Radio Opole » Kultura i rozrywka
2021-04-04, 16:45 Autor: Monika Matuszkiewicz

"Ta tradycja ma już kilkaset lat". Przygotowanie kroszonki może zająć nawet 15 godzin [FILM, ZDJĘCIA]

O opolskich kroszonkach opowiada Ewa Olbryt z Muzeum Wsi Opolskiej
Co prawda przygotowanie jej zajmuje nawet 15 godzin to warto ją zrobić do wielkanocnego koszyka. Mowa o opolskiej kroszonce, na której dawniej znajdowały się figury geometryczne, a teraz jest to wzór kwiatowy. I to właśnie od pierwszego, głównego kwiatka zaczynamy zdobienie jajka. Później domalowujemy kolejne. Ważny jest też tutaj kształt jajka, czy jest ono podłużne, czy okrągłe.
- Jest to najbardziej popularna technika zdobienia jaj na Śląsku Opolskim. Tradycja ta przekazywana jest z pokolenia na pokolenie - mówi Ewa Olbryt, twórczyni ludowa, pracownik Muzeum Wsi Opolskiej.

- Technika ta polega na wydrapywaniu ostrym narzędziem wzoru na skorupce jajka, która wcześniej była zabarwiona. Do wykonania tej techniki potrzebne są specjalne narzędzia, czyli tak zwane nożyki do skrobania jajek. Opatentowane one zostały przez twórcę ludowego Jerzego Lipkę. On wymyślił ten nożyk i spowodował, że ten tradycyjny wzór na kroszonce zmieniał się w ciągu ostatnich lat. Od takich bardzo dużych form, które były mało wyraźne i czytelne, do bardzo drobnych motywów roślinnych, znajdujących się obecnie na kroszonce.

Jednak jeśli nie mamy w domu nożyka, to możemy zdobić kroszonkę w nieco łatwiejszy sposób.

- Temu służy technika wyprawiania octem. Jest to również znana od dawna technika w każdym domu. Potrzeba do tego patyczek, najlepiej wykałaczkę lub patyczek do szaszłyków oraz trochę octu, czy kwasu z kapusty lub kiszonych ogórków. Wówczas należy tę kroszonkę wytrawiać, czyli zaplanowany wcześniej wzór wytrawiać tym patyczkiem maczanym w occie na zabarwionej skorupce.

- Znaczenie ma tu także kolor. Najpopularniejsze jest jajko czerwone, które symbolizuje miłość oraz czarny oznaczający szacunek – dodaje Olbryt.

Dodajmy, że dawniej, według tradycji, takie jajko przekazywane było chłopcom, którzy w lany poniedziałek przychodzili w odwiedziny do dziewczyn. Dwa lata temu opolska kroszonka wpisana została na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Teraz twórcy starają się o wpisane jej na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

W filmie przygotowanie kroszonek prezentują twórczynie ludowe - Ewa Olbryt (Muzeum Wsi Opolskiej) i Agnieszka Okos (Opolskie Dziouchy). Dziękujemy za gościnę!
Film: Maciej Marciński, Marcin Boczek.

Ewa Olbryt 1
Ewa Olbryt 2

Kultura i rozrywka

2024-11-15, godz. 11:39 Tradycja wzorem opolskim malowana. Efekty warsztatów można oglądać w filmie Dobiega końca kolejny cykl warsztatów realizowanych dzięki Fundacji 'Dla dziedzictwa'. Ich efektem są porcelanowe naczynia z naniesionym na nie wzorem opo… » więcej 2024-11-15, godz. 06:29 Tydzień niebanalnych atrakcji w Młodzieżowym Domu Kultury w Opolu Od poezji rozpocznie się w sobotę (16.11) kolejna edycja Tygodnia Kultury Niebanalnej. » więcej 2024-11-14, godz. 09:00 "Ta biografia to romans bez szczęśliwych zakończeń". O Marii Skłodowskiej-Curie w MBP w Opolu O książce pt. 'Alchemia. Powieść biograficzna o Marii Skłodowskiej-Curie' usłyszymy w ramach 22. Opolskiej Jesieni Literackiej. Jej autorka Katarzyna Zyskowska… » więcej 2024-11-14, godz. 07:00 Wernisaż fotografii Stanisława Bobera w czwartek w MŚO w Opolu 'Stanisław Bober. Fotografie' - otwarcie tej wystawy zaplanowano w czwartek (14.11) w Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu. Zobaczymy ponad 400 zdjęć z różnych… » więcej 2024-11-13, godz. 22:05 Archiwum to nie zakurzony pokój. Udowadnia to autorska planszówka Pracownicy Archiwum Państwowego w Opolu zaprosili studentów do gry planszowej przedstawiającej pracę w tej instytucji. Zasady są jasne - uczestnicy rzucają… » więcej 2024-11-13, godz. 15:48 Bibliobus zaparkował w Łubnianach. Teraz do książek ma dostęp każdy mieszkaniec gminy Jest pierwszym na Opolszczyźnie i czwartym w Polsce. Mowa o bibliobusie, który od dziś (13.11) będzie kursował po całej gminie Łubniany i udostępniał… » więcej 2024-11-13, godz. 08:30 Sylwetka scenarzysty Wiesława Dymnego zaprezentowana w GSW w Opolu 'Wiesław Dymny. Pięć i pół bladego Józka' to tytuł nowej wystawy, którą do 24 listopada będzie można oglądać w Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu… » więcej 2024-11-12, godz. 08:57 Są bezpłatne bilety na piątkowy spektakl niepodległościowy na zamkowej scenie w Mosznej 'Jeszcze Polska nie zginęła, póki pamiętamy'. Spektakl o takim tytule zaprezentuje w piątek (15.11) Międzypokoleniowy Teatr Odlotowy na scenie zamku w M… » więcej 2024-11-11, godz. 17:47 Jubileuszowe Dni Twierdzy Nysa z unijnym dofinansowaniem Gmina pozyskała kolejne fundusze na przygraniczną współpracę. W ramach Programu Interreg Czechy-Polska będzie rozwijać atrakcje turystyczne. » więcej 2024-11-11, godz. 10:34 Priorytetem nowej dyrektor MDK w Oleśnie jest remont wnętrza budynku Kiedy i w jakim stopniu Miejski Dom Kultury w Oleśnie doczeka się remontu wewnątrz budynku? Wiele zależy od pozyskania dofinansowań. » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »