- Ja dostałem taką wiadomość na komórce, że na mObywatel, mój PESEL został zweryfikowany przez Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A. Poznaj usługi, zastrzeż PESEL na stronie gov.pl. Ja nie wiem, czy reagować na takie coś czy nie, bo ja się raczej na tym za bardzo nie znam, ale może państwo wiecie coś na ten temat, czy to jest oszustwo, , bo ja raczej takie wiadomości zaraz wyłączam, ze względu na to, że wiem, że jest dużo oszustów, a także nie wiem jak na to reagować. Dlatego właśnie zwracam się do państwa z pytaniem: czy takie coś może być oszustwem czy nie? - pyta słuchacz Radia Opole.

Rządowe aplikacje, takie jak mObywatel gwarantują bezpieczeństwo przy weryfikacji danych, jednak oszuści coraz częściej podszywają się pod oficjalne źródła. Od 1 czerwca 2024 roku banki są zobowiązane do weryfikacji numeru PESEL przy zawieraniu umów kredytowych i pożyczkowych. W przypadku otrzymania wiadomości zawierającej link do weryfikacji danych, należy zachować szczególną ostrożność – tego typu komunikaty mogą być próbą oszustwa, mającą na celu kradzież danych do logowania lub kart płatniczych.

- Niestety oszuści podszywają się już teraz również pod te rządowe aplikacje. Jeżeli chodzi o pytanie od słuchacza, to faktycznie od 1 czerwca 2024 roku instytucje finansowe takie jak banki mają obowiązek weryfikowania PESEL-u podczas zawierania umów o kredyt czy też pożyczki. Więc jeżeli wykonujemy właśnie taką czynność, zawieramy jakąś umowę przez internet z bankiem, bądź też czasami kupujemy coś na raty, chociażby przez portal aukcyjny, gdzie tak naprawdę również zawieramy umowę z bankiem podczas takiego ratalnego kupna i otrzymujemy w tym momencie wiadomość tego typu. Taka wiadomość jest bezpieczna. Natomiast w momencie, kiedy w takiej wiadomości otrzymujemy już jakiś link i jesteśmy zachęcani do tego, aby poprzez ten link sprawdzić, kto właśnie weryfikował nasz PESEL, możemy być prawie pewni, że jest to oszustwo. Ponieważ takie dane, czyli to, kto weryfikuje nasz PESEL, możemy sprawdzić, ale jedynie przez aplikację rządową właśnie mObywatel. Wchodząc na tę aplikację, wykonując tam poszczególne polecenia, instrukcje, podpisując się podpisem elektronicznym, dopiero wtedy otrzymujemy na maila wiadomość zwrotną, kto nasz PESEL weryfikował. Czy to w takich wiadomościach z potencjalnych aplikacji rządowych czy innych wiadomościach, w których jesteśmy zachęcani do wchodzenia w jakiekolwiek linki, klikania, skanowania jakichkolwiek kodów QR, przestrzegamy przed takimi zachowaniami, ponieważ bardzo łatwo jest wtedy trafić na stronę złudnie podobną do strony naszego banku, gdzie oszuści już później kierują nas w taki sposób, abyśmy przekazali swoje dane do logowania. Piny, numery kart i tak naprawdę mogą za nas wykonać różnego rodzaju operacje, a tym samym pozbawić nas naszych oszczędności - mówi mł. asp. Ewelina Karpińska z Zespołu Prasowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu.

W Brzegu miało miejsce niebezpieczne oszustwo, które dotknęło mieszkańców powiatu brzeskiego. Kobieta, sprzedająca obuwie na jednym z popularnych portali internetowych, padła ofiarą oszustów, którzy podszyli się pod potencjalnego kupującego. W trakcie transakcji otrzymała wiadomość z prośbą o zeskanowanie kodu QR, który miał ją skierować na fałszywą stronę banku, gdzie rzekomo miała otrzymać płatność za swoje przedmioty. Niestety, kobieta uwierzyła w tę pułapkę i, postępując zgodnie z instrukcjami oszustów, straciła aż 15 tysięcy złotych, zanim zorientowała się, że została oszukana.

- W ostatnim czasie doszło do takiego typu oszustwa na terenie brzegu. Tam mieszkanka powiatu brzeskiego wystawiła na sprzedaż obuwie na jednym z portali internetowych. Właśnie otrzymała od potencjalnego kupującego wiadomość z prośbą o zeskanowanie kodu QR. Kod miał ją doprowadzić na stronę banku, gdzie miała otrzymać płatność za to sprzedawane obuwie. Strona była złudnie podobna do strony jej banku. Kobieta wykonała instrukcje, które tak naprawdę przesłali jej oszuści. Kiedy zorientowała się, że to oszustwo straciła już 15 tysięcy złotych - mówi mł. asp. Ewelina Karpińska.

Aby skutecznie bronić się przed cyberprzestępcami, należy zachować szczególną ostrożność w sieci. Ważne jest, aby nigdy nie klikać w podejrzane linki ani nie skanować kodów QR, zwłaszcza gdy otrzymujemy je od nieznanych nadawców. Należy również dokładnie weryfikować źródła wiadomości, korzystając z oficjalnych aplikacji i stron internetowych. Regularne aktualizowanie oprogramowania zabezpieczającego, a także używanie silnych haseł oraz dwustopniowej weryfikacji logowania, dodatkowo zwiększa poziom ochrony. W przypadku podejrzenia oszustwa, warto zgłosić sprawę odpowiednim służbom oraz ostrzec innych użytkowników, aby wspólnie zminimalizować ryzyko stania się ofiarą cyberprzestępczości. Temat patrolował Dawid Rajwa, cały magazyn interwencyjny do posłuchania poniżej.