Radio Opole » Kraj i świat
2021-09-17, 19:30 Autor: PAP

USA/ W Waszyngtonie uczczono pamięć prof. Juliana Kulskiego, powstańca i znanego architekta

W Waszyngtonie odbyła się w piątek msza żałobna po śmierci prof. Juliana Eugeniusza Kulskiego, uczestnika Powstania Warszawskiego, cenionego architekta i działacza. Był wielkim Polakiem, bohaterem powstania; przyczynił się do rozwoju polsko-amerykańskich relacji - podkreślił premier Mateusz Morawiecki.

"Dziś żegnamy postać szczególnie zasłużoną dla odzyskania niepodległości przez Polskę, osobę, która wielce przyczyniła się do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i postaw patriotycznych, a także do budowy dobrych stosunków polsko-amerykańskich" - napisał premier w liście odczytanym przez ambasadora Piotra Wilczka podczas mszy w katedrze św. Mateusza Apostoła w Waszyngtonie.


Mszę celebrował metropolita Waszyngtonu kardynał Wilton Gregory, a jego życie wspominała m.in. znana amerykańska dziennikarka i córka powstańca z Warszawy Rita Cosby, dla której Kulski był - jak przyznała - "drugim ojcem".


"To dla mnie wiele znaczyło, by usłyszeć, jak wielką miłością i uznaniem darzono tego bohatera Polski i Ameryki. On był dla mnie drugim ojcem i bratem dla mojego ojca. Kiedy mój ojciec zmarł w 2012 r., Julian obiecał, że weźmie mnie pod swoją opiekę" - powiedziała PAP Cosby. "Czuję więc ogromną pustkę w sercu. Myślę jednak, że to także wielka strata dla obu naszych krajów" - dodała.


"Ojciec nauczył mnie, by zawsze kierować się sercem i bronić tego, w co się wierzy" - powiedział PAP syn zmarłego Stefan Kulski.


O. Paweł Sass, który wygłosił homilię, wyznał, że podczas ostatnich chwil życia weterana jego najbliżsi odśpiewali polski hymn oraz piosenkę "Warszawskie dzieci".


Ambasador Wilczek powiedział, że prof. Kulski był wzorem dla polskich Amerykanów i do końca był zaangażowany w polskie sprawy. Dodał, że Kulski nie wahał się go krytykować, choć zawsze czynił to w kulturalny sposób.


Prof. Julian Eugeniusz Kulski był bohaterem Powstania Warszawskiego, architektem Banku Światowego, wykładowcą akademickim i autorytetem dla kilku pokoleń Polaków.


W sierpniu 2020 r. prof. Kulski, ps. "Goliat" i "Chojnacki", mówił PAP, że Powstanie Warszawskie było najważniejszą częścią jego życia, a jego udział w ruchu oporu wynikał z wiedzy, jaką czerpał z historii i wychowania w duchu patriotycznym. W wieku 12 lat wstąpił do Związku Walki Zbrojnej (późniejszej Armii Krajowej), gdzie działał m.in. w akcjach "małego sabotażu".


Wraz ze swym opiekunem i dowódcą, Ludwikiem Bergerem, Kulski przedostał się kilkakrotnie do getta na rozmowy z członkami żydowskiego podziemia. Aresztowany przez gestapo w 1942 r., więziony i bity na Pawiaku, Kulski uniknął Auschwitz tylko ze względu na swój młody wiek i pozycję ojca. Podczas Powstania Warszawskiego, w którym brał udział w wieku 15 lat, dwukrotnie został ranny.


Kulski przypuszczał, że był najmłodszym jeńcem wojennym, gdy po upadku powstania jako 15-latek trafił do obozu jenieckiego w Altengrabow w Saksonii. Na pięć dni przed wyzwoleniem obozu przez Armię Czerwoną uciekł, wskakując na ciężarówkę amerykańskiego Czerwonego Krzyża. Anglicy przemycili go do Anglii jako wracającego angielskiego jeńca wojennego.


W 1949 r. Kulski wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie ukończył architekturę na Uniwersytecie Yale. Stał się cenionym architektem; jego projekty, m.in. dla Banku Światowego, zrealizowano w 30 krajach, koordynował też projekty BŚ na czterech kontynentach.


