KE opublikowała sprawozdanie dotyczące państw członkowskich, w którym oceniła ich deficyt. W ocenie Komisji wszczęcie procedury nadmiernego deficytu jest uzasadnione wobec: Belgii, Francji, Włoch, Węgier, Malty, Polski i Słowacji. Sprawozdanie stanowi pierwszy krok w procedurze nadmiernego deficytu, Komisja przekaże rekomendacje w sprawie uruchomienia procedury Radzie UE, w tym wypadku ministrom finansów krajów członkowskich, którzy spotkają się 16 lipca.

Krok Komisji oznacza, że każdy z objętych procedurą krajów będzie musiał przedstawić plan działań naprawczych, które zamierza podjąć, by obniżyć deficyt. W piątek KE opublikuje trajektorie, na podstawie których kraje te będą mogły rozpocząć przygotowywanie tych planów.

Unijny komisarz ds. gospodarki Paolo Gentiloni zaznaczył, że objęcie procedurą nadmiernego deficytu nie oznacza automatycznie konieczności wprowadzenia cięć budżetowych. „Mieliśmy długi okres, prawie czteroletni, de facto zawieszenia znacznej części naszych reguł fiskalnych. Jednak nie możemy sobie wyobrazić UE, szczególnie strefy euro, bez wspólnych zasad. Fakt, że mamy reguły, nie oznacza, że pracujemy nad oszczędnościami” – oświadczył Gentiloni.

Procedura nadmiernego deficytu może zostać uruchomiona na wniosek KE, gdy w danym kraju UE deficyt sektora finansów publicznych przekroczy 3 proc. PKB lub dług publiczny jest wyższy niż 60 proc. PKB.

Jak przekazało PAP Ministerstwo Finansów, deficyt w 2023 r. istotnie przekroczył 3 proc. PKB, dlatego Komisja Europejska była zobowiązana do takiego kroku, i - w ocenie resortu - prawdopodobnie pod koniec listopada br. Rada UE wyda projekt rekomendacji dotyczący tempa redukcji nadmiernego deficytu.

Ministerstwo podkreśliło, że w ostatnich miesiącach wyjaśniało KE źródła deficytu. "To efekt wojny w Ukrainie i naszych potężnych wydatków na modernizację armii oraz pomocy uchodźcom z Ukrainy. Przedstawiliśmy KE nasze szacunki wszystkich tych działań, stanowiących istotne czynniki, które należy uwzględnić przy podejmowaniu decyzji o procedurze nadmiernego deficytu” – wyjaśniło MF.

Ministerstwo zaznaczyło także, że jego prognoz, zawartych w "Wieloletnim Planie Finansowym Państwa na lata 2025-2028" wynika, że dług sektora w 2026 r. przekroczyłby 60 proc. PKB. "W związku z tym w następnych miesiącach Minister Finansów przedłoży Radzie Ministrów informację w sprawie ograniczeń deficytu w latach 2025-2028” – podkreśliło MF. Równolegle ministerstwo ma przygotowywać średniookresowy plan budżetowo-strukturalny. Tempo konsolidacji finansów publicznych będzie przedmiotem dialogu z Komisją Europejską, które rozpoczną się po przedstawieniu przez KE krajom propozycji ścieżek wydatkowych (tzw. trajektorii referencyjnych).

W ocenie analityków, objęcie Polski procedurą nadmiernego deficytu nie będzie oznaczać gwałtowanych zmian. Procedura może wymusić ograniczenie wzrostu wydatków, w najogólniejszym ujęciu będzie wymuszać ograniczanie ścieżki deficytu fiskalnego w przyszłości, ale w ujęciu praktycznym dotkliwość tej procedury jest mocno ograniczona - powiedział PAP ekonomista banku PKO BP Kamil Pastor.

Zdaniem głównego ekonomisty ING BSK Rafała Beneckiego zacieśnienie fiskalne wynikające z ewentualnej procedury będzie niewielkie. Zapewne w trakcie negocjacji zostanie ustalone, jak będą ujmowane np. wydatki na obronność, co może wpłynąć m.in. na ostateczną ścieżkę redukcji deficytu - zaznaczył Benecki.

Z kolei główny ekonomista Santander Bank Polska Piotr Bielski, w przypadku Polski lista czynników specjalnych branych pod uwagę przy podejmowaniu ostatecznej decyzji w sprawie uruchomienia procedury nadmiernego deficytu "nie jest specjalnie uspokajająca”. "Czynnikiem, który na pewno Rady nie uspokoi, jest to, że mamy ryzykowną ścieżkę długu publicznego" - ocenił Bielski. Przypomniał, że według szacunków KE, Polski dług w ciągu 10 lat może dojechać do poziomu 85 proc. PKB.(PAP)

wkr/ drag/ mhr/