Radio Opole » Kraj i świat
2021-12-01, 20:20 Autor: PAP

Czechy/ Zmarł Petr Uhl, dziennikarz, były dysydent, obrońca praw człowieka i przyjaciel Polski

W wieku 80 lat w Pradze zmarł Petr Uhl, dziennikarz, były dysydent, obrońca praw człowieka i przyjaciel Polski. Kawaler Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi RP. O jego śmierci poinformowała w środę rodzina.

Uhl był jednym z założycieli Solidarności Polsko-Czechosłowackiej, która łączyła dysydentów po obu stronach granicy komunistycznych państw. Należał do tych działaczy czechosłowackiej opozycji, których wizerunek widnieje na zdjęciach z lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku na granicy w Karkonoszach.


Nie ukrywał lewicowych poglądów i sympatii zarówno w latach, gdy sprzeciwiał się opresyjnemu systemowi, jak i później, po obaleniu komunizmu. Jego przyjaciele podkreślali, że Petr ze swoimi lewicowymi poglądami nigdy nie mógłby należeć do Komunistycznej Partii Czechosłowacji. Inaczej rozumiał wolność jednostki, prasy, wypowiedzi, a przede wszystkim prawa człowieka.


Był jedną z prominentnych postaci ruchu sprzeciwu wobec komunizmu. Po raz pierwszy znalazł się w więzieniu w 1969 r., jako jeden z działaczy Ruchu Młodzieży Rewolucyjnej, który stworzyli studenci z praskiego wydziału filozofii. W 1971 r. Uhl był sądzony wraz z innymi dysydentami w jednym z pierwszy procesów polityczny po 1968 r. Dostał czteroletni wyrok za próbę obalenia ustroju. Tak uzasadniano większość wyroków ferowanych w sprawach politycznych przez komunistyczny wymiar sprawiedliwości.


Po wyjściu na wolność pracował jako projektant, a pod koniec 1976 r. dołączył do grona autorów Karty 77, był wśród jej pierwszych sygnatariuszy. Wkrótce potem został także współzałożycielem Komitetu Obrony Niesprawiedliwie Prześladowanych (VONS), który zajmował się osobami szykanowanymi przez komunistyczne władze.


W 1978 r. zaczął wydawać podziemne pismo o działalności Karty 77 „Infoch”, w którym zamieszczał także informacje o wydarzeniach w Polsce. Każde z wydań powielaczowego samizdatu na pierwszej stronie miało jego nazwisko i adres. Za działalność w VONS dostał w 1979 r. kolejny wyrok – pięć lat więzienia. Żartował, że z komunistycznym państwem ma jedną wspólną rzecz – kryminał. Po wyjściu na wolność pracował, podobnie jak inni przeciwnicy systemu, jako palacz.


Po raz ostatni został aresztowany 19 listopada 1989 r. już po demonstracji studentów, która uruchomiła lawinę zmian w Czechosłowacji przybliżających upadek komunizmu. Zarzucono mu rozpowszechnianie informacji o rzekomej śmierci studenta Martina Szmida podczas demonstracji 17 listopada. Akt oskarżenia został umorzony tydzień później, a Uhl przeprosił milion uczestników jednego z największych zgromadzeń aksamitnej rewolucji za podanie nieprawdziwej informacji.


Po upadku komunizmu Uhl został posłem Zgromadzenia Federalnego Czechosłowacji, ale wolał być dziennikarzem i publicystą niż politykiem. Pisywał do lewicowego dziennika „Pravo” i do powstających mediów internetowych. W 2006 r. kandydował do Izby Poselskiej parlamentu, ale nie został wybrany. W socjaldemokratycznym rządzie Milosza Zemana był pełnomocnikiem do spraw praw człowieka.


Uhl był kawalerem Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, który otrzymał w 2000 r.


Z Pragi Piotr Górecki (PAP)


ptg/ adj/ mal/


Kraj i świat

2024-06-28, godz. 17:20 Turniej WTA w Eastbourne - Fernandez i Kasatkina w finale Kanadyjka Leylah Fernandez i Rosjanka Daria Kasatkina zagrają w finale turnieju tenisistek WTA 500 na trawiastych kortach w Eastbourne. » więcej 2024-06-28, godz. 17:20 Gdańsk/ Dźwig stoczniowy z wyspy Ostrów wpadł do kanału portowego Dźwig stoczniowy stojący na wyspie Ostrów wpadł do kanału portowego. W zdarzeniu nie ma osób poszkodowanych - poinformowała straż pożarna. » więcej 2024-06-28, godz. 17:10 Morawiecki dla „Le Figaro”: zawsze rozwiązywaliśmy spory z Orbanem dla dobra Ukrainy Nie zgadzamy się z premierem Węgier Viktorem Orbanem co do Ukrainy, ale zawsze, gdy dochodziło między nami do nieporozumień, byliśmy w stanie rozwiązać… » więcej 2024-06-28, godz. 17:10 USA/ Thomas Friedman: Biden jest dobrym prezydentem. Musi zrezygnować ze startu w wyborach 'Joe Biden jest dobrym człowiekiem i dobrym prezydentem. Musi zrezygnować ze startu w wyborach' - pisze w piątek, nazajutrz po pierwszej telewizyjnej debacie… » więcej 2024-06-28, godz. 17:10 Wydarzenia sportowe w skrócie, piątek 28 czerwca, 17.00 Przekazujemy skrót wydarzeń sportowych: Liderka rankingu tenisistek Iga Świątek występ w wielkoszlemowym Wimbledonie rozpocznie od meczu z Amerykanką… » więcej 2024-06-28, godz. 17:10 Łódzkie/ W Tomaszowie Mazowieckim porozumienie radnych z prezydentem w sprawie finansów miasta Radni Tomaszowa Mazowieckiego na nadzwyczajnej sesji samorządu w piątek, zatwierdzili sprawozdanie finansowe za 2023 r., chociaż wcześniej -19 czerwca - odmówili… » więcej 2024-06-28, godz. 17:10 Śląskie/ Od 1 lipca Pszczyńska Komunikacja Gminna będzie bezpłatna Od poniedziałku 1 lipca Pszczyńska Komunikacja Gminna będzie bezpłatna dla wszystkich - poinformował w piątek rzecznik Urzędu Miejskiego w Pszczynie Piotr… » więcej 2024-06-28, godz. 17:10 Płock/ Jedyna „Zoonoooc” w Polsce - zgłosiło się prawie tysiąc osób Prawie tysiąc osób z całej Polski zgłosiło się na „Zoonoooc”, którą po raz 10. organizuje ogród zoologiczny w Płocku (Mazowieckie). Biwak pod namiotem… » więcej 2024-06-28, godz. 17:00 W. Brytania/ Zatrzymano 27 członków Just Stop Oil planujących zakłócać pracę lotnisk Brytyjska policja poinformowała w piątek o prewencyjnym aresztowaniu 27 aktywistów z grupy Just Stop Oil, którzy zamierzali zakłócać działania lotnisk… » więcej 2024-06-28, godz. 17:00 ME 2024 - Niemcy przeprowadzili dotychczas w czasie imprezy 830 tysięcy kontroli granicznych Niemiecka policja przeprowadziła w czasie odbywających się w tym kraju piłkarskich mistrzostw Europy 830 tysięcy kontroli na granicy Strefy Schengen, w wyniku… » więcej
12131415161718
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »