Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Ładna Historia 3 lutego 2022
2022-02-03, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Ładna Historia 3 lutego 2022

Dziś przypada 49 rocznica śmierci działacza Związku Polaków w Niemczech Józefa Białasa z pod Krapkowic.
Ładna Historia 3 lutego 2022 r.
Józef Białas to postać, której najbardziej rzucającą się w oczy cechą była charyzma przywódcy, dał tego wyraz wielokrotnie na rożnych etapach swojego życia. Urodził się 15 grudnia 1907 roku w Krępnej w powiecie krapkowickim.

Jego rodzice prowadzili gospodarstwo rolne, a jednocześnie angażowali się w polską działalność narodową. W domu pełno było rozmaitych polskich książek i czasopism, a ojciec przy okazji wyborów do pruskiego sejmu czy rad gminy agitował za polskimi kandydatami. Józef Białas w tej działalności wspierał swego ojca od najmłodszych lat, roznosząc po wsi ulotki i czasopisma.

Pierwszą samodzielną akcję na rzecz polskości podjął jako kilkunastolatek, wstąpił wówczas do miejscowego koła, powstałego w tym czasie w celu germanizacji młodych katolików, Stowarzyszenia Młodzieży Katolickiej.

Podczas jednego z pierwszych zebrań próbował przeforsować zasadę, iż na spotkaniach używać się będzie wyłącznie języka polskiego. Gdy propozycja ta spotkała się ze sprzeciwem opiekującego się kołem księdza, Białas wystąpił ze stowarzyszenia pociągając za sobą pozostałych członków. W efekcie koło Stowarzyszenia Młodzieży Katolickiej w Krępnej trzeba było rozwiązać z braku członków.

W roku 1925 Józef Białas ukończył szkołę zawodową w Krapkowicach i wkrótce przeniósł się do Berlina gdzie dostał pracę w fabryce samochodów. Tam szybko nawiązał kontakt z berlińską Polonią i wstąpił do jednego z pięciu działających w Berlinie gniazd polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Wkrótce został naczelnikiem gniazda, z którego reprezentacją brał udział w wyjazdach na sokole zawody w Polsce i Niemczech.

Po wybuchu II wojny światowej opierając się na działaczach Sokoła stworzył w Berlinie grupę pomagającą przywożonym do stolicy Niemiec przymusowym robotnikom z Polski. Przekazywano im fałszywe kartki żywnościowe, prowiant i lekarstwa. Grupa ta wpadła w ręce gestapo i Józef Białas został skazany na dwa lata więzienia.

Po kapitulacji Niemiec założył w Berlinie Polski Komitet, który miał być kontynuacją Związku Polaków w Niemczech, jednakże otrzymawszy wiadomość o złym stanie zdrowia ojca zdecydował się na powrót na Śląsk. Zamieszkał w Strzelcach Opolskich, gdzie podjął pracę w starostwie.

Józef Białas zmarł 3 lutego 1973 roku w Strzelcach Opolskich.

Zobacz także

2022-12-23, godz. 12:45 Prekursor archeologii 624 lata temu - 23 grudnia 1398 roku zmarł książę Ludwik I brzeski, władca który zasłynął przeprowadzeniem pierwszych na świecie badań archeologicz… » więcej 2022-12-22, godz. 12:45 Pierwszy teolog Dziś przypada 624 rocznica śmierci tytularnego księcia niemodlińskiego i strzeleckiego Henryka II. » więcej 2022-12-21, godz. 12:45 Niedoszły cichociemny 102 lat temu – 21 grudnia 1920 roku w Lewinie Brzeskim urodził się wybitny polski metalurg i niedoszły cichociemny Alojzy Józekowski. » więcej 2022-12-20, godz. 12:45 Patron spowiedników 445 lat temu, 20 grudnia 1576 roku w Skoczowie urodził się jeden z najbardziej znanych śląskich duchownych i świętych Jan Sarkander, patron dobrej spowi… » więcej 2022-12-19, godz. 12:45 Komisarz Ręgorowicz Dziś przypada 52 rocznica śmierci wybitnego polskiego działacza i naukowca, przez pewien czas szefa Polskiego Komitetu Plebiscytowego w Opolu Ludwika Ręgo… » więcej 2022-12-16, godz. 12:45 Pierwsza śląska 282 lata temu 16 grudnia 1740 roku wojska pruskie wkroczyły na Śląsk rozpoczynając pierwszą z trzech tzw. wojen śląskich. » więcej 2022-12-15, godz. 12:45 Architekt samouk 290 lat temu 15 grudnia 1732 roku w Kamiennej Górze urodził się wybitny niemiecki i śląski architekt i budowniczy Carl Langhans. » więcej 2022-12-14, godz. 12:45 Bomby na Opolszczyznę 78 lat temu - w grudniu 1944 roku miały miejsce ostatnie naloty alianckie na Opolszczyznę. » więcej 2022-12-13, godz. 12:45 Wybitny kapista 50 lat temu - 13 grudnia 1972 roku w Warszawie zmarł urodzony we Wróblinie koło Głogówka wybitny polski malarz Jan Cybis. » więcej 2022-12-12, godz. 12:45 Górnośląska Republika Rad 102 lata temu - 12 grudnia 1920 roku zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska obradując w Chorzowie podjął uchwałę o konieczności walki o ustanowienie… » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »