Tytti Yli-Viikari, powołana w 2016 r. na prezesa Państwowej Izby Kontroli (VTV), konstytucyjnego organu nadzorującego m.in. zarządzanie finansami publicznymi, została odwołana w związku z ujawnieniem przez prasę wiosną tego roku licznych przypadków nadużyć służbowych.

Szefową Izby w trwającym policyjnym śledztwie podejrzewa się m.in. o niewłaściwe raportowanie i rozliczanie punktów z popularnego programu lojalnościowego linii lotniczej Finnair, gromadzonych podczas odbytych licznych podróży służbowych (tj. przede wszystkim, czy zostały wykorzystane dla celów prywatnych i czy zostały właściwie rozliczone, również pod względem podatku dochodowego).

Według dziennika "Iltalehti", na loty byłej już prezes w ciągu ponad trzech lat wydano blisko 100 tys. euro. Wiele z nich było rezerwowanych także w klasie biznes – wbrew wytycznym o podróżowaniu w klasie ekonomicznej dla krótszych lotów.

Zdaniem członka parlamentarnej Komisji Rewizyjnej Pauliego Kiuru ponad 300 odbytych podróży w ciągu pięciu lat świadczy o lekceważeniu personelu i zaniedbaniach zarządczych.

Drugi rażący przypadek możliwych nadużyć związany jest z "porozumieniem" zawartym między Izbą a wysokim rangą urzędnikiem instytucji, na podstawie którego przez okres ponad dwóch lat opłacono mu pensję, aby do czasu przejścia na emeryturę nie wykonywał obowiązków służbowych ani nie wnosił spraw związanych ze swoim zatrudnieniem do sądu lub innych instytucji.

Lokalna prasa wskazuje również na inne nadużycia związane m.in. z opłacaniem służbową kartą kredytową np. usług fryzjerskich.

Według parlamentu, który zaakceptował jednomyślne (bez głosowania) opinie komisji parlamentarnych, odwołanie prezes było jedynym możliwym rozwiązaniem, aby "przywrócić zaufanie" do wysokiego urzędu, którego wizerunek podczas kadencji Yli-Viikari "podupadł".

W licznych komentarzach prasowych wskazuje się, że w sprawie o odwołanie prezes kluczowe było m.in. również to, że Izba wydaje instrukcje i kontroluje realizację procedur dotyczących m.in. podróży służbowych oraz innych wydatków personelu w innych urzędach czy agencjach, a sama nie potrafi zweryfikować delegacji własnego kierownictwa.

Decyzja parlamentu o dymisji prezes jest natychmiastowa. Była szefowa Izby zaprzecza podejrzeniom i utrzymuje, że nie ma podstaw prawnych do jej odwołania.

Z Helsinek Przemysław Molik (PAP)

pmo/ tebe/