Radio Opole » Dobrze być w formie
2024-03-07, 07:30 Autor: Wernicki Paweł / PAP

Nowe badania nad fizjologią postu

talerz, sztućce [fot. elements.envato.com]
talerz, sztućce [fot. elements.envato.com]
Naukowcy przeprowadzili nowe badania nad fizjologią postu. Wynika z nich, że wszelkie potencjalnie wpływające na stan zdrowia zmiany wydają się pojawiać dopiero po trzech dniach bez jedzenia.
Artykuł na ten temat opublikowano w piśmie „Nature Metabolism”.
Zdolność do obywania się bez jedzenia przez pewien czas to ważny atut ewolucyjny. Okresowe posty mające wzmacniać ducha i ciało znane są w wielu kulturach i religiach. Dla chrześcijan post stanowi narzędzie prowadzące do uświęcenia. Przyczynia się do walki z grzechami takimi jak obżarstwo, lenistwo czy nieczystość. W islamie post jest jednym z pięciu obowiązków każdego dorosłego muzułmanina; ścisły post obowiązuje w czasie miesiąca ramadan (dziewiątego według kalendarza muzułmańskiego) od brzasku do zachodu słońca. W buddyzmie posty praktykują głównie mnisi – spożywając tylko jeden posiłek w ciągu dnia.

Podczas postu organizm zmienia źródło wykorzystywanej energii – zamiast głównie glukozy ze spożywanych pokarmów są to własne zapasy tłuszczu. Jednak niewiele więcej wiadomo na temat reakcji organizmu na długotrwałe okresy bez jedzenia i ewentualnych korzystnych lub niekorzystnych skutków dla zdrowia.

Nowe badania (https://www.nature.com/articles/s42255-024-01008-9) nad wpływem postu na zdrowie oraz molekularnym mechanizmem tych zmian przeprowadzili naukowcy z Precision Healthcare University Research Institute (PHURI) przy Queen Mary University of London oraz Norweskiej Szkoły Nauk o Sporcie.

Dzięki nowym technikom, umożliwiającym pomiary dotyczące tysięcy białek krążących we krwi, możliwe stało się systematyczne i szczegółowe badanie molekularnych adaptacji do postu u ludzi.

Naukowcy obserwowali 12 zdrowych ochotników, którzy nie jedli nic przez siedem dni, pijąc tylko wodę. Codziennie monitorowano zmiany w poziomie około 3000 białek we krwi przed, w trakcie i po zakończeniu postu.

Wiedząc, które białka biorą udział w reakcji organizmu na brak pokarmu, naukowcy mogliby następnie przewidzieć potencjalne skutki zdrowotne długotrwałego postu, integrując informacje genetyczne z badań na dużą skalę.

Zgodnie z oczekiwaniami zaobserwowano przełączanie się z glukozy na tłuszcz zmagazynowany w organizmie – w ciągu pierwszych dwóch lub trzech dni postu. Ochotnicy stracili średnio 5,7 kilograma, przy czym dotyczyło to zarówno masy tłuszczowej, jak i beztłuszczowej.

Po raz pierwszy udało się zaobserwować, że po mniej więcej trzech dniach postu w organizmie zachodzą wyraźne zmiany w poziomie białek, wskazujące na reakcję na całkowite ograniczenie kalorii. We wszystkich głównych narządach zmienił się poziom co trzeciego białka. Zmiany te wyglądały podobnie u wszystkich ochotników i dotyczyły na przykład białek tworzących strukturę podporową neuronów w mózgu.
W ciągu trzech dni od zakończenia postu i powrotu do spożywania posiłków utrzymał się ubytek wagi – utrata masy mięśniowej została prawie całkowicie odwrócona, natomiast ubytek tkanki tłuszczowej pozostał.

Znając molekularne zmiany zachodzące pod wpływem postu można by opracować plan przyszłych badań, które mogą prowadzić do interwencji terapeutycznych – na przykład dla osób, które mogłyby odnieść korzyść z postu, jednak nie mogą stosować długotrwałego postu lub diet naśladujących post, np. ketogenicznych.

„Po raz pierwszy możemy zobaczyć, co dzieje się w organizmie na poziomie molekularnym, kiedy pościmy. Post, jeśli przeprowadzać go sposób bezpieczny, jest skuteczną interwencją odchudzającą. Popularne diety obejmujące post – takie jak post przerywany – mają zapewniać korzyści zdrowotne wykraczające poza utratę wagi, jednak były one widoczne dopiero po trzech dniach całkowitego ograniczenia kalorii – później, niż dotychczas sądzono” – powiedziała prof. Claudia Langenberg, dyrektor Precision Healthcare University Research Institute Queen Mary (PHURI).

„Nasze odkrycia dostarczyły podstaw dla starej wiedzy na temat powodów, dla których post stosuje się w niektórych schorzeniach. Chociaż post może w niektórych przypadkach być korzystny w leczeniu schorzeń, często nie będzie rozwiązaniem dla pacjentów ze złym stanem zdrowia. Mamy nadzieję, że te odkrycia dostarczą informacji, dlaczego post jest korzystny w niektórych przypadkach, co można następnie wykorzystać do opracowania terapii” - powiedział dr Maik Pietzner, kierownik ds. danych zdrowotnych w PHURI i współprzewodniczący Grupy Medycyny Obliczeniowej w Berlińskim Instytucie Zdrowia szpitala Charité.
post, fizjologia,

Dobrze być w formie

2024-11-12, godz. 07:00 Jak skomponować dietę według talerza zdrowego żywienia Kasza, jajko sadzone, surówka z kiszonej kapusty i owoc sezonowy - tak może wyglądać wartościowy obiad skomponowany zgodnie z talerzem zdrowego żywienia. » więcej 2024-11-08, godz. 09:00 Wykształcenie, zawód i zamożność wpływają na ryzyko demencji Czynniki społeczno-ekonomiczne, takie jak wykształcenie, zawód i poziom zamożności wpływają na prawdopodobieństwo wystąpienia upośledzenia funkcji poznawczych… » więcej 2024-11-07, godz. 07:00 Movember, czyli kampania poświęcona męskim nowotworom Listopad to miesiąc świadomości męskich nowotworów. Ruszyła kolejna odsłona kampanii Movember. Specjaliści zachęcają panów w każdym wieku, by zadbali… » więcej 2024-11-06, godz. 07:00 Eksperci: rak płuca wciąż późno wykrywany; warto skorzystać z programu wczesnej diagnostyki Wczesne wykrycie raka płuca zwiększa szanse na skuteczne leczenie, dlatego warto, by osoby z grup ryzyka skorzystały z programu wczesnej diagnostyki tego nowotworu… » więcej 2024-11-05, godz. 07:00 1000 dni bez cukru kluczem do zdrowia przez całe życie Mniej cukru przez 1000 dni od poczęcia - to klucz do tego, by po dorośnięciu dzieci były zdrowsze. I recepta, by zmniejszyć ryzyko chorób, które mogą nas… » więcej 2024-11-04, godz. 07:00 Ćwiczenia mogą ograniczyć skutki uboczne chemioterapii Towarzyszący chemioterapii nowotworów program ćwiczeń aerobowych może zapobiegać pogorszeniu funkcji poznawczych związanemu z tą metoda leczenia, poprawiając… » więcej 2024-11-03, godz. 11:35 Dominują infekcje wirusowe, ale przybywa przypadków krztuśca, wzrasta ryzyko gruźlicy W tym sezonie jesiennym dominują infekcje wirusowe, ale przybywa przypadków krztuśca, rośnie też w Polsce ryzyko gruźlicy - powiedziała PAP dr n.med. Małgorzata… » więcej 2024-10-31, godz. 07:00 Farmakolog: nie wiemy, w jakim stopniu i czy w ogóle witaminy w suplementach diety się wchłaniają Nigdy nie mamy pewności, w jakim stopniu i czy w ogóle witaminy obecne w suplementach diety się wchłaniają - powiedział PAP farmakolog prof. Jarosław Woroń… » więcej 2024-10-30, godz. 07:00 Dwujęzyczność może ochronić przed Alzheimerem Dwujęzyczność może chronić przed chorobą Alzheimera - wynika z najnowszych badań naukowców z Uniwersytetu Concordia w Montrealu. Kluczowa okazały się… » więcej 2024-10-29, godz. 07:00 Choroba otyłościowa – ciągle kwestia niedopowiedziana O narzędziach do terapii choroby otyłościowej i o powodach tego, że większość pacjentów pozostaje bez jakiegokolwiek leczenia, rozmawiali eksperci podczas… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »