W ubiegłym tygodniu Senat poparł nowelizację ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, zgodnie z którą wszyscy sędziowie w Polsce, a nie Sejm, będą wybierać 15 członków-sędziów KRS. Senat opowiedział się też za poprawką, by kandydatami do KRS mogli być tzw. neosędziowie.

Nowela przewiduje, że prawo do kandydowania na członka KRS nie będzie przysługiwać sędziom (tzw. neosędziom), którzy nimi zostali po zmianie przepisów dotyczących KRS w 2017 r. Senat w czwartek jednomyślnie zaaprobował jednak poprawkę, zgodnie z którą bierne prawo wyborcze będzie przysługiwać wszystkim sędziom, niezależnie od tego, czy byli w KRS przed zmianą w 2017 r. czy po tej zmianie.

Odnosząc się do tej poprawki minister przypomniał w poniedziałek w Polsat News o ogłoszonej w ubiegłym tygodniu opinii Komisji Weneckiej, która pozytywnie oceniła kierunek zmian w noweli o KRS. "Komisja Wenecka mówi, że takie arbitralne pozbawienie dużej grupy, prawie dwóch tysięcy osób (czyli tzw. neosędziów - PAP), możliwości kandydowania jest niezgodne ze standardami europejskimi" - powiedział Bodnar.

"To napisała Komisja Wenecka. To samo napisało Biuro Legislacyjne Senatu Rzeczypospolitej. Stąd się pojawiła ta poprawka" - dodał.

Minister zaznaczył też, że obecnie spór polega na tym, czy zmiana ustawy o KRS powinna być zgodna z opinią Komisji Weneckiej, na którą od wielu lat powołują się środowiska demokratyczne w Polsce, czy też nowelizacja powinna zachować rządowy kształt, co jednak naraża ją na to, że nie podpisze jej prezydent Andrzej Duda. Minister przypomniał, że w tej sprawie - za zgodą premiera Donalda Tuska - rozmawiał z Kancelarią Prezydenta RP.

"Rozmawiałem dwukrotnie z panią minister (Małgorzatą - PAP) Paprocką, która jest odpowiedzialna w Kancelarii Prezydenta za różne kwestie dotyczące ustroju sądownictwa i rozmawialiśmy na temat ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Pani minister w zasadzie powtarzała to, co pan prezydent powtarza od jakiegoś czasu, że nie jest w stanie się zgodzić na różnicowanie statusu sędziów" - mówił. "W tym przypadku na różnicowanie statusu sędziów w kontekście kandydowania do Krajowej Rady Sądownictwa" - podkreślił Bodnar.

Obecnie nowelizacja ustawy o KRS, po poparciu jej wraz z poprawkami przez Senat, trafi do sejmowej Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Szef MS powiedział, że szefowa tej komisji Kamila Gasiuk-Pihowicz będzie zamawiała w sprawie noweli dodatkowe opinie konstytucjonalne. "Żeby jeszcze dać sobie czas i nad tym się zastanowić i żeby w pewnym sensie zadbać też o to, jak ten proces legislacyjny przebiega. Proces ten na każdym etapie opierał się na opiniach eksperckich i na tym, że staraliśmy się szeroko rozmawiać ze społeczeństwem obywatelskim" - dodał.

Rządowa nowelizacja ustawy o KRS, którą Sejm uchwalił 12 kwietnia, zakłada, że 15 sędziów-członków KRS ma być wybieranych w wyborach bezpośrednich i w głosowaniu tajnym przez wszystkich sędziów w Polsce, a nie - jak jest po zmianie przepisów z grudnia 2017 r. - przez Sejm. Po wyborze nowych członków KRS obecni sędziowie-członkowie Rady mieliby stracić mandaty.

W ten sposób KRS - w zamierzeniu MS - ma stać się niezależna od władzy ustawodawczej, a ustawa w tej sprawie ma być jedną z fundamentalnych zmian przywracających w Polsce praworządność.

Kwestia wyeliminowania biernego prawa wyborczego wobec tych sędziów, którzy zostali powołani po zmianach dotyczących KRS z grudnia 2017 r., była elementem sporu między MS a prezydentem Andrzej Dudą. W ocenie prezydenta, który w ostatnim czasie krytycznie oceniał zaproponowane przez MS zmiany przepisów, wszyscy sędziowie mają równy status. Poprawka senatorów ma być zatem zgodna z oczekiwaniem Dudy, by ustawa nie różnicowała sędziów na "starych" i "nowych". (PAP)

nno/ godl/ amac/