Zgodnie z ustawą, którą Sejm uchwalił w miniony piątek, Rada Ministrów, uwzględniając potrzeby obronnej, co 4 lata ma określać szczegółowe kierunki przebudowy i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych na kolejny 15-letni okres planistyczny. Minister Obrony Narodowej na podstawie tych kierunków oraz stosownie do zasad planowania obronnego w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego ma wprowadzać, w drodze zarządzenia, program rozwoju Sił Zbrojnych.

W ustawie zapisano, że na finansowanie potrzeb obronnych przeznacza się corocznie wydatki z budżetu państwa w wysokości nie niższej niż 2,2 proc. PKB w roku 2022 i co najmniej 3 proc. PKB w roku 2023 i latach kolejnych. Według ustawy szef MON, planując wydatki na modernizację techniczną wojska, "uwzględnia polski przemysłowy potencjał obronny oraz wydatki na badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie obronności państwa".

Ustawa przewiduje utworzenie w Banku Gospodarstwa Krajowego Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Środki Funduszu będą pochodzić z wpływów m.in.: z tytułu wsparcia udzielonego wojskom obcym oraz udostępniania im poligonów, specjalistycznych usług wojskowych, wpływów uzyskanych ze sprzedaży mienia, darowizn, spadków i zapisów oraz wyemitowanych obligacji.

Na mocy ustawy znosi się: szefów wojewódzkich sztabów wojskowych i wojskowych komendantów uzupełnień. Tworzy się: Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji oraz wojskowe centra rekrutacji. Wojewódzkie sztaby wojskowe przekształca się w Centralne Wojskowe Centrum Rekrutacji, a wojskowe komendy uzupełnień - w wojskowe centra rekrutacji. Z dniem wejścia w życie ustawy pracownicy wojewódzkich sztabów wojskowych staną się pracownikami Centralnego Wojskowego Centrum Rekrutacji, zaś pracownicy wojskowych komend uzupełnień - pracownikami wojskowych centrów rekrutacji, które obejmą swoim terytorialnym zasięgiem działania zasięg dotychczasowych wojskowych komend uzupełnień.

W ustawie wskazano, że na potrzeby prowadzenia ewidencji wojskowej oraz prowadzenia kwalifikacji wojskowej prowadzi się rejestrację, której podlegają obywatele polscy, którzy ukończyli 18 lat życia. Minister Obrony Narodowej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej ma określić, w drodze rozporządzenia m.in. tryb prowadzenia rejestracji, wzory dokumentów prowadzonych w jej ramach, szczegółowy zakres danych ujmowanych w poszczególnych dokumentach oraz tryb i sposób wzywania na rejestrację.

Czynności podejmowane w ramach kwalifikacji wojskowej mają być prowadzone przez powiatowe komisje lekarskie oraz wojewódzkie komisje lekarskie, wójta (burmistrza, prezydenta miasta) oraz szefa wojskowego centrum rekrutacji.

W ustawie zapisano, że osoba ubiegająca się o powołanie do służby wojskowej może zgłosić się do dowolnie wybranego wojskowego centrum rekrutacji w celu złożenia wniosku o powołanie albo przesłać ten wniosek za pośrednictwem strony internetowej lub środków komunikacji elektronicznej.

We wniosku o powołanie do służby wojskowej wskazywać będzie się m.in. preferowane miejsce odbywania dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej; uczelnię wojskową, na której osoba ubiegająca się o powołanie do służby wojskowej chce podjąć kształcenie; chęć odbycia kursu oficerskiego – w przypadku absolwentów uczelni wyższych innych niż wojskowe na kierunku zapewniającym nabycie kwalifikacji szczególnie przydatnych w Siłach Zbrojnych oraz uprawnienia lub kwalifikacje, których nabyciem jest zainteresowana osoba zgłaszająca się.

Zgodnie z ustawą, służba wojskowa dzieli się na: czynną służbę wojskową i służbę w rezerwie. Czynna służba polega na pełnieniu: zasadniczej służby wojskowej; terytorialnej służby wojskowej; służby w aktywnej rezerwie w dniach tej służby oraz odbywaniu ćwiczeń wojskowych w ramach pasywnej rezerwy; zawodowej służby wojskowej; służby w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.

Zasadnicza służba wojskowa polega na pełnieniu: dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej i obowiązkowej zasadniczej służby wojskowej. Służba w rezerwie – jak zapisano - ma na celu zapewnienie uzupełnieniowych potrzeb Sił Zbrojnych i dzieli się na aktywną rezerwę i pasywną rezerwę.

Ustawa reguluje także m.in. powoływanie i pełnienie służby, kształcenie żołnierzy, ich publiczną działalność, stopnie wojskowe, współpracę MON z organizacjami proobronnymi, uprawnienia i obowiązki służbowe żołnierzy, dyscyplinę wojskową, kary i środki dyscyplinarne, wyróżnianie i uposażenia.

Zawarto w niej także takie działy jak: "Militaryzacja i ochrona obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa lub obronności państwa", "Świadczenia na rzecz obrony", "Udzielanie zgody obywatelom polskim na służbę w obcym wojsku lub obcej organizacji wojskowej", "Organizowanie zadań realizowanych przez przedsiębiorców na rzecz Sił Zbrojnych" oraz "Psy i konie w Siłach Zbrojnych".

Na mocy ustawy likwiduje się m.in. Centralną Wojskową Pracownię Psychologiczną i wojskowe pracownie psychologiczne. (PAP)

Autor: Katarzyna Lechowicz-Dyl

ktl/ par/