Radio Opole » Dobrze być w formie
2022-03-16, 09:00 Autor: PAP / Maciej Nowak

Można przewidzieć ryzyko cukrzycy i chorób układu krążenia dziesiątki lat przed zachorowaniem

[fot. pixabay.com]
[fot. pixabay.com]
Jednoczesny pomiar kilkudziesięciu rodzajów tłuszczów we krwi (tzw. lipidomika) może przewidzieć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia w bardzo dalekiej przyszłości - wynika z badania, którego wyniki opublikowano w „PLOS Biology”.
Zdaniem autorów artykułu (http://dx.doi.org/10.1371/journal.pbio.3001561) takie wczesne przewidywanie poprzez profilowanie lipidomiczne może stanowić podstawę do zalecania interwencji dotyczących diety i stylu życia danej osobie, na długo przed tym, zanim rozwinie się u niej choroba.

Obecnie ocena ryzyka cukrzycy typu 2 i chorób układu krążenia opiera się w dużej mierze na historii pacjenta, jego bieżących zachowaniach ryzykownych, a także na stężeniu i wzajemnej proporcji dwóch ważnych lipidów we krwi: cholesterolu o wysokiej gęstości (HDL) i cholesterolu o niskiej gęstości (LDL). Jednak należy pamiętać, że nasza krew zawiera także ponad sto innych rodzajów lipidów, które, jak się uważa, odzwierciedlają przynajmniej częściowo aspekty metabolizmu i homeostazy w całym ciele.

Aby ocenić, czy bardziej kompleksowy pomiar stężenia lipidów we krwi mógłby zwiększyć dokładność przewidywania ryzyka rozwoju poważnych chorób, zespół badawczy prof. Chrisa Laubera z Lipotype w Dreźnie (spin-offu wywodzącego się z Max-Planck-Institute of Molecular Cell Biology and Genetics) przez lata analizował dane zdrowotne oraz próbki krwi ponad 4000 zdrowych mieszkańców Szwecji w średnim wieku. Eksperyment rozpoczął się w 1991 roku i trwał do roku 2015.

Na podstawie próbek krwi naukowcy oceniali stężenia 184 różnych lipidów za pomocą wysoko przepustowej ilościowej spektrometrii mas. W okresie obserwacji u blisko 14 proc. uczestników rozwinęła się cukrzyca, a u 22 proc. choroba układu sercowo-naczyniowego.

Aby opracować profil ryzyka oparty na lipidach, autorzy prowadzili powtarzające się rundy testowania danych, wykorzystując do nich zawsze 2/3 losowych wybranych danych, a następnie sprawdzając, czy model dokładnie przewiduje ryzyko w pozostałej 1/3. Po ostatecznym opracowaniu modelu uczestników badania podzielono na sześć grup na podstawie ich profilu lipidomicznego.

Okazało się, że w porównaniu do grup średnich w grupie o najgorszym profilu lipidomicznym ryzyko rozwoju cukrzycy było o 168 proc. większe, a ryzyko rozwoju choroby krążenia o 84 proc. większe.

Z kolei w grupie osób z najkorzystniejszym profilem lipidomicznym ryzyko rozwoju analizowanych chorób było znacząco zmniejszone (także w porównaniu do grup średnich). Ryzyko to nie zależało od genetycznych czynników ryzyka i od liczby lat do wystąpienia choroby.

Autorzy badania podkreślają, że otrzymane przez nich wyniki wiążą się z kilkoma ważnymi implikacjami. Po pierwsze - wykazano, że na poziomie indywidualnym da się zdefiniować ryzyko obu chorób na dziesięciolecia przed ich wystąpieniem. „Być może na tyle wcześnie, że da się im całkowicie zapobiec” - mówią.

Po drugie - identyfikując te lipidy, które najbardziej przyczyniają się do zwiększenia ryzyka obu chorób, możliwe jest zidentyfikowanie nowych kandydatów na leki.

„Wykazaliśmy, że ryzyko lipidomiczne, które możemy oszacować przy użyciu jednej, taniej i prostej metody spektrometrii masowej, poszerza tradycyjną ocenę ryzyka opartą na teście klinicznym – tłumaczy prof. Lauber. - A każdy krok w kierunku wzmocnienia profilaktyki chorób to wielki przełom”. (PAP)

Katarzyna Czechowicz

Dobrze być w formie

2022-11-07, godz. 07:00 Przełom w odkryciu terapii na raka Specjaliści z Hiszpańskiego Narodowego Centrum Badań nad Rakiem analizują przypadek niezwykłego pacjenta, którego ogranizm skutecznie opiera się rakowi… » więcej 2022-11-04, godz. 09:02 Jaskra, konsekwencją bezsenności i zaburzeń snu Zbyt mało snu, chrapanie, czy senność w ciągu dnia wyraźnie wiążą się z podwyższonym zagrożeniem jaskrą. Nieleczona jaskra jest jedną z głównych… » więcej 2022-11-02, godz. 11:35 Żałoba po stracie bliskiej osoby. Jak sobie z nią radzić? Trzeba płakać, bo ze łzami wychodzi ból. Trzeba krzyczeć i rozpaczać; najgorzej jest, jak człowiek zamknie się w sobie, wtedy zaczyna chorować, ucieka… » więcej 2022-11-01, godz. 07:00 Zdrowo i sezonowo, czyli jesień na talerzu. Dni robią się coraz krótsze, a pogoda coraz bardziej kapryśna. Sposób odżywiania i codzienny ruch ma znaczenie dla naszego samopoczucia, nastroju i odporności… » więcej 2022-10-31, godz. 09:00 Ekspert: dzieci coraz dłużej korzystają z internetu Po pandemii dzieci coraz więcej i coraz dłużej korzystają z internetu - powiedział PAP Łukasz Wojtasik z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę, który brał udział… » więcej 2022-10-28, godz. 09:00 Zanieczyszczone powietrze szkodzi mózgom dzieci Ekspozycja na zanieczyszczenia w powietrzu szczególnie do piątego roku życia upośledza rozwój niektórych rejonów mózgu. Zmiany w tych strukturach powiązano… » więcej 2022-10-27, godz. 09:00 Rozpoczyna się nowa era w leczeniu neurologicznych chorób przewlekłych w Polsce W ostatnim czasie w systemie opieki neurologicznej w Polsce dokonuje się wiele pozytywnych zmian, dotyczących optymalizacji leczenia pacjentów poprzez m.in… » więcej 2022-10-26, godz. 09:00 Chipsy szkodzą zdrowiu psychicznemu Chcąc uchronić się przed jesiennym obniżeniem nastroju, powinniśmy zamiast po chipsy sięgnąć po owoce - wynika z analizy opublikowanej przez „British… » więcej 2022-10-25, godz. 09:00 Na programy prozdrowotne wydawane są niemałe pieniądze Chodzi o to, by skłonić całe populacje do zmiany stylu życia na zdrowy, dzięki czemu zredukowane zostanie ryzyko chorób cywilizacyjnych. Problemem jest jednak… » więcej 2022-10-24, godz. 09:00 Nanoplastik może zaburzać pracę ludzkich komórek Laboratoryjne badanie na hodowlach ludzkich komórek wskazało, że cząstki coraz powszechniej obecnego w środowisku nanoplastiku mogą zaburzać pracę tych… » więcej
51525354555657
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »