. Międzynarodowy Zjazd Hanzy Zakończył się 44. Międzynarodowy Zjazdy Hanzy w Gdańsku. W ciągu czterech dni przedstawiciele 87 zrzeszonych w Hanzie miast uczestniczyli w debatach, wymieniali… » więcej 2024-06-16, godz. 21:20 ME 2024 - Serbia - Anglia 0:1 (bramka) Grupa C: Serbia - Anglia 0:1 w 13. min. Bramki: 0:1 Jude Bellingham (13-głową). Sędzia: Daniele Orsato (Włochy).(PAP) mas/ km/ pp/ » więcej 2024-06-16, godz. 21:10 Warszawa/ Kilkadziesiąt interwencji strażaków po burzy, która przeszła nad miastem Strażacy interweniowali kilkadziesiąt razy w związku z burzą, która przeszła nad Warszawą. Ich interwencje dotyczyły przede wszystkim konarów czy gałęzi… » więcej 2024-06-16, godz. 21:10 Mityng w Sopocie - rekord życiowy Galant na 800 m, zwycięstwo Szymańskiego na 110 m ppł Martyna Galant czasem 2.01,45 wygrała bieg na 800 m, a Jakub Szymański był najlepszy w biegu na 110 m przez płotki podczas lekkoatletycznego Grand Prix Sopotu… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »