Podczas wtorkowego spotkania członków Prezydium Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenia UE-Ukraina z przedstawicielami Rady Najwyższej Ukrainy mówiono o dalszym wsparciu dla Ukrainy w kontekście agresji wojskowej ze strony Rosji. Ponadto omawiano działania parlamentarne w związku z oficjalnym wnioskiem Ukrainy o akcesję do UE i wzmocnienie współpracy międzyparlamentarnej, a także dyskutowano o pogłębieniu integracji gospodarczej i sektorowej oraz przygotowaniu do trwałego powojennego wysiłku na rzecz odbudowy. Waszczykowski, który jest szefem Komisji Parlamentarnej Stowarzyszenia UE-Ukraina, przewodniczył spotkaniu.

Podkreślił on rolę parlamentu ukraińskiego, doceniając jego determinację i zaangażowanie w tym trudnym, wojennym czasie. "Jesteśmy w pełni przekonani, że dyplomacja parlamentarna ma do odegrania ważną rolę i jest kluczową instytucją w służbie obywateli Ukrainy. Będzie też musiała stawić czoła nowym wyzwaniom, gdy Ukraina stopniowo będzie wychodziła ze stanu wojennego" – zaznaczył.

Eurodeputowany przypomniał, że państwa członkowskie przygotowują się do podjęcia kluczowych decyzji w sprawie dalszych sankcji przeciwko Rosji, w szczególności wprowadzenia ewentualnego embarga na ropę w ramach 6. pakietu sankcji UE.

Były szef polskiej dyplomacji zaznaczył, że UE musi odpowiedzieć na oczekiwanie Ukrainy dotyczące przyznania statusu oficjalnego kandydata do członkostwa w UE, a następnie otwarcia rozmów akcesyjnych. Jak mówił, 27 kwietnia Komisja Europejska przedstawiła historyczną propozycję przyznania Ukrainie bezcłowego i bezkontyngentowego dostępu do rynku UE na okres 12 miesięcy.

Waszczykowski mówił też o utworzeniu Funduszu Powierniczego Solidarności i rozmowach dotyczących przygotowania do odbudowy poprzez udzielenie Ukrainie wsparcia finansowego na pokrycie podstawowych potrzeb i usług. Dodał, że 18 maja Komisja ma wydać ważny komunikat w tej sprawie.

W temacie dalszego unijnego wsparcia dla Ukrainy Waszczykowski podkreślił, że Parlament Europejski był konsekwentny i spójny w swoich zaleceniach politycznych dotyczących wsparcia wojskowego, sankcji, izolacji dyplomatycznej Rosji i międzynarodowej odpowiedzialności za zbrodnie wojenne popełnione przez Federację Rosyjską.

"To, o co prosiliśmy 1 marca w naszej pierwszej rezolucji i powtórzyliśmy w kolejnej, jest nadal negocjowane między państwami członkowskimi UE i mamy nadzieję, że unijna jedność i determinacja będzie zachowana, co pozwoli utrzymać spójną i skuteczną reakcję" - zaznaczył.

Ponadto, jak dodał, Parlament Europejski, poza regularnymi dyskusjami na temat wsparcia dla Ukrainy i dialogu w tej sprawie z Komisją Europejską, Radą i Europejską Służbą Działań Zewnętrznych, uruchomił globalną sieć kontaktów parlamentarnych i podjął szeroko zakrojone działania, mające na celu zbudowanie szerokiego poparcia dla Ukrainy.

"Jesteśmy zdeterminowani, aby kontynuować tę pracę na rzecz Ukrainy i do podobnych wysiłków zachęcamy Kongres USA i innych partnerów" – dodał Waszczykowski.

W kwestii wniosku Ukrainy o akcesję do UE i wzmocnienie współpracy międzyparlamentarnej Waszczykowski przypomniał, że 18 kwietnia i 9 maja prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski przekazał oficjalne odpowiedzi na pierwszą i drugą rundę oficjalnego kwestionariusza UE, co stanowi podstawę do wydania przez Komisję Europejską - oczekiwanej na połowę czerwca - opinii, która może utorować drogę do wymaganej jednomyślnej decyzji Rady o przyznaniu Ukrainie statusu oficjalnego kandydata.

"Jesteśmy w pełni świadomi, że członkostwo w UE to złożony proces, a także, że Ukraina musi stanąć w obliczu szczególnych okoliczności, które należy wziąć pod uwagę" – stwierdził.

Polski polityk przypomniał również wielokrotne deklaracje, iż wszystkie instytucje UE będą działać na rzecz przyznania Ukrainie statusu kandydata na podstawie art. 49 Traktatu i mając na uwadze jej zasługi, jednocześnie wspierać integrację gospodarczą Ukrainy z jednolitym rynkiem.

Jak zauważył, prace nad agendą akcesyjną pociągną za sobą również bardzo ambitny program legislacyjny w Radzie Najwyższej we wszystkich jej komisjach, a także bardziej intensywną i regularną wymianę informacji między parlamentami w różnych formatach. "Jesteśmy gotowi do zintensyfikowania tej pracy i rozważenia najlepszego sposobu jej kontynuowania" - zadeklarował.

W tym kontekście Waszczykowski przypomniał, że trwają regularne wymiany poglądów na tematy sektorowe między ministerstwami i komisjami parlamentarnymi Ukrainy i UE. "Kluczową propozycją z zeszłego tygodnia jest plan działania Komisji, mający na celu wsparcie reorientacji ukraińskiego eksportu zboża z portów czarnomorskich przez terytorium UE (w tym kluczowy hub portu Konstanca w Rumunii)" – zauważył.

Ponadto - mówił - od 16 marca na Ukrainie sieci elektroenergetyczne Ukrainy i Mołdawii zostały pomyślnie zsynchronizowane z europejską siecią kontynentalną poprzez zapewnienie kompatybilności w ramach Europejskiej Sieci Operatorów Systemów Przesyłowych Energii Elektrycznej (ENTSO-E). Waszczykowski stwierdził, że pomoże to Ukrainie w utrzymaniu stabilnego systemu elektroenergetycznego. "W tym obszarze Ukraina jest teraz naprawdę częścią sieci UE" - dodał.

Europoseł mówił też o nadchodzących wyzwaniach: "Przed nami ogromny program dotyczący połączeń infrastrukturalnych, magazynowania, zielonej transformacji oraz nadzoru rynkowego i reform".

Waszczykowski przypomniał, że według wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej Valdisa Dombrovskisa Ukraina będzie potrzebować co najmniej około 500-600 mld euro na odbudowę, w zależności od bieżących potrzeb. "UE jest gotowa na duże wsparcie tych potrzeb, od odbudowy infrastruktury, przez reformy strukturalne, których Ukraina może potrzebować jako kraj kandydujący do UE, po pokrycie kosztów podstawowych usług i wynagrodzeń publicznych" – zaznaczył.

W tym kontekście europoseł wspomniał też o pojawiających się propozycjach wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów i innych zasobów na pokrycie kosztów odbudowy Ukrainy.

Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)

luo/ mal/