Radio Opole » Operacja Dunaj, albo Lech kontra Czech » Posłuchaj cyklu » Potępienie i aprobata. Polskie społeczeństwo reaguje…
2018-08-28, 07:55 Autor: Ireneusz Prochera

Potępienie i aprobata. Polskie społeczeństwo reaguje na „Operację Dunaj”

Oficerowie 27 Pułku Czołgów ludowego Wojska Polskiego w Ilniku (Mělník) [Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Kerim44 (w oparciu o szablon praw autorskich). - Źródło nie zostało podane w rozpoznawalny automatycznie
Oficerowie 27 Pułku Czołgów ludowego Wojska Polskiego w Ilniku (Mělník) [Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Kerim44 (w oparciu o szablon praw autorskich). - Źródło nie zostało podane w rozpoznawalny automatycznie
Operacja Dunaj, albo Lech kontra Czech - odc. 16
Jakie były reakcje polskiego społeczeństwa na inwazję Wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację? W pierwszych dniach, kiedy machina propagandowa nie nabrała jeszcze rozpędu, przeważały głosy krytyczne.
Później eksponowanie rzekomego zagrożenia za strony Niemiec zaczęło przynosić efekty i pojawiały się wypowiedzi wyrażające obawę, że przejście Czechów i Słowaków na stronę Zachodu mogłoby sprowadzić zagrożenie także dla Polski.

Oprócz działań propagandowych podjęto działania policyjne i represyjne. Nasilono kontrole nad społeczeństwem, a agenci nadstawiali ucha na to, co i jak się mówi. Sporządzane następnie raporty trafiały na biura partyjnych decydentów, pełniąc rolę badania opinii społecznej, czego wówczas jeszcze nie robiono w sposób naukowy. Z tych raportów wynika, że odnotowano co najmniej 143 przypadki kolportażu ulotek, zawierających krytykę interwencji w Czechosłowacji. Pojawiły się one w 64 miejscowościach, zarówno w dużych miastach, jak i na wsi.

W co najmniej 49 miejscowościach Polski pojawiły się napisy na murach. Służba Bezpieczeństwa skrupulatnie notowała ich treść. Była to hasła w rodzaju: „Precz z agresją sowiecką w Czechosłowacji”, „Rosjanie do domu”, „Napaść na CSRS hańbą Polski” czy szczególnie irytujące dla I sekretarza PZPR: „Hitler 1938 - Gomułka 1968”.
Przed ambasadą i Ośrodkiem Kultury Czechosłowackiej składano też kwiaty.

Represje objęły wiele osób. Zatrzymano ponad 100 osób, z których kilkanaście stanęło przed sądem. Wyroki sięgały kilku lat więzienia.

Natomiast w relacjach uczestników interwencji po stronie polskiej armii znajdujemy zupełnie inny obraz reakcji społeczeństwa polskiego.

Płk dypl. Ryszard Konopka z 11. Drezdeńskiej Dywizji Pancernej pisze, że ludność z pobliskich okolic tłumnie wyległa na ulice i drogi, którymi przemieszczały się w stronę granicy Czechosłowacji polskie jednostki. „Wielu starszych ludzi trzymało w dłoniach palące się świece i obrazy świętych, a także krzyże. Znakami krzyża żegnano nas w tych okolicach powszechnie. Również młodzież zachowywała się bardzo spontanicznie. Otrzymaliśmy dużo kwiatów. Nasze czołgi pokryte kwiatami robiły na nas niesamowite wrażenie” – wspomina Konopka.

Gen. broni Włodzimierz Sawczuk utrzymuje ponadto, że już w czasie okupacji do żołnierzy przychodziły tysiące listów i telegramów z poparciem od różnych instytucji, szkół, organizacji i od pojedynczych obywateli.

Polska ludność, która była świadkiem przejazdu pancernych kolumn, kierujących się w stronę przejść granicznych z Czechosłowacją, w wielu przypadkach traktowała żołnierzy, jakby szli na wojnę ze śmiertelnym wrogiem Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Tadeusz Oratowski pisze, że starsze kobiety, które miały przeważać wśród żegnających polskich żołnierzy, obdarowywały ich wszystkim co naprędce zdołały przygotować. „A więc były wspaniałe domowe zupy, przyniesione w kotłach, w konwiach i w garnkach, kawa, kanapki, papierosy oraz inne delicje” – wspomina po latach.

Zobacz także

2018-08-31, godz. 07:55 „Za waszą i za naszą niewolę” – twórcy przeciw inwazji na Czechosłowację Kiedy świat obiegła wieść o inwazji wojsk Układy Warszawskiego na Czechosłowację, wielu polskich intelektualistów zabrało głos, potępiając zbrojne… » więcej 2018-08-30, godz. 07:55 „Była wolność i swoboda, była demokracja…” Przy ocenie zaangażowania Polski w inwazję na Czechosłowację trzeba oczywiście pamiętać, że decyzja ta zapadła arbitralnie na szczeblach partyjnych w… » więcej 2018-08-29, godz. 07:55 „Pochodnia nr 1” Dramatycznym protestem przeciwko okupacji Czechosłowacji przez Wojska Układu Warszawskiego były trzy akty samospalenia, do których doszło w kilka miesięcy… » więcej 2018-08-27, godz. 07:55 Doktryna Breżniewa (prawie) wiecznie żywa Interwencja wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji miała ogromne znaczenie dyscyplinujące dla państw należących do bloku wschodniego. Przyniosła także… » więcej 2018-08-24, godz. 07:55 Operacja „Dunaj”: liczono się z totalnym oporem Reakcja społeczeństwa czechosłowackiego na agresję wojsk Układu Warszawskiego była prawie jednoznacznie negatywna. I świadomość tego od niemal pierwszych… » więcej 2018-08-23, godz. 07:55 Radio Wełtawa prosto z… Berlina! Ciekawym epizodem związanym z interwencją wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji było pojawienie się w eterze stacji, przed którą powszechnie Czesi… » więcej 2018-08-22, godz. 07:55 Strzelać czy nie strzelać? „O Polakach nie wspominano...” Jedną z najbardziej drażliwych kwestii w ocenie udziału polskich żołnierzy w interwencji w Czechosłowacji jest odpowiedź na pytanie, czy obie strony gotowe… » więcej 2018-08-21, godz. 07:55 „Operacja Dunaj”: czas propagandowej walki o serca i umysły Przed dowództwem wojsk interweniujących w Czechosłowacji stało trudne zadanie przekonania mieszkańców kraju, że to co się dzieje – dzieje się dla ich… » więcej 2018-08-20, godz. 07:47 Tłumaczyli, że inwazja to musi być jakaś pomyłka… Jest swego rodzaju paradoksem, że w przekazie propagandowym w krajach bloku wschodniego, mającym uzasadnić interwencję, dominowało oskarżenie, że Czesi… » więcej
12
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »