"Ponad pół wieku minęło już od pamiętnej rewolty Grudnia '70, jednej z ran, którymi historia boleśnie naznaczyła naszą zbiorową pamięć. Wydarzeń niezapomnianych, ponieważ to ich bohaterowie swoją niezłomną postawą wytyczyli nasze drogi ku wolności" – napisał do uczestników uroczystości rocznicowych szczecińskiego Grudnia '70 premier Mateusz Morawiecki w liście odczytanym przez wojewodę zachodniopomorskiego Zbigniewa Boguckiego.

Jak zaznaczył premier, w grudniu 1970 r. "przepełniła się czara materialnej, społecznej i politycznej goryczy".

"Szczecin protestował gwałtownie, bezkompromisowo i wytrwale. Przeciwko demonstrantom wysłano nie tylko milicję, ale i oddziały wojskowe, wyposażone w ostrą amunicję, transportery opancerzone i czołgi" – przypomniał premier.

Dodał, że w tym "zbrodniczo nierównym starciu zginęło 16 osób, a kilkadziesiąt zostało rannych".

"Oto władza, która mieniła się polską, strzelała do Polaków. Władza, która mieniła się ludową, strzelała do robotników" – wskazał Morawiecki.

Zaznaczył, że w rewolcie Grudnia '70 Szczecin odegrał rolę wyjątkową, nie tylko ze względu na długość trwania strajku czy jego skalę.

"Ogólnomiejski Komitet Strajkowy przez kolejnych pięć dni posiadał rzeczywistą władzę nad miastem – władzę, którą po raz pierwszy od zakończenia wojny odebrano komunistom" – zaznaczył premier.

Jak stwierdził w liście, "gwałtowny, bohaterski protest Czarnego Czwartku przerodził się w poczucie obywatelskiej sprawczości", co stanowiło "pierwszy krok w kierunku Sierpnia '80" i "Solidarności" jako "wielkiego, społecznego ruchu ku wolności", którego "nie zdołały już zatrzymać żadne represje ani mrok stanu wojennego".

17 grudnia 1970 r., na wieść o ogłoszeniu przez ówczesne władze państwowe podwyżek cen żywności, w Stoczni im. Adolfa Warskiego w Szczecinie wybuchł strajk. Gdy stoczniowcy wyszli na ulice, dołączali do nich pracownicy innych zakładów, a także mieszkańcy Szczecina. Demonstranci przeszli do centrum miasta pod gmach Komitetu Wojewódzkiego PZPR, chcąc rozmawiać z przedstawicielami władz partii. Ponieważ nie spełniono ich postulatu, manifestanci podpalili gmach komitetu. W odpowiedzi milicja i wojsko zaczęły strzelać w kierunku tłumu. Zginęło wówczas 16 osób, ponad 100 zostało rannych. Ciała zabitych chowano po kryjomu w nocy, w pochówku mogła uczestniczyć jedynie najbliższa rodzina.(PAP)

autorka: Elżbieta Bielecka

emb/ ok/