Ministerstwo podkreśliło, że projekt jest częścią reformy nadzoru właścicielskiego zainicjowanej w ub.r. przez wicepremiera Jacka Sasina. Za jego realizację odpowiada nadzorowane przez wiceministra aktywów państwowych Macieja Małeckiego biuro ds. reformy nadzoru właścicielskiego.

"Projekt ustawy przyjęto z uwzględnieniem poprawek zgłoszonych przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, co wzmocni ochronę wspólników mniejszościowych oraz wierzycieli spółek zależnych" - poinformował resort.

MAP tłumaczyło, że konieczność powstania nowych przepisów wynika m.in. z tego, że obowiązujący Kodeks spółek handlowych powstał w 2000 roku i przez minione dwie dekady nie był unowocześniany i reformowany w wielu obszarach.

Ministerstwo wskazywało, że głównym celem reformy prawa handlowego jest dostosowanie przepisów do panujących w Polsce realiów gospodarczych, tak aby ułatwić funkcjonowanie ponad 440 tys. spółek kapitałowych w Polsce.

Proponowane przepisy zakładają m.in. precyzyjne określenie sposobu obliczania długości kadencji członków zarządów i rad nadzorczych. Kluczową kwestią opracowanej reformy jest sposób funkcjonowania rad nadzorczych.

Nowe przepisy wprowadzą do polskiego prawa tzw. prawo holdingowe (prawo grup spółek).

W pracach nad Kodeksem spółek handlowych w 2000 roku przyjęto koncepcję ograniczonej (szczątkowej) regulacji prawa holdingowego, ograniczając się wówczas do przepisów odnoszących się do holdingów umownych, a więc takich, w których spółka dominująca i spółka zależna zawierają pomiędzy sobą umowę o zarządzanie spółką zależną przez spółkę dominującą lub umowę o odprowadzanie zysku spółki zależnej do spółki dominującej.

Regulacja ta nie uwzględniła jednak unormowania kwestii prawnych dotyczących tzw. holdingów faktycznych, a więc spółek, pomiędzy którymi powstał stosunek dominacji i zależności.

W polskiej praktyce gospodarczej dominują holdingi faktyczne. Holdingi umowne należą do rzadkości, podobnie jak tzw. podatkowe grupy kapitałowe, stąd też regulacja grup spółek nie odpowiadała potrzebom obrotu. Dlatego też w projekcie noweli KSH wprowadza się nowy dział "Grupy spółek", który dotyczy zasadniczo holdingów faktycznych. Przepisy te będą miały jednak też zastosowanie do holdingów umownych, gdyż holding umowy spełnia z reguły przesłanki istnienia holdingu faktycznego.

Projektowane przepisy regulować będą też relacje prywatno-prawne pomiędzy spółką dominującą i jej spółkami zależnymi, w sposób uwzględniający interes wierzycieli, członków organów oraz drobnych wspólników (akcjonariuszy) spółki zależnej, jak również wyposażenie rad nadzorczych w narzędzia umożliwiające prowadzenie bardziej efektywnego nadzoru korporacyjnego, a także wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych.

Nowe przepisy pozwolą spółce dominującej skorzystanie z Business Judgement Rule (zasada biznesowej oceny sytuacji), w sytuacji prowadzenia przez tę spółkę dowodu na brak jej winy w wyrządzeniu szkody spółce zależnej stosującej się do wiążącego polecenia tej pierwszej spółki (ekskulpację).

Zgodnie z OSR projekt nie przyjmuje tzw. odpowiedzialności przebijającej, w ramach której spółka dominująca odpowiadałaby gwarancyjnie wobec wierzycieli spółki zależnej. W projekcie znalazły się natomiast przepisy dot. odpowiedzialności spółki dominującej względem wierzycieli spółki zależnej.

Nowe przepisy mają też zmienić sposób myślenia o radzie nadzorczej - z pojmowania jej jako organu czysto kontrolnego, w kierunku organu będącego równoprawnym partnerem zarządu. (PAP)

autor: Michał Boroń

mick/ mmu/