Kulski był nowojorskim dyrektorem Fundacji Kościuszkowskiej, zaś w 2015 r. założył Fundację Kulskich, poświęconą m.in. wzmacnianiu relacji polsko-amerykańskich. Był też drugim Polakiem - po Kościuszce - członkiem Towarzystwa Cyncynatów (Society of the Cincinnati), jednej z najstarszych i najbardziej elitarnych organizacji weteranów.


Wśród wielu odznaczeń, jakie otrzymał, ostatnim był Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Polski, wręczony mu przez prezydenta Andrzeja Dudę w 2017 r.


Prof. Julian Eugeniusz Kulski zmarł 12 sierpnia 2021 r. w Waszyngtonie. Miał 92 lata. Urna z jego prochami zostanie przetransportowana do Polski, gdzie na początku października odbędą się oficjalne uroczystości pogrzebowe. Prochy z udziałem wojskowej asysty honorowej zostaną złożone w grobowcu rodziny Kulskich na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim.


Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP)


osk/ akl/


Kraj i świat

2024-06-09, godz. 22:10 Lekkoatletyczne ME - Komański poza finałem biegu na 200 m Albert Komański nie awansował do finału biegu na 200 m w lekkoatletycznych mistrzostwach Europy w Rzymie. Polski sprinter doznał kontuzji w połowie dystansu… » więcej 2024-06-09, godz. 22:10 Dr Materska-Sosnowska: Tusk wykazał się słuchem politycznym Donald Tusk ze swoim polaryzującym głosem, który nie jest dobry dla społeczeństwa, wykazał się słuchem politycznym - powiedziała PAP politolożka dr Anna… » więcej 2024-06-09, godz. 22:10 Wybory do PE/ Szacunkowa frekwencja w eurowyborach nieco wyższa niż pięć lat temu (krótka2) Szacunkowa frekwencja w wyborach do PE dla 27 krajów wyniosła 51 proc. przed godz. 22; jest nieco wyższa niż w poprzednich wyborach - poinformował w niedzielę… » więcej 2024-06-09, godz. 22:10 Tusk: granica to dla nas jeden z najważniejszych politycznych priorytetów Chcę, aby cały rząd zrozumiał, że dla nas granica to jest jeden z najważniejszych politycznych priorytetów. I dlatego rząd tam się zbierze - powiedział… » więcej 2024-06-09, godz. 22:00 Wybory do PE/ Exit poll w Holandii: wygrywa partia Timmermansa, tuż za nią skrajna prawica (opis) W wyborach do Parlamentu Europejskiego w Holandii najwięcej, bo osiem mandatów uzyskał sojusz Zielonych i Partii Pracy Fransa Timmermansa, a na drugim miejscu… » więcej 2024-06-09, godz. 22:00 Exit poll Ipsos: z KO mandaty do PE zdobyli m.in. B. Budka, B. Sienkiewicz i M. Kierwiński (krótka4, korekta) Z Koalicji Obywatelskiej mandaty w wyborach do Parlamentu Europejskiego zdobyli m.in. byli ministrowie Borys Budka, Bartłomiej Sienkiewicz i Marcin Kierwiński… » więcej 2024-06-09, godz. 22:00 Francja/ Prezydent Emmanuel Macron rozwiązuje parlament i ogłasza nowe wybory (opis) Prezydent Francji Emmanuel Macron poinformował w niedzielę, że rozwiązuje Zgromadzenie Narodowe i wyznacza przedterminowe wybory parlamentarne; pierwsza tura… » więcej 2024-06-09, godz. 22:00 Formuła 1 - Verstappen wygrał GP Kanady, 60. zwycięstwo Holendra (krótka) Mistrz świata i lider klasyfikacji generalnej Max Verstappen z Red Bulla wygrał w Montrealu wyścig o Grand Prix Kanady, dziewiątą rundą mistrzostw świata… » więcej 2024-06-09, godz. 22:00 Wybory do PE/ Exit poll na Cyprze: do Brukseli pojedzie 24-letni influencer (opis) Dwie główne cypryjskie partie: konserwatywna DISY i komunistyczna AKEL - prowadzą w wyborach europejskich na Cyprze - wynika z exit poll. Trzecie miejsce zajmuje… » więcej 2024-06-09, godz. 22:00 Trzaskowski o wyniku KO: naprawdę nieprawdopodobny (krótka4) Prezydent Warszawy, wiceszef PO Rafał Trzaskowski ocenił, że sondażowy wynik KO w wyborach do PE jest 'naprawdę nieprawdopodobny'. Jak podkreślił, cała… » więcej
78910111213
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »