Zdaniem Karoliny Dreszer-Smalec reprezentującej Ogólnopolską Federację Organizacji Pozarządowych do tej pory w pracach nad KPO udział przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego jest pomijany, brakuje również dialogu ze stroną społeczną. "Niepokoi brak szerszej społecznej kontroli nad programowaniem i realizacją reform i inwestycji w ramach KPO" - powiedziała Dreszer-Smalec i zapostulowała rozszerzenie organu komitetu monitorującego o komisje konkursowe do oceny wniosków, komitet sterujący, monitorujący i zatwierdzający listy rankingowe przy jednoczesnym zapewnieniu reprezentatywności wszystkich grup partnerów. "W obecnym kształcie KPO jest mało człowieka" - oceniła Dreszer-Smalec.

Justyna Ochędzan reprezentująca WRZOS - Wielkopolską Radę Koordynacyjną Związku Organizacji Pozarządowych wskazała na zdaniem jej organizacji bardzo wyraźną potrzebę, by rozwijać usługi publiczne wspierające powrót kobiet na rynek pracy, jak i utrzymanie się na nim, gdyż - jak przypomniała - to kobiety są najsilniej dotknięte negatywnymi skutkami pandemii koronawirusa. Zdaniem Ochędzan konieczne jest również działanie w ramach KPO na rzecz wzmocnienia równości i równouprawnienia na poziomie płac i warunków zatrudnienia.

Reprezentujący Polskie Forum Osób z Niepełnosprawnościami Adam Zawisny ocenił, że aktualnie problemy osób z niepełnosprawnościami "nie są obecne w KPO w żadnym stopniu". Jak wskazał "większość instytucji publicznych w żaden sposób nie włącza osób z niepełnosprawnościami", a w opinii jego organizacji niezbędne jest powołanie pełnomocnika ds. osób niepełnosprawnych w KPRM. Zawisny powiedział, że w ramach KPO konieczne jest wdrożenie zatrudnienia wspomaganego, które zapowiedziano już w 2015 r. "To sprawdzony i uznany na całym świecie mechanizm wsparcia" - powiedział. Jego zdaniem na ten cel konieczne jest "zapewnienie co najmniej 700 mln zł, żeby móc mówić o odbudowie rynku pracy także dla osób z niepełnosprawnościami". Zawisny przypomniał również o konieczności uwzględnienia budowy mieszkań wspomaganych, a także uwzględnienia potrzeb osób z niepełnosprawnościami w ramach zielonej transformacji miast, wdrażania dyrektywy dostępnościowej oraz programu wsparcia nowych technologii.

Iga Kazimierczyk reprezentująca organizacje samorządowe z obszaru edukacji powiedziała, że komponent "Odporność i konkurencyjność gospodarki" powinien być rozbudowany o kwestie edukacyjne. "Proponowane rozwiązania są punktowe i nie odnoszą się do obecnych problemów. Edukacja jest pominięta, a przecież jest integralną częścią systemu budowania konkurencyjności gospodarki" - oceniła. Jej zdaniem "dla konkurencyjności gospodarki konieczne są nowoczesna i realistyczna podstawa programowa oraz przebudowa systemu egzaminów i monitorowania jakości nauczania wraz z uelastycznianiem ram organizujących szkoły". Jak wskazała, "edukacja dzieci do lat trzech to także edukacja, a nie jedynie opieka", dlatego konieczne jest włączenie tego obszaru w system edukacji, a nie wsparcia rodziny.

Andrzej Kassenberg z Instytutu na rzecz Ekorozwoju i Koalicji Klimatycznej wskazał, że w opinii reprezentowanych przez niego organizacji KPO nie zawiera strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. "Nie jesteśmy w stanie zweryfikować, jak ten plan wpłynie na środowisko" - podkreślił. Jego zdaniem KPO nie doprowadzi do dekarbonizacji, gdyż "nie dostrzega poprawy efektywności energetycznej jako motoru napędowego gospodarki". Kassenberg podkreślił też, iż niezrozumiały dla jego organizacji jest również sposób myślenia o planowaniu przestrzennym zawarty w KPO. "Jego istotą powinien być ład, łączenie aspektów środowiskowych, społecznych i gospodarczych. Środowisku bardzo zagraża to, że mówimy tylko o inwestycjach" - ocenił Kassenberg.

Marcin Korolec reprezentujący Instytut Zielonej Gospodarki i WWF Polska stwierdził, że "KPO wydaje się przypadkowym zbiorem działań", gdyż "nie zawiera kwantyfikowanych mierników rezultatów, nie wskazuje też na próby osiągnięcia redukcji emisji". Zdaniem Korolca aby konkurencyjność polskiej gospodarki mogła zostać utrzymana, należy zadbać o jej zieloną i cyfrową transformację. "KPO powinien być instrumentem wsparcia, który przyspieszy zieloną transformację naszej gospodarki" - wskazał Korolec i ocenił, że obecnie jego zdaniem istnieje obawa, że KPO nie zostanie zaakceptowany przez Komisję Europejską, ani przez inne państwa, gdyż nie wymienia żadnych konkretnych reform i nie ma żadnych mierników sukcesów jego rezultatów.

Odporność i konkurencyjność gospodarki - to temat pierwszego z pięciu wysłuchań Krajowego Planu Odbudowy, których seria zapoczątkowana została w poniedziałek. Jego uczestnikami są np. przedstawiciele samorządów, organizacji pozarządowych i pracowniczych. Tematem pierwszego wysłuchania są rozwiązania prowadzące do odbudowy i transformacji sektorów gospodarki najbardziej poszkodowanych w wyniku COVID-19 oraz do stworzenia przedsiębiorcom stabilnych warunków do inwestowania.

W ramach "Odporności i konkurencyjności gospodarki", KPO zakłada transformację strukturalną w kluczowych obszarach dla rozwoju polskiej gospodarki jak m.in. Przemysł 4.0, Gospodarka o obiegu zamkniętym, wzmocnienie potencjału sektora nauki do współpracy z przedsiębiorstwami oraz usprawnienie transferu wiedzy i innowacji do gospodarki.

Krajowy Plan Odbudowy to kompleksowy dokument określający cele związane z odbudową i tworzeniem odporności społeczno-gospodarczej Polski po kryzysie wywołanym przez pandemię COVID-19. Zostały w nim zawarte propozycje reform i inwestycji, które pomogą Polsce wrócić na właściwe tory rozwoju.

Przygotowanie KPO wynika z Europejskiego Instrumentu Odbudowy i Odporności (Recovery and Resilience Facility - RRF), który przewiduje 750 mld euro pomocy dla państw członkowskich.

26 lutego Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej rozpoczęło konsultacje KPO, które trwają do 2 kwietnia 2021 r. Do końca kwietnia br. Polska ma czas na przekazanie KPO Komisji Europejskiej. Ta z kolei będzie miała dwa miesiące na zaakceptowanie planu.(PAP)

mfr/ je/