Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Amnestia jest dla złodziei...
2022-03-07, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Amnestia jest dla złodziei...

73 lata temu - 7 marca 1949 roku - został stracony w Warszawie Hieronim Dekutowski żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, dowódca oddziałów partyzanckich Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość znany pod pseudonimem „Zapora”. Aresztowano go 16 września 1947 roku w Nysie na Opolszczyźnie.
Ładna Historia 7 marca 2022 r.
Hieronim Dekutowski urodził się 24 września 1918 w Dzikowie pod Tarnobrzegiem jako jedno z dziewięciorga dzieci blacharza Jana Dekutowskiego. Ojciec piłsudczyk i członek Polskiej Partii Socjalistycznej wychowywał dzieci w legionowej tradycji.

Hieronim Dekutowski uczył się w gimnazjum w Tarnobrzegu, gdzie wstąpił do harcerstwa, w którym wkrótce został drużynowym II Wodnej Drużyny Harcerzy imienia generała Mariusza Zaruskiego, działał też w Sodalicji Mariańskiej.

Gimnazjum ukończył w maju 1938 roku i rozpoczął pracę jako kreślarz w lasach hrabiego Artura Tarnowskiego. Od jesieni 1939 roku zamierzał podjąć studia na uniwersytecie lwowskim. Prawdopodobnie jako ochotnik brał udział w obronie Lwowa.

Wraz z resztkami lwowskiej załogi przekroczył granicę Węgier i został internowany. Po brawurowej ucieczce przedostał sie do polskiej armii we Francji, tam skończył szkołę podoficerską. Naukę w wojennej podchorążówce przerwała mu inwazja niemiecka na Francję.

Po upadku Francji przez Szwajcarię przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie skończył podchorążówkę. W 1942 roku zgłosił się na szkolenie dywersyjne do służby w AK. Zrzucony do kraju 17 września 1943 roku działał w oddziałach partyzanckich na Lubelszczyźnie.

W styczniu 1944 został szefem Kedywu w Inspektoracie Rejonowym AK Lublin-Puławy. Stworzył wówczas najliczniejszy na Lubelszczyźnie lotny oddział partyzancki. Ustalono, że jego oddział, między styczniem i lipcem 1944, przeprowadził, ponad 80 akcji zbrojnych przeciwko Niemcom.

Na rozkaz dowództwa 28 lipca 1944, ppor. Dekutowski rozwiązał swoją kompanię i ukrywał się, wraz z podkomendnymi, w Puławach, Lublinie i Tarnobrzegu. W sierpniu 1944 podjęli nieudaną próbę przedostania się do walczącej Warszawy.

W styczniu 1945 roku po zamordowaniu przez milicjantów czterech jego byłych żołnierzy Dekutowski zdecydował się podjąć walkę z komunistami i sowiecką okupacją. Dowodzone przez niego oddziały przeprowadziły wiele brawurowych akcji, które mogły by być kanwą niejednego filmu sensacyjnego.

Po wyborach w styczniu 1947 roku i ogłoszeniu w lutym amnestii, rozformował i ujawnił część oddziałów. Zaprzestał tego gdy rozpoczęto aresztowania byłych partyzantów. Formalnie zaprzestał prowadzenia akcji zbrojnych, które od pewnego czasu ograniczały się tylko do zaopatrywania oddziału i samoobrony.

Gdy jego żołnierze przynieśli wiadomość, że ogłoszono amnestię odpowiedział: "Amnestia to jest dla złodziei, a my to jesteśmy Wojsko Polskie!"

Zagrożony aresztowaniem podjął próbę przedostania się na Zachód. 14 września 1947, stawił się na punkt przerzutowy w Nysie na Opolszczyźnie, punkt okazał się pułapką katowickiego Urzędu Bezpieczeństwa. Więziony i torturowany Hieronim Dekutowski skazany został na śmierć. Wyrok wykonano 7 marca 1949 w warszawskim więzieniu na Mokotowie.

Zobacz także

2022-09-26, godz. 12:45 Pod pruski but 277 lat temu we wrześniu 1745 r. wojska pruskie w toku drugiej wojny śląskiej ostatecznie zdobyły Opolszczyznę. » więcej 2022-09-23, godz. 12:45 Nasz pierwszy biskup 46 lat temu 23 września 1976 roku zmarł pierwszy opolski biskup Franciszek Jop. » więcej 2022-09-22, godz. 12:45 Wybitny księgarz Dziś przypada 112 rocznica śmierci wybitnego polskiego księgarza Jana Roberta Gebethnera. » więcej 2022-09-21, godz. 12:45 Ślaska Samarytanka Dziś przypada 215 rocznica urodzin błogosławionej Marii Merkert nazywanej Śląską Samarytanką. » więcej 2022-09-20, godz. 12:45 Bolka Kozielska 595 lat temu zmarła ostatnia przedstawicielka kozielsko-bytomskiej gałęzi dynastii Piastów księżniczka Bolesława. » więcej 2022-09-19, godz. 12:45 Płomienny Kaznodzieja Dziś prawdopodobnie wczoraj minęła 334 rocznica śmierci Adama Gdacjusza zwanego „płomiennym kaznodzieją z Kluczborka”. » więcej 2022-09-16, godz. 12:45 Opolska Solidarność 42 lata temu w Gdańsku odbył się zjazd założycielski Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. W obradach wzięło udział trzech… » więcej 2022-09-15, godz. 12:45 Początki germanizacji Śląska 259 lat temu władze pruskie wprowadziły na Śląsku tzw. ustawy germanizacyjne. » więcej 2022-09-14, godz. 12:45 Henryk I Niemodliński 640 lat temu - 14 września 1382 roku zmarł książę niemodliński i prudnicki Henryk I. » więcej 2022-09-13, godz. 12:45 Władysław I Opolski 13 września: Dziś prawdopodobnie przypada 740 rocznica śmierci księcia opolskiego Władysława I. Jednakże w źródłach pojawia się także inna data jego… » więcej
56789
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »