Radio Opole » Dobrze być w formie
2023-04-13, 07:00 Autor: Morga Joanna / PAP

Eksperci PAN: wzrasta odsetek Polaków palących papierosy

papierosy, zdjęcei poglądowe. [fot. svklimkin z pixabay.com]
papierosy, zdjęcei poglądowe. [fot. svklimkin z pixabay.com]
Blisko 29 proc. Polaków pali papierosy codziennie. Wynik ten ma tendencję zwyżkową względem lat poprzednich, dlatego eksperci z Polskiej Akademii Nauk apelują m.in. o zwiększenie podatku od wyrobów tytoniowych oraz eliminację ich reklamy i promocji.
Swoje rekomendacje, których zastosowanie istotnie obniży poziom nałogu wśród społeczeństwa, zawarli w opracowaniu pt. „Redukcja palenia papierosów i używania e-papierosów, w szczególności wśród młodego pokolenia Polaków”. Dokument został opracowany przez grono ekspertów w ramach projektu Polskie Zdrowie 2.0, który jest koordynowany przez Komitet Zdrowia Publicznego PAN (działa w ramach Wydziału V Nauk Medycznych Akademii).

Z danych przytoczonych w publikacji wynika, że na świecie ponad 8 mln ludzi umiera co roku w wyniku chorób odtytoniowych. Tytoniu codziennie używa 22,3 proc. światowej populacji ludzi.

W Polsce w 2022 r. do codziennego palenia przyznało się 28,8 proc. dorosłych osób (30,8 proc. mężczyzn i 27,1 proc. kobiet). A wynik ten ma tendencję zwyżkową względem lat poprzednich. Najwięcej palących jest wśród osób bezrobotnych (34 proc. ogółu) oraz gospodyń domowych (39 proc.). Nałogowi palacze przeważają wśród osób określających swoją sytuację materialną jako złą – 25 proc. ogółu.

Eksperci przypominają, że palenie tytoniu jest najważniejszą przyczyną zgonów polskich mężczyzn – zgodnie z danymi z 2019 r. przyczynia się do 26,6 proc. wszystkich zgonów panów. Z kolei wśród kobiet stanowi drugą co do częstości przyczynę zgonów - 13,7 proc. wszystkich zgonów w 2019 r. Spożywanie tytoniu stanowi ogromne obciążenie dla systemu opieki zdrowia.

Ostatnie dostępne dla Polski wyliczenia z 2012 r. określiły koszty finansowe palenia na 57 mld dolarów, z czego 7 mld stanowiły wydatki na opiekę zdrowotną z powodu chorób odtytoniowych, a 50 mld stanowiły koszty utraconej produktywności z powodu chorób i przedwczesnych zgonów.

Autorzy zaleceń podkreślają, że zmienia się sposób konsumpcji tytoniu. W ostatnich latach coraz popularniejsze stają się nowe produkty, takie jak tytoń do podgrzewania, papierosy elektroniczne, wyroby z syntetyczną nikotyną. Cieszą się one szczególną popularnością wśród polskiej młodzieży, która częściej używa e-papierosów (niemal 30 proc.) niż tradycyjnych papierosów (26,2 proc.).

W opinii ekspertów tylko kompleksowe podejście do zredukowania palenia może przynieść trwałe efekty. W dokumencie zawarli oni potwierdzone naukowo rekomendacje, których wdrożenie ograniczy negatywne skutki nałogu nikotynowego wśród Polaków. Dotyczą one kwestii ekonomicznych, regulacyjnych, edukacyjnych, a także medycznych.

Przede wszystkim zalecają zwiększenie podatku od wyrobów tytoniowych, które prowadzi do wzrostu ich cen, a w konsekwencji zmniejsza ich użycie we wszystkich grupach wiekowych. Ceny wyrobów tytoniowych/nikotynowych powinny rosnąć szybciej niż tempo wzrostu dochodów indywidualnych i inflacji, aby ich dostępność ekonomiczna malała.
Aby skutecznie chronić dzieci i młodzież przed dostępem do wyrobów nikotynowych, konieczna jest zmiana obowiązujących regulacji prawnych, w tym zaostrzenie ograniczeń nakładanych na sprzedawców tych wyrobów. Jednym ze skutecznych narzędzi byłoby nałożenie na sprzedawców obligatoryjnego obowiązku weryfikacji wieku upoważniającego do nabycia wyrobów tytoniowych. Na wzór innych państw powinno się też podnieść wiek osób uprawnionych do nabycia produktów nikotynowych - z obecnie obowiązującego 18. roku życia do 21. roku życia.

Kolejnym ważnym krokiem w walce z paleniem wyrobów tytoniowych powinna być eliminacja ich reklamy i promocji poprzez zmianę unormowań ustawy antynikotynowej. Każdy rodzaj reklamy i promocji tych produktów – publicznej czy też prywatnej – powinien być prawnie zakazany, a jego naruszenie karane, podkreślają autorzy opracowania.
Aby ograniczyć inicjację i konsumpcję produktów nikotynowych niezbędna jest profesjonalna i kompleksowa edukacja zdrowotna – nauczycieli oraz rodziców i opiekunów. Specjaliści oceniają, że „edukacja antytytoniowa w szkołach powinna być częścią uniwersalnego, ogólnokrajowego programu”.

Konieczne jest również - ich zdaniem - uruchomienie nowoczesnego programu wychodzenia z uzależnienia od nikotyny, który byłby dostępny również dla osób nieletnich. Ważne jest, by zapewnić ludziom palącym powszechny (na poziomie lekarza rodzinnego, opieki specjalistycznej i w szpitalach) dostęp do wsparcia behawioralnego, porady medycznej oraz refundowanych produktów mających potwierdzoną w badaniach klinicznych skuteczność.

Warto też regularnie monitorować zarówno konsumpcję wszystkich produktów nikotynowych w różnych grupach demograficznych, jak i strategie oraz programy służące ograniczeniu używania tych produktów czy leczeniu uzależnienia od tytoniu.
Eksperci wskazują, że zgodnie z licznymi doniesieniami naukowymi branża producentów produktów nikotynowych wykorzystuje dyskusję o redukcji szkód tytoniowych do promowania nowych produktów. Dlatego konieczne jest ograniczenie wpływu przemysłu na procesy decyzyjne, w tym kwestie dotyczące szkód.

Jak podsumowują autorzy dokumentu, zastosowaniemoże tych zaleceń może przyczynić się do znaczącego obniżenia konsumpcji tytoniu w Polsce.

Dobrze być w formie

2022-09-22, godz. 09:00 MZ uruchomi program pilotażowy badania stóp dzieci i młodzieży Dzieci w wieku od 5 do 16 lat zostaną objęte pilotażowym programem badania stóp - przewiduje projekt rozporządzenia ministra zdrowia. Ma to pomóc w sprawdzeniu… » więcej 2022-09-21, godz. 09:00 Moc polskiej papryki! Papryka to niekoronowana królowa lata. Warzywo o niezwykłych właściwościach prozdrowotnych i smakowych. Ciekawostką jest fakt, że zawiera ona ponad dwukrotnie… » więcej 2022-09-20, godz. 09:00 Roślinność w mieście chroni przed zanieczyszczonym powietrzem Miejska roślinność chroni przed skutkami zanieczyszczonego powietrza. Najnowsze badania, opisane na łamach „Scientific Report”, prowadzono na boiskach… » więcej 2022-09-19, godz. 09:00 Choroby wątroby są siódmą najczęstszą przyczyną zgonów w Polsce i wyprzedzają raka piersi – rusza kampania edukacyjna… Choroby wątroby bywają pomijane w zdrowotnej debacie - tymczasem dotykają nawet 400 tys. Polaków [2], choć liczba ta wydaje się być niedoszacowana. Znaczna… » więcej 2022-09-16, godz. 09:00 Dlaczego palacze muszą łączyć pierwszego porannego papierosa z kawą? Kawa oddziałuje na mózgowe receptory nikotynowe, co może wyjaśniać poranną skłonność palaczy do łączenia jej z papierosami - informuje najnowszy numer… » więcej 2022-09-15, godz. 09:00 Badania: krótsze cykle miesiączkowe są związane z szybszą menopauzą Długość cyklu miesiączkowego przekłada się na wiek rozpoczęcia menopauzy oraz siłę objawów jej towarzyszących - informują naukowcy z Harvard School… » więcej 2022-09-14, godz. 09:00 Śniadania w domu wpływają na zdrowie psychospołeczne dzieci Dzieci, które jedzą w domu pełnowartościowe śniadania są w mniejszym stopniu narażone na problemy zdrowia psychospołecznego, takie jak zaburzenia lękowe… » więcej 2022-09-13, godz. 09:00 Składnik psychodelicznych grzybów może pomóc w leczeniu alkoholizmu Psylocybina, składnik psychodelicznych grzybów, w połączeniu z psychoterapią ogranicza o 83 proc. liczbę dni, w której osoby uzależnione od alkoholu upijają… » więcej 2022-09-12, godz. 09:00 Niewyspanie sprawia, że niechętnie pomagamy innym Niedobór snu przekłada się na mniejszą empatię i hojność, a większą izolację społeczną - wynika z badań opublikowanych w piśmie „PLOS Biology… » więcej 2022-09-09, godz. 09:00 Szlachetne zdrowie [09.09.2022] Zapraszamy do wysłuchania dzisiejszej audycji. » więcej
53545556575859
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »