27 września 1939 r., powołana została Służba Zwycięstwu Polski, przekształcona w Związek Walki Zbrojnej, a następnie w Armię Krajową. Stała się ona zalążkiem Polskiego Państwa Podziemnego.

"Jeszcze trwały walki w obronie Warszawy, bronił się Hel, Modlin, a Samodzielna Grupa Operacyjna +Polesie+ pod dowództwem gen. Kleeberga, kierowała się w stronę stolicy, gdy w oblężonej Warszawie powstała konspiracyjna Służba Zwycięstwu Polski. Tajna organizacja wojskowa pod dowództwem gen. Michała Tokarzewskiego – Karaszewicza, miała kontynuować walkę z Niemcami i Związkiem Sowieckim w warunkach konspiracyjnych. Ta decyzja była równoznaczna z początkiem powstania Polskiego Państwa Podziemnego, czyli konspiracyjną strukturą organizacyjną działającą w imieniu Rzeczpospolitej na terenach okupowanych przez obu okupantów" - napisał szef rządu na Facebooku.

Dodał, że funkcjonowanie Polskiego Państwa Podziemnego w tych warunkach było fenomenem w skali całego świata. "Utworzono nie tylko struktury konspiracyjnej armii, ale także władz cywilnych, w tym parlamentu, funkcję pełnomocnika rządu, sądów, a także szkolnictwa i edukacji, w tym uczelni wyższych. Zadbano o wydawanie w podziemiu pism, które informowały o podejmowanych działaniach w kraju i na obczyźnie, w ten sposób podtrzymywano ducha walki wśród Polaków i przełamywano monopol okupantów na przekaz informacyjny" - zwrócił uwagę szef rządu.

Zaznaczył też, że Polskie Państwo Podziemne nie było pierwszym funkcjonującym w warunkach konspiracji. Wskazał, że podczas Powstania Styczniowego w 1863 roku także powołano do życia struktury państwa podziemnego, które kierowały walką z okupantem.

"Ideę prowadzenia walki w warunkach konspiracyjnych prowadziły w latach 80. XX wieku także Solidarność i Solidarność Walcząca, która czerpała wzory z konspiracji okresu II wojny światowej"- dodał.

"W 82. rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego oddaję hołd wszystkim Polakom, którzy kontynuowali polską państwowość w warunkach konspiracji" - napisał Morawiecki.

Polskie Państwo Podziemne, które działało w latach 1939–1945 na terenach okupowanych przez Niemców i Sowietów, było fenomenem w ogarniętej wojną Europie. Kierowane było przez władze RP na uchodźstwie: prezydenta, rząd i Naczelnego Wodza oraz ich krajowe przedstawicielstwa.

Podziemnym parlamentem, reprezentującym największe stronnictwa polityczne: Stronnictwo Ludowe, Polską Partię Socjalistyczną, Stronnictwo Narodowe oraz Stronnictwo Pracy, był w latach 1940-1943 Polityczny Komitet Porozumiewawczy, od 1943 do 1944 r. Krajowa Rada Polityczna, a od 1944 r. do końca wojny - Rada Jedności Narodowej.

W 1998 r. Sejm ustanowił 27 września Dniem Polskiego Państwa Podziemnego. (PAP)

autor: Rafał Białkowski

rbk/ lena/