Radio Opole » Kultura i rozrywka
2021-04-04, 16:45 Autor: Monika Matuszkiewicz

"Ta tradycja ma już kilkaset lat". Przygotowanie kroszonki może zająć nawet 15 godzin [FILM, ZDJĘCIA]

O opolskich kroszonkach opowiada Ewa Olbryt z Muzeum Wsi Opolskiej
Co prawda przygotowanie jej zajmuje nawet 15 godzin to warto ją zrobić do wielkanocnego koszyka. Mowa o opolskiej kroszonce, na której dawniej znajdowały się figury geometryczne, a teraz jest to wzór kwiatowy. I to właśnie od pierwszego, głównego kwiatka zaczynamy zdobienie jajka. Później domalowujemy kolejne. Ważny jest też tutaj kształt jajka, czy jest ono podłużne, czy okrągłe.
- Jest to najbardziej popularna technika zdobienia jaj na Śląsku Opolskim. Tradycja ta przekazywana jest z pokolenia na pokolenie - mówi Ewa Olbryt, twórczyni ludowa, pracownik Muzeum Wsi Opolskiej.

- Technika ta polega na wydrapywaniu ostrym narzędziem wzoru na skorupce jajka, która wcześniej była zabarwiona. Do wykonania tej techniki potrzebne są specjalne narzędzia, czyli tak zwane nożyki do skrobania jajek. Opatentowane one zostały przez twórcę ludowego Jerzego Lipkę. On wymyślił ten nożyk i spowodował, że ten tradycyjny wzór na kroszonce zmieniał się w ciągu ostatnich lat. Od takich bardzo dużych form, które były mało wyraźne i czytelne, do bardzo drobnych motywów roślinnych, znajdujących się obecnie na kroszonce.

Jednak jeśli nie mamy w domu nożyka, to możemy zdobić kroszonkę w nieco łatwiejszy sposób.

- Temu służy technika wyprawiania octem. Jest to również znana od dawna technika w każdym domu. Potrzeba do tego patyczek, najlepiej wykałaczkę lub patyczek do szaszłyków oraz trochę octu, czy kwasu z kapusty lub kiszonych ogórków. Wówczas należy tę kroszonkę wytrawiać, czyli zaplanowany wcześniej wzór wytrawiać tym patyczkiem maczanym w occie na zabarwionej skorupce.

- Znaczenie ma tu także kolor. Najpopularniejsze jest jajko czerwone, które symbolizuje miłość oraz czarny oznaczający szacunek – dodaje Olbryt.

Dodajmy, że dawniej, według tradycji, takie jajko przekazywane było chłopcom, którzy w lany poniedziałek przychodzili w odwiedziny do dziewczyn. Dwa lata temu opolska kroszonka wpisana została na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Teraz twórcy starają się o wpisane jej na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

W filmie przygotowanie kroszonek prezentują twórczynie ludowe - Ewa Olbryt (Muzeum Wsi Opolskiej) i Agnieszka Okos (Opolskie Dziouchy). Dziękujemy za gościnę!
Film: Maciej Marciński, Marcin Boczek.

Ewa Olbryt 1
Ewa Olbryt 2

Kultura i rozrywka

2024-10-25, godz. 16:00 Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego będzie koncertować w Głubczycach Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego wystąpi w ten weekend w Głubczycach. To już kolejna wizyta tej artystycznej formacji na południu naszego… » więcej 2024-10-25, godz. 13:00 "Rzeka" - nowa wystawa w Galerii Sztuki Współczesnej w Opolu Elżbieta Gądek, artystka której wystawę można będzie oglądać od piątku (25.10) w galerii Aneks GSW, zaprasza w swoim dziele do refleksji nad upływającym… » więcej 2024-10-25, godz. 10:18 Spotkanie z nową książką Mariana Buchowskiego. To historia "o Romku" 'Rondo. Opolskie fragmenty przeprawy z PRL do RP' - to tytuł najnowszej książki Mariana Buchowskiego, wydanej przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Opolu… » więcej 2024-10-24, godz. 20:05 Sztuczna inteligencja pod teatralną lupą. Przed nami premiera "ONO-1" 'Ono-1' to symulator niemowlaka, który ma przygotować przyszłych rodziców do świadomego rodzicielstwa. Stworzono go dzięki wykorzystaniu sztucznej inteligencji… » więcej 2024-10-24, godz. 14:05 "To wielkie wyróżnienie". Wojewódzki Przegląd Twórczości Artystycznej Środowiskowych Domów Samopomocy w Opolu W każdym drzemią talenty - z takim przesłaniem zaprezentowało się dziś (24.10) ponad 100 artystów z różnymi dysfunkcjami życiowymi podczas 'Festiwalu… » więcej 2024-10-23, godz. 16:30 Zbliża się 22. Opolska Jesień Literacka. Pojawią się ciekawi goście Znamy program 22. Opolskiej Jesieni Literackiej. Zaplanowano 10 spotkań autorskich, a całość rozpocznie otwarcie wystawy wspomnieniowej poświęconej opolskiemu… » więcej 2024-10-23, godz. 13:16 Wielokulturowość numerem jeden podczas 29. Seminarium Śląskiego 'Śląska mozaika. Rola wielokulturowości w kształtowaniu regionu' - to hasło tegorocznego 29. Seminarium Śląskiego. To rusza już w najbliższy poniedziałek… » więcej 2024-10-22, godz. 20:00 Wiejskie świetlice w gminie Kietrz odzyskują dawny blask Chróścielów, Dzierżysław, Ludmierzyce, Pilszcz, Ściborzyce Wielkie oraz Wojnowice - to miejscowości, w których rozpoczęły się prace remontowe i modernizacyjne… » więcej 2024-10-22, godz. 17:15 Centrum Kultury w Głuchołazach wychodzi na prostą. Największe straty w świetlicach wiejskich Centrum Kultury im. Kawalerów Orderu Uśmiechu w Głuchołazach wychodzi na prostą po powodzi. Udało się posprzątać ośrodek kultury, choć woda zalała… » więcej 2024-10-22, godz. 13:54 "Angelus Cantat" laureatem międzynarodowego festiwalu chóralnego w Bielsku-Białej Kolejny sukces głubczyckiego chóru 'Angelus Cantat'. Na międzynarodowym festiwalu 'Gaude Cantem' im. Kazimierza Fobera w Bielsku-Białej zespół zdobył złoty… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »