Radio Opole » Kraj i świat
2024-07-08, 11:30 Autor: PAP

Litwa/ W Kalwarii Wileńskiej odsłonięto odrestaurowany pomnik nagrobny Michała Półtoraka ps. Grot

Odrestaurowany pomnik nagrobny żołnierza 4 Wileńskiej Brygady AK "Narocz", kpr. Michała Półtoraka ps. Grot odsłonięto w poniedziałek w Kalwarii Wileńskiej w ramach obchodów 80. rocznicy operacji "Ostra Brama" na Litwie. Mogiłę oznaczono tabliczką "grób weterana walk o Wolność i Niepodległość Polski”.

W niedzielę minęło 80 lat od rozpoczęcia operacji "Ostra Brama", czyli podjętej przez Armię Krajową próby wyzwolenia Wilna spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem do miasta Armii Czerwonej. W związku z rocznicą Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wraz z Instytutem Pamięci Narodowej, Ambasadą Rzeczypospolitej Polskiej w Wilnie oraz Związkiem Polaków na Litwie organizuje w dniach 6-8 lipca obchody rocznicowe w Wilnie, Skorbucianach i Boguszach.


W poniedziałek na cmentarzu w Kalwarii Wileńskiej odbyła się ceremonia odsłonięcia odrestaurowanego pomnika nagrobnego żołnierza AK kpr. Michała Półtoraka ps. Grot.


Michał Półtorak (1916–1985) był żołnierzem 4 Wileńskiej Brygady AK "Narocz", członkiem Organizacji Wojskowej "Wilki" ZWZ-AK, kawalerem orderu Virtuti Militari, który strzegł pamięci poległych pod Krawczunami-Nowosiołkami towarzyszy broni.


Podczas ceremonii poinformowano, że grób Półtoraka został wpisany do "Ewidencji grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski" prowadzonej przez prezesa Instytutu Pamięci Narodowej pod numerem 7368 i odrestaurowany staraniem Biura Upamiętniania, Walk i Męczeństwa IPN. Rodzina oznaczyła mogiłę tabliczką "grób weterana walk o Wolność i Niepodległość Polski".


W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele rodziny Michała Półtoraka, m.in. Maria Półtorak, z synem Bartoszem i synową Anetą, jego kuzyni i przyjaciele, konsul RP w Republice Litewskiej Irmina Szmalec, wiceprezes NIK Jacek Kozłowski, dyrektor oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku dr Marek Jedynak, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Lech Parell, wiceprzewodniczący Związku Polaków na Litwie Edward Trusewicz, weterani walk o niepodległość RP – żołnierze Armii Krajowej, działacze opozycji antykomunistycznej, przedstawiciele organizacji kultywujących polskie związki z ziemią wileńską, Sybiracy, dzieci tułacze, harcerze, duchowieństwo, Polacy mieszkający na Wileńszczyźnie.


Dr Marek Jedynak, dyrektor oddziału IPN w Białymstoku, który na uroczystości reprezetował prezesa IPN-u dr Karola Nawrockiego przypomniał, że Półtorak, przeżył bitwę pod Krawczunami i przez cały sowiecki okres okupacji Wileńszczyzny, dbał o pamięć o swoich poległych towarzyszach broni".


"Dzisiaj państwo polskie spłaca swój dług podejmując w opiekę grób kaprala Michała Półtoraka, przejmując pałeczkę w sztafecie pokoleń. Biuro Poszukiwań i Identyfikacji IPN ma swoje motto - +powracamy po swoich+. W tym momencie, będąc na Kalwarii Wileńskiej, nie można zapominać o wszystkich, którzy zginęli pod Krawczunami, zostali pochowani niedaleko, w lesie przy drodze krzyżowej. Tego grobu tam dzisiaj nie ma. (...) Pracownicy IPN-u w roku 2023 i 2024 podjęli prace poszukiwawcze i ekshumacyjne. Łącznie udało się odnaleźć co najmniej 24 ciała" - powiedział dr Jedynak.


Zapowiedział, że "w przyszłym roku prace ekshumacyjne powinny się dokończyć - szczątki żołnierzy spod Krawczun spoczną razem w jednej mogile, pochowane z wojskowymi honorami, z powrotem w lesie w Kalwarii Wileńskiej, tam, gdzie jest ich miejsce".


W imieniu rodziny głos zabrała Maria Półtorak, która podziękował za zorganizowanie i możliwość uczestnictwa w - jak mówiła - "wielkiej uroczystości, chyba największej w ich rodzinie". Dziękowała za zaangażowanie w utrwalenie pamięci o kpr. Półtoraku.


