Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Amnestia jest dla złodziei...
2022-03-07, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Amnestia jest dla złodziei...

73 lata temu - 7 marca 1949 roku - został stracony w Warszawie Hieronim Dekutowski żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, dowódca oddziałów partyzanckich Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość znany pod pseudonimem „Zapora”. Aresztowano go 16 września 1947 roku w Nysie na Opolszczyźnie.
Ładna Historia 7 marca 2022 r.
Hieronim Dekutowski urodził się 24 września 1918 w Dzikowie pod Tarnobrzegiem jako jedno z dziewięciorga dzieci blacharza Jana Dekutowskiego. Ojciec piłsudczyk i członek Polskiej Partii Socjalistycznej wychowywał dzieci w legionowej tradycji.

Hieronim Dekutowski uczył się w gimnazjum w Tarnobrzegu, gdzie wstąpił do harcerstwa, w którym wkrótce został drużynowym II Wodnej Drużyny Harcerzy imienia generała Mariusza Zaruskiego, działał też w Sodalicji Mariańskiej.

Gimnazjum ukończył w maju 1938 roku i rozpoczął pracę jako kreślarz w lasach hrabiego Artura Tarnowskiego. Od jesieni 1939 roku zamierzał podjąć studia na uniwersytecie lwowskim. Prawdopodobnie jako ochotnik brał udział w obronie Lwowa.

Wraz z resztkami lwowskiej załogi przekroczył granicę Węgier i został internowany. Po brawurowej ucieczce przedostał sie do polskiej armii we Francji, tam skończył szkołę podoficerską. Naukę w wojennej podchorążówce przerwała mu inwazja niemiecka na Francję.

Po upadku Francji przez Szwajcarię przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie skończył podchorążówkę. W 1942 roku zgłosił się na szkolenie dywersyjne do służby w AK. Zrzucony do kraju 17 września 1943 roku działał w oddziałach partyzanckich na Lubelszczyźnie.

W styczniu 1944 został szefem Kedywu w Inspektoracie Rejonowym AK Lublin-Puławy. Stworzył wówczas najliczniejszy na Lubelszczyźnie lotny oddział partyzancki. Ustalono, że jego oddział, między styczniem i lipcem 1944, przeprowadził, ponad 80 akcji zbrojnych przeciwko Niemcom.

Na rozkaz dowództwa 28 lipca 1944, ppor. Dekutowski rozwiązał swoją kompanię i ukrywał się, wraz z podkomendnymi, w Puławach, Lublinie i Tarnobrzegu. W sierpniu 1944 podjęli nieudaną próbę przedostania się do walczącej Warszawy.

W styczniu 1945 roku po zamordowaniu przez milicjantów czterech jego byłych żołnierzy Dekutowski zdecydował się podjąć walkę z komunistami i sowiecką okupacją. Dowodzone przez niego oddziały przeprowadziły wiele brawurowych akcji, które mogły by być kanwą niejednego filmu sensacyjnego.

Po wyborach w styczniu 1947 roku i ogłoszeniu w lutym amnestii, rozformował i ujawnił część oddziałów. Zaprzestał tego gdy rozpoczęto aresztowania byłych partyzantów. Formalnie zaprzestał prowadzenia akcji zbrojnych, które od pewnego czasu ograniczały się tylko do zaopatrywania oddziału i samoobrony.

Gdy jego żołnierze przynieśli wiadomość, że ogłoszono amnestię odpowiedział: "Amnestia to jest dla złodziei, a my to jesteśmy Wojsko Polskie!"

Zagrożony aresztowaniem podjął próbę przedostania się na Zachód. 14 września 1947, stawił się na punkt przerzutowy w Nysie na Opolszczyźnie, punkt okazał się pułapką katowickiego Urzędu Bezpieczeństwa. Więziony i torturowany Hieronim Dekutowski skazany został na śmierć. Wyrok wykonano 7 marca 1949 w warszawskim więzieniu na Mokotowie.

Zobacz także

2022-12-23, godz. 12:45 Prekursor archeologii 624 lata temu - 23 grudnia 1398 roku zmarł książę Ludwik I brzeski, władca który zasłynął przeprowadzeniem pierwszych na świecie badań archeologicz… » więcej 2022-12-22, godz. 12:45 Pierwszy teolog Dziś przypada 624 rocznica śmierci tytularnego księcia niemodlińskiego i strzeleckiego Henryka II. » więcej 2022-12-21, godz. 12:45 Niedoszły cichociemny 102 lat temu – 21 grudnia 1920 roku w Lewinie Brzeskim urodził się wybitny polski metalurg i niedoszły cichociemny Alojzy Józekowski. » więcej 2022-12-20, godz. 12:45 Patron spowiedników 445 lat temu, 20 grudnia 1576 roku w Skoczowie urodził się jeden z najbardziej znanych śląskich duchownych i świętych Jan Sarkander, patron dobrej spowi… » więcej 2022-12-19, godz. 12:45 Komisarz Ręgorowicz Dziś przypada 52 rocznica śmierci wybitnego polskiego działacza i naukowca, przez pewien czas szefa Polskiego Komitetu Plebiscytowego w Opolu Ludwika Ręgo… » więcej 2022-12-16, godz. 12:45 Pierwsza śląska 282 lata temu 16 grudnia 1740 roku wojska pruskie wkroczyły na Śląsk rozpoczynając pierwszą z trzech tzw. wojen śląskich. » więcej 2022-12-15, godz. 12:45 Architekt samouk 290 lat temu 15 grudnia 1732 roku w Kamiennej Górze urodził się wybitny niemiecki i śląski architekt i budowniczy Carl Langhans. » więcej 2022-12-14, godz. 12:45 Bomby na Opolszczyznę 78 lat temu - w grudniu 1944 roku miały miejsce ostatnie naloty alianckie na Opolszczyznę. » więcej 2022-12-13, godz. 12:45 Wybitny kapista 50 lat temu - 13 grudnia 1972 roku w Warszawie zmarł urodzony we Wróblinie koło Głogówka wybitny polski malarz Jan Cybis. » więcej 2022-12-12, godz. 12:45 Górnośląska Republika Rad 102 lata temu - 12 grudnia 1920 roku zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska obradując w Chorzowie podjął uchwałę o konieczności walki o ustanowienie… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »