Theodor Franz Eduard Kałuża urodził się 9 listopada 1885 roku w Opolu jako syn gimnazjalnego nauczyciela języka angielskiego Maxa Kałuży. Rodzina mieszkała w jednej z kamienic przy dzisiejszej ul. Strzelców Bytomskich. Teodor został ochrzczony w kościele podwyższenia Krzyża Świętego czyli w dzisiejszej Katedrze. W roku 1888 jego ojciec otrzymał posadę profesora w Królewcu więc rodzina opuściła Opole.
W Królewcu Teodor Kałuża ukończył studia obronił doktorat z fizyki poświęcony transformacji równań algebraicznych z jedną niewiadomą. Zajmował się także badaniami nad grawitacją i falami elektromagnetycznymi w pięciowymiarowej przestrzeni.
Jego badania nabrały rozgłosu gdy w roku 1919 napisał o efektach swoich rozważań do twórcy teorii względności Alberta Einstena. List Kałuży zaskoczył genialnego fizyka, który dotąd nie spodziewał się, że jego teoria względności może być powiązana z prawami elektromagnetyki.
Kałuża przebadał równania ogólnej teorii względności, zakładając, że mają one zastosowanie dla układów elektromagnetycznych umieszczonych teoretycznie w przestrzeni pięciowymiarowej.
Już wcześniej badacze oprócz trzech wymiarów stosowanych powszechnie do określania trójwymiarowej przestrzeni na prawach czwartego wymiaru wprowadzili czas. Kałuża dodał piąty wymiar, którego istnienie wydedukował analizując ciągi równań określających zachowanie układów elektromagnetycznych równaniami wynikającymi z teorii względności.
Według jego teorii w takich układach pojawia się piąty wymiar, w którym przesunięcia odbywają się na odcinkach mniejszych niż odległości między częściami atomu. Teoria ta zrobiła duże wrażenie na Einsteinie, ale ostatecznie została zarzucona. Wróciła do łask pod koniec lat 60-tych kiedy postęp w dziedzinie fizyki kwantowej pozwolił udowodnić, że Kałuża miał rację.
Pochodzący z Opola wybitny fizyk i matematyk Theodor Franz Eduard Kałuża zmarł 19 stycznia 1954 roku w Getyndze.