Okręg Eksterytorialny

2017-02-21, 10:27 Autor: Bolesław Bezeg (oprac. MS)

Okręg Eksterytorialny

Marian Niżankowski [archiwum IPN]

Wśród licznych organizacji konspiracyjnych powstających po rozwiązaniu Armii Krajowej największą było Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość.

Polskie antykomunistyczne podziemie pojawiło się na Śląsku Opolskim już z chwilą przybycia pierwszych repatriantów. Wśród nich było wielu byłych członków Armii Krajowej na dawnych wschodnich terenach Rzeczypospolitej. Znamy kilka przykładów konspiracyjnych struktur przeniesionych z Kresów na Opolszczyznę. Jedną z takich organizacji była grupa kapitana Niżankowskiego.

Żołnierze Niezłomni - felieton Bolesława Bezega (emisja 21.02.2017)

Kpt. Marian Niżankowski, pseudonim Junosza podczas wojny był twórcą struktur Armii Krajowej w powiecie Zborowskim. Po wkroczeniu armii sowieckiej jego oddział został rozbrojony, a sam Junosza zatrzymany został przez NKWD, udało mu się jednak uciec i dołączyć do działającego w powiecie przemyskim zgrupowania AK Warta. Po rozbiciu tego zgrupowania przez siły polsko-sowieckie dołączył do transportu, którym jego rodzina przesiedlała się właśnie do Opola. Na Opolszczyznę dotarł w styczniu 1946 roku i niemal natychmiast włączył się tu w działalność liczącego około 200 osób Eksterytorialnego Okręgu Tarnopol zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Wkrótce został mianowany komendantem obwodu opolskiego WiN obejmującego Opole, Kluczbork, Grodków i Gnojną w powiecie strzelińskim.

Rozpracowanie jego organizacji zajęło Urzędowi Bezpieczeństwa w Opolu pół roku. Już jesienią 1946 roku został aresztowany i poddany brutalnemu śledztwu w siedzibie Urzędu Bezpieczeństwa przy pl. Mickiewicza w Opolu. Po ponad dwóch latach bezskutecznych przesłuchań skazano go na sześć lat więzienia. Po kolejnych trzech latach zwolniono go ze względu na zły stan zdrowia. Do końca życia mieszkał w Opolu.

Zobacz także

2017-03-03, godz. 08:00 Zdobywca Byczyny Na zakończenie naszego cyklu o niezłomnych żołnierzach antykomunistycznej partyzantki człowiek niemal całkowicie zapomniany podobnie jak i jego najgłośniejsza… » więcej

2017-03-02, godz. 08:00 Pochowany na Wrocławskiej Wydawało by się, że krwawe rozprawy z antykomunistycznym podziemiem przeszły do historii wraz z nastaniem odwilży roku 1956. Tymczasem jeszcze przez wiele… » więcej

2017-03-01, godz. 08:00 Konspiracyjne Wojsko Polskie Powstałe pod koniec lata 1945 roku na gruzach partyzantki poakowskiej Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość było największą organizacją zbrojnego oporu przeciwko… » więcej

2017-02-28, godz. 13:30 Franciszek Olszówka „Otto” Jednym z najbardziej znanych na pograniczu śląsko-wielkopolskim dowódców antykomunistycznej partyzantki był polski dezerter z Wehrmachtu o pseudonimie „Otto”. Franciszek… » więcej

2017-02-27, godz. 08:00 Kurier II Korpusu 9 sierpnia 1952 roku o 3 nad ranem w więzieniu przy ul. Sądowej w Opolu wykonano wyrok na Edwardzie Cieśli pseudonim Zabawa. Odnalezienie jego grobu zajęło… » więcej

2017-02-24, godz. 08:00 Łączniczka Orlika Dziś kilka słów o osobie, która jeszcze żyje wśród nas i ciągle znajduje siły by zadbać o pamięć o ludziach ze swojego środowiska, spotyka się z… » więcej

2017-02-23, godz. 08:00 Grupa Olimpia Wczoraj opowiadałem o działającej w Koźlu grupie WiN założonej już po przyjeździe na tzw. Ziemie Odzyskane. Dziś kilka słów o oddziale, który niemal… » więcej

2017-02-22, godz. 09:00 WiN w Koźlu Dość dużo informacji zachowało się po dwóch opolskich oddziałach Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość działających w powiecie Kozielskim. W mieście… » więcej

2017-02-20, godz. 11:03 Generał Leopold Okulicki pseudonim Niedźwiadek Gdy w styczniu 1945 roku ruszyła wielka sowiecka operacja wiślańsko-odrzańska, wiadomo było, że dni III Rzeszy są policzone. Dla polskich patriotów coraz… » więcej

Okręg Eksterytorialny

Zobacz także

Żołnierze Niezłomni - felietony Bolesława Bezega

Żołnierze Niezłomni. Honor i pamięć - informacje o obchodach

'A kto chce być wolnym, a kto chce być sługą...' - projekt z roku 2016

Można było wybrać również atrakcyjne nagrody!

Partnerami projektu są Narodowy Bank Polski i Instytut Pamięci Narodowej Delegatura w Opolu

Program obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych Opole 2017