Zwieńczeniem uroczystości było złożenie kwiatów w kwaterze poległych żołnierzy Armii Krajowej na cmentarzu w Kolonii Wileńskiej, gdzie spoczywają żołnierze AK z oddziałów wchodzących w skład I Zgrupowania oraz części oddziałów III Zgrupowania – głównie III Wileńskiej Brygady AK, ale również VIII Brygady Wileńskiej AK, a także I, III i V Batalionu 77 pp AK z Nowogródczyzny oraz Oddziału Rozpoznawczego Komendy Okręgu "Groma". W kwaterze spoczywa kilkudziesięciu żołnierzy wileńskiej i nowogródzkiej Armii Krajowej poległych w operacji "Ostra Brama".


Rozpoczęta przez oddziały Armii Krajowej, w ramach akcji "Burza", operacja "Ostra Brama" miała na celu oswobodzenie Wilna z rąk okupanta niemieckiego. Plan operacji został opracowany w sztabie Okręgu Wilno AK w marcu 1944 r. i zakładał samodzielne zdobycie miasta przez połączone siły Wileńskiego i Nowogrodzkiego Okręgu Armii Krajowej.


Do 13 lipca Polacy i Rosjanie oswobodzili miasto z rąk Niemców. Tego dnia żołnierze AK o świcie wywiesili na Górze Zamkowej biało-czerwoną flagę, jednak po kilku godzinach żołnierze sowieccy zastąpili ją czerwonym sztandarem. Była to zapowiedź prawdziwego stosunku Sowietów do Polaków i przyszłych represji. (PAP)


Z Wilna Katarzyna Krzykowska


autor: Katarzyna Krzykowska


ksi/ dki/


Kraj i świat

2024-07-31, godz. 21:20 Piłkarska LM - Bodoe/Glimt potencjalnym rywalem Jagiellonii w 3. rundzie eliminacji Piłkarze FK Bodoe/Glimt awansowali do 3. rundy eliminacji Ligi Mistrzów, gdzie będę rywalami Jagiellonii Białystok, jeżeli mistrz Polski poradzi sobie z… » więcej 2024-07-31, godz. 21:10 Paryż/piłka nożna - czerwona kartka słynnej Brazylijki Marty Jedna z najlepszych piłkarek w historii 38-letnia Brazylijka Marta dostała czerwoną kartkę za faul na Hiszpance podczas meczu grupowego igrzysk w Paryżu i… » więcej 2024-07-31, godz. 21:10 Senat nie wniósł poprawek do nowelizacji ustawy w sprawie renty wdowiej Senat nie wniósł w środę poprawek do nowelizacji ustawy w sprawie renty wdowiej. Regulacja przewiduje, że drugie świadczenie będzie wypłacane od 1 lipca… » więcej 2024-07-31, godz. 21:10 Paryż/pływanie - Krzysztof Chmielewski czwarty w finale na 200 m "motylkiem" Pływak Krzysztof Chmielewski, czasem 1.53,90, zajął czwarte miejsce w finale igrzysk olimpijskich w Paryżu na dystansie 200 m stylem motylkowym. Zwyciężył… » więcej 2024-07-31, godz. 21:10 Paryż/pływanie - 200 m st. motylkowym mężczyzn (wyniki) Wyniki pływackiego wyścigu na 200 m st. motylkowym mężczyzn: 1. Leon Marchand (Francja) 1.51,21 2. Kristof Milak (Węgry) 1.51,75 3. Ilya Kharun (Kanada)… » więcej 2024-07-31, godz. 21:10 Paryż/gimnastyka sportowa - wielobój mężczyzn (wyniki) Wyniki wieloboju gimnastycznego mężczyzn: 1. Shinnosuke Oka (Japonia) 86,832 pkt 2. Boheng Zhang (Chiny) 86,599 3. Ruoteng Xiao (Chiny) 86,364 4. Ilja Kowtun… » więcej 2024-07-31, godz. 21:10 Paryż/pływanie - 100 m st. dowolnym kobiet (wyniki) Wyniki pływackiego wyścigu na 100 m st. dowolnym kobiet: 1. Sarah Sjoestroem (Szwecja) 52,16 2. Torri Huske (USA) 52,29 3. Siobhan Haughey (Hongkong) 52,33… » więcej 2024-07-31, godz. 21:10 Senat poparł wraz z poprawkami ustawy reformujące Trybunał Konstytucyjny Senat poparł w środę dwie ustawy mające zreformować Trybunał Konstytucyjny, m.in. odpolitycznić tę instytucję poprzez wprowadzenie większości 3/5 głosów… » więcej 2024-07-31, godz. 21:00 Paryż/gimnastyka sportowa - Japończyk Oka złotym medalistą w wieloboju Japończyk Shinnosuke Oka zdobył w hali Bercy złoty medal igrzysk olimpijskich w Paryżu w gimnastycznym wieloboju. Pozostałe medale przypadły zawodnikom Chin… » więcej 2024-07-31, godz. 21:00 Paryż/pływanie - Szwedka Sjoestroem najszybsza na 100 m st. dowolnym Utytułowana Szwedka Sarah Sjoestroem zdobyła złoty medal igrzysk w Paryżu w pływackim wyścigu na 100 metrów stylem dowolnym. Drugie miejsce zajęła Amerykanka… » więcej
45678910
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »