Kazachstan jest 9. pod względem wielkości terytorium państwem na świecie. Kraj, który graniczy z Rosją, Chinami, Kirgistanem, Uzbekistanem i Turkmenistanem, jest największą gospodarką w Azji Centralnej - podkreśla Reuters. Kazachstan posiada bogate złoża węglowodorów i metali, a jego głównym towarem eksportowym jest ropa. Kraj zajmuje 9. miejsce pod względem eksportu ropy i 10. - węgla kamiennego. To również drugie - po USA - państwo pod względem "kopania bitcoinów". Kazachstan jest czołowym światowym producentem uranu.

Od czasu uzyskania niepodległości w 1991 r. kraj przyciągnął setki miliardów dolarów inwestycji zagranicznych.

Reuters podkreśla, że Kazachstan to strategiczne połączenie kolejowe, drogowe i portowe między rynkami Chin i Azji Południowej a rynkiem Rosji i Europy.

Prezydentem kraju od 2019 roku jest 68-letni dziś Kasym-Dżomart Tokajew, który zastąpił na tym stanowisku rządzącego przez ok. 30 lat Nursułtana Nazarbajewa. Nazarbajew, który jeszcze w czasach ZSRR, od 1989 roku, był pierwszym sekretarzem KC Komunistycznej Partii Kazachstanu, podał się do dymisji w 2019 r.

Nazarbajew nie opuścił jednak sceny politycznej - stanął na czele krajowej Rady Bezpieczeństwa i przez wielu wciąż był postrzegany za prawdziwego rządzącego. Reuters zaznacza, że Tokajew wykorzystał trwające od kilku dni protesty w tym kraju do zwolnienia 81-letniego Nazarbajewa ze stanowiska szefa Rady Bezpieczeństwa.

Rządy twardej ręki, jakie cechowały okres, gdy na czele państwa stał Nazarbajew, nie przyczyniły się do rozwoju demokracji, ale zapewniły 19-milionowemu Kazachstanowi względną stabilność ekonomiczną - podkreślają komentatorzy. Kraj ten zachowuje poprawne, nacechowane pragmatyzmem stosunki z Zachodem, ale także z Rosją i Chinami.

Państwa Zachodu i organizacje broniące praw człowieka od dawna krytykują Kazachstan za autorytarny system polityczny, brak tolerancji dla sprzeciwu, ograniczanie wolności mediów i brak wolnych i sprawiedliwych wyborów. Zwraca się jednak przy tym uwagę, że wciąż jest to mniej represyjny i bardziej stabilny kraj w porównaniu z sąsiadującymi z nim posowieckimi państwami.

Połowa populacji Kazachstanu mieszka na terenach wiejskich, często z ograniczonym dostępem do usług publicznych. Podczas gdy dzięki surowcom elita stała się niesamowicie bogata, około miliona mieszkańców żyje poniżej granicy ubóstwa.

Około 20 proc. mieszkańców Kazachstanu - to Rosjanie.

Natalia Dziurdzińska (PAP)

ndz/

arch.