Radio Opole » Kraj i świat
2022-01-26, 19:00 Autor: PAP

Kasprzyk: Powstańcy Styczniowi pokazali, że niepodległość nie ma ceny

Musimy tak jak Powstańcy Styczniowi umiłować wolność i niepodległość wspólnoty narodowej ponad wszystko. To lekcja z powstania – powiedział w środę w Węgrowie szef UdSKIOR Jan Józef Kasprzyk, podczas obchodów 159. rocznicy Powstania Styczniowego.

„Ci, którzy 160 lat temu poszli się bić nie zadawali sobie pytań, ale poszli walczyć o wolność Rzeczypospolitej” – powiedział minister Jan Józef Kasprzyk podczas uroczystości zorganizowanej w Węgrowskim Ośrodku Kultury. Szef Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych przypomniał także o wpływie zrywu z lat 1863-1864 na walkę o suwerenność w kolejnych dziesięcioleciach, między innymi inspirację dla Józefa Piłsudskiego i Legionów. „Nie bez powodu I Kompania Kadrowa wyruszała z Olendrów w pięćdziesiątą rocznicę stracenia członków Rządu Narodowego, w tym Romualda Traugutta” – przypomniał. Odnosząc się do dyskusji o sensie zrywu sprzed niemal 160 lat zacytował słowa prymasa Stefana Wyszyńskiego, który w setną rocznicę wybuchu powstania powiedział: „Najbardziej smutnymi narodami są te, którym postawiono za ideał li tylko dążenia i cele materialne. Najbardziej zubożonymi i niewolniczo przytrzymanymi za skrzydła ducha są takie narody, które postawiły sobie zbyt wąski ideał. Jest to przeciwne naturze człowieka, która jest bardzo wszechstronna”.


W czasie uroczystości wręczono medale „Pro Patria” oraz Krzyży Orderu Odrodzenia Polski III, IV i V klasy. Popołudniu w podziemiach klasztoru poreformackiego w Węgrowie odbyło się otwarcie ekspozycji muzealnej poświęconej Powstaniu Styczniowemu oraz bitwie pod Węgrowem. Zgromadzenie reformackie istniało w Węgrowie do roku 1864, kiedy to zostało skasowane ukazem carskim za pomoc Powstaniu Styczniowemu. Budynek klasztoru uległ konfiskacie, mnichów przesiedlono do Pilicy, a księgozbiór przejęło seminarium duchowne w Lublinie. Wystawa prezentuje broń i mundury powstańców, dokumenty z okresu zrywu, mapy przebiegu kampanii i sylwetki dowódców.


Powstanie Styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 r. Manifestem Tymczasowego Rządu Narodowego. Objęło tereny zaboru rosyjskiego i miało charakter wojny partyzanckiej. Jak oceniają historycy, podczas powstania miało miejsce ponad tysiąc starć, a siły polskie liczyły w sumie ok. 200 tys. osób. Działania powstańców w pierwszych tygodniach walk były szczególnie aktywne na Podlasiu. W pierwszych godzinach walk udało się opanować Węgrów. Wokół miasta zgromadziło się około 3,5 tysiąca powstańców dowodzonych przez Władysława Jabłonowskiego ps. „Genueńczyk” i Jana Matlińskiego ps. „Sokół”.


Na wieść o klęsce miejscowych skromnych sił rosyjskich z Siedlec ruszyła odsiecz licząca około 1000 żołnierzy uzbrojonych w armaty. 3 lutego obrońcy Węgrowa, w obawie przed rozbiciem zostali zmuszeni do ataku na rosyjskie armaty. „Buntownicy poszli do ataku z nieoczekiwaną zuchwałością i podeszli do dział na 30 kroków, tak że równocześnie armaty strzelały kartaczami, a oficerowie artylerii z rewolwerów” – pisał wielki książę Konstanty Mikołajewicz. Atak zmusił Rosjan do cofnięcia się spod miasta i pozwolił na opuszczenie go przez siły powstańcze.


O bohaterskiej obronie Węgrowa rozpisywała się zachodnia prasa, a francuski poeta August Barbier porównał boje powstańców do heroicznej walki Spartan z Persami pod Termopilami. „I zajaśniały owe wielkie czyny/ Jakich nam dzieje przedstawiają całe/ Gdy dwóchset młodzi, jak Termopil syny/ By resztę braci zasłonić się dało/ Mężnie na paszcze rzuca się armatnie/ I tam znajduje swe chwile ostatnie” – pisał Barbier w wierszu „Atak pod Węgrowem”. W 1904 r. Maria Konopnicka napisała wiersz „Bój pod Węgrowem”, który nawiązywał do słów Barbiera: „Obcy piewca/ Cześć oddając/ Takiej męstwa sile/ Nazwał bitwę pod Węgrowem — Polskie Termopile!”. W 1917 r. w miejscu bitwy wzniesiono pomnik.(PAP)


Autor: Michał Szukała


szuk/ aszw/


Kraj i świat

2024-06-25, godz. 19:50 ME 2024 - Francja - Polska 1:1 (bramka) Grupa D: Francja - Polska 1:1 w 79. min. Bramki: 1:0 Kylian Mbappe (56-karny), 1:1 Robert Lewandowski (79-karny). Żółta kartka - Francja: Adrien Rabiot… » więcej 2024-06-25, godz. 19:50 ME 2024 - Holandia - Austria 2:3 (bramka) Grupa D: Holandia - Austria 2:3 w 80. min. Bramki: 0:1 Donyell Malen (6-samobójcza), 1:1 Cody Gakpo (47), 1:2 Romano Schmid (59-głową), 2:2 Memphis Depay… » więcej 2024-06-25, godz. 19:50 W środę zbiera się Sejm, który zajmie się m.in. projektem wspierający działania wojska i służb Sejm, który rozpoczyna w środę trzydniowe posiedzenie; zajmie się projektem dot. wsparcia działań wojska, policji i Straży Granicznej, w tym zasad użycia… » więcej 2024-06-25, godz. 19:50 W. Brytania/ Narasta skandal wokół obstawiania u bukmacherów daty wyborów Rządząca w Wielkiej Brytanii Partia Konserwatywna wycofała we wtorek poparcie dla dwojga jej kandydatów na posłów podejrzanych o to, że mając poufne informacje… » więcej 2024-06-25, godz. 19:50 RE/B. prezydent Szwajcarii Alain Berset sekretarzem generalnym Rady Europy Były prezydent Szwajcarii Alain Berset został we wtorek wybrany na sekretarza generalnego Rady Europy na pięcioletnią kadencję - poinformował parlament tej… » więcej 2024-06-25, godz. 19:40 Czechy/Rząd i opozycyjny ruch ANO są zgodni, że Ukrainie trzeba pomagać Rząd i opozycyjny ruch ANO b. premiera Andreja Babisza nie kwestionują prozachodniej orientacji Czech ani poparcia dla Ukrainy, powiedział we wtorek prezydent… » więcej 2024-06-25, godz. 19:40 Michael Fassbender gwiazdą serialowego thrillera „The Agency” Ruszyła produkcja nowego serialu platformy streamingowej Paramount+ zatytułowanego „The Agency” („Agencja”). Wcześniej projekt ten znany był pod tytułem… » więcej 2024-06-25, godz. 19:40 ME 2024 - Holandia - Austria 2:2 (bramka) Grupa D: Holandia - Austria 2:2 w 75. min. Bramki: 0:1 Donyell Malen (6-samobójcza), 1:1 Cody Gakpo (47), 1:2 Romano Schmid (59-głową), 2:2 Memphis Depay… » więcej 2024-06-25, godz. 19:30 ME 2024 - trener Rumunii: ze Słowacją nie zagramy na remis 'Ze Słowacją nie zagramy na remis. Chcemy zająć pierwsze miejsce w grupie' - zadeklarował selekcjoner reprezentacji Rumunii Edward Iordanescu przed ostatnim… » więcej 2024-06-25, godz. 19:30 USA/ Biden remisuje z Trumpem w średniej z przedwyborczych sondaży "NYT" Prezydent Joe Biden i były prezydent Donald Trump mają średnio po 46 proc. poparcia - wynika z zainaugurowanej we wtorek średniej z sondaży wyciągniętej… » więcej
6789101112
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »