Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 12:30 Kraków/ Robert Makłowicz odczyta nazwy przystanków komunikacji miejskiej Robert Makłowicz odczyta nazwy przystanków i komunikatów w krakowskiej komunikacji miejskiej - poinformował w poniedziałek urząd miasta. Głos krakowianina… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Japonia/ Władze Hiroszimy: delegacja Izraela weźmie udział w dorocznej ceremonii pokojowej Delegacja Izraela weźmie udział w dorocznej ceremonii pokojowej w Hiroszimie, która odbędzie się 6 sierpnia w rocznicę zrzucenia bomby atomowej - poinformowały… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Tusk do Zełenskiego: zawsze możesz na nas liczyć w boju o bezpieczną Ukrainę i Europę Premier Donald Tusk oświadczył, że wytrwałość i odwaga to słowa, które najlepiej oddają postawę prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego w boju o… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Byrt: wahadło polityczne w Europie przesuwa się w lewo (wideo) Wahadło polityczne w Europie przesuwa się w lewo. Wynik wyborów we Francji i Wielkiej Brytanii przypomina sytuację z przełomu XX i XXI w., kiedy główne… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Maria Szabłowska o Tadeuszu Woźniaku: był bardzo fajnym, otwartym, inteligentnym człowiekiem (korekta) Tadeusz Woźniak był bardzo fajnym, otwartym, inteligentnym człowiekiem. Był również pełen entuzjazmu - powiedziała PAP dziennikarka muzyczna, radiowa i… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Francja/ Premier Attal złożył dymisję na ręce prezydenta (krótka) Premier Francji Gabriel Attal złożył w poniedziałek dymisję na ręce prezydenta Emmanuela Macrona. Dzień wcześniej odbyły się w kraju przedterminowe wybory… » więcej 2024-07-08, godz. 12:30 Prezydent: sojusznicy zgodni, że droga Ukrainy do NATO powinna być nieodwracalna (opis) Na szczycie NATO w Waszyngtonie nie uda się wystosować dla Ukrainy zaproszenia do członkostwa, ale wśród sojuszników jest zgoda, że droga Ukrainy do NATO… » więcej 2024-07-08, godz. 12:20 Dyki: ten, kto zarządzał siecią animizującą Pegasusa, miał kontrolę nad danymi (krótka4) Jednym z komponentów standardowego modelu oprogramowania Pegasus jest sieć anonimizująca; ten, kto miał nad nią kontrolę, miał dostęp do danych - mówił… » więcej 2024-07-08, godz. 12:20 Dolnośląskie/ Droga S8 pod Oleśnicą zablokowana po wypadku Droga S8 w kierunku Warszawy jest zablokowana po zderzeniu ciężarówki z autem osobowym. Do zdarzenia doszło pomiędzy węzłami Oleśnica Północ i Oleśnica… » więcej 2024-07-08, godz. 12:20 Maria Szabłowska o Tadeuszu Woźniaku: bardzo fajnym, otwartym, inteligentnym człowiekiem Tadeusz Woźniak był bardzo fajnym, otwartym, inteligentnym człowiekiem. Był również pełen entuzjazmu - powiedziała PAP dziennikarka muzyczna, radiowa i… » więcej
151152153154155156157
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »