HRW, amerykańska grupa zajmująca się obroną praw człoweka, wraz z norweską organizacją Uyghur Hjelp przeanalizowała dane biura statystycznego Chin z lat 2009-2023 w prowincji Sinciang.

W tym okresie ok. 3600 z 25 tys. wiosek w prowincji otrzymało nowe nazwy. Podczas gdy ponad 80 proc. zmian stanowiły modyfikacje i poprawki techniczne, jak korekta pisowni, pozostałe, przeszło 630, obejmowała zmiany o charakterze religijnym, kulturowym lub historycznym.

Organizacja zidentyfikowała trzy elementy, które najczęściej wprowadzano: szczęście, jedność i harmonia. Są one utożsamiane z propagandowym przekazem Komunistycznej Partii Chin.

Zastępowały one trzy kategorie usuwanych odniesień: religia - w tym terminy islamskie, takie jak hodża, tytuł sufickiego znawcy koranu; zwyczaje kulturowe - wśród nich najczęściej znikał termin mazar (świątynia); oraz historia - głównie nazwy królestw, republik i lokalnych przywódców sprzed 1949 roku, kiedy to powstała ChRL.

Część obecnego Sinciangu była niepodległym państwem pod nazwą Republika Wschodniego Turkiestanu w latach 1933-1934 i 1944-1949.

Na przykład wioska Aq Meschit, czyli "Biały meczet", na granicy z Tadżykistanem - została przemianowana w 2018 r. na Tuanjie-cun, czyli "Wioska Jedności".

Wioska Dutar, nazwana na cześć dwustrunowego ujgurskiego instrumentu muzycznego, w 2022 r. otrzymała nazwę Hongqi-cun, co oznacza "Wioska Czerwonej Flagi".

W zachodniej prefekturze Kaszgaru wioska Qutpidin Mazar - nazwana na cześć świątyni upamiętniającej XIII-wiecznego perskiego polihistora Qutb al-Din al-Shirazi - została zmieniona na Meiguihua-cun, czyli "Wioska Kwiatu Róży".

Portal Nikkei Asia zwraca uwagę, że od czasu wdrożenia pod rządami Xi Jinpinga działań określanych przez władze Chin jako kampania antyterrorystyczna w maju 2014 r., Pekin jest oskarżany o szeroko zakrojone represje wobec Ujgurów i innych mniejszości tureckich w regionie, w tym poprzez wysyłanie ich do obozów pracy i więzień.

Agencja ONZ ds. praw człowieka opublikowała w 2022 r. raport na temat prowincji Sinciang, w którym stwierdzono, że deklarowane przez komunistyczne władze dążenie do zwalczania ekstremizmu w regionie "może stanowić zbrodnie międzynarodowe, w szczególności zbrodnie przeciwko ludzkości". Pekin zaprzecza łamaniu praw człowieka. (PAP)

krp/ ap/