Komisja odnotowuje wysiłki rządu w celu konsolidacji finansów publicznych, ale wskazuje na dwie kwestie. Po pierwsze, pieniądze zaoszczędzone dzięki zniesieniu wsparcia energetycznego (w wysokości 1 proc. PKB) powinny zostać przeznaczone na redukcję zadłużenia, podczas gdy w rzeczywistości – zdaniem Brukseli – rząd wykorzysta je na nowe wydatki. Po drugie, Komisja nie jest przekonana co do rzeczywistej tendencji w wydatkach publicznych.

Wiosną Bruksela ustaliła, że wydatki pierwotne netto nie powinny w 2024 roku wzrosnąć nominalnie o więcej niż 1,3 proc. PKB. Od tego czasu budżet już skonsumował wzrost – zdaniem Komisji – o 0,9 proc. PKB. W związku z tym efekt przeniesienia na lata 2023–2024 powinien zmusić włoski rząd do większej ostrożności w zwiększaniu wydatków.

„Bruksela zwraca się zatem do Rzymu, aby był gotowy na wprowadzenie środków przywracających finanse publiczne na właściwe tory. W tej samej sytuacji są też kraje surowiej podchodzące do długu publicznego, takie jak Niemcy i Holandia. Niemniej jednak Bruksela w dalszym ciągu uważa, że polityka gospodarcza włoskiego rządu należy do najbardziej restrykcyjnych wśród krajów strefy euro" - pisze „Il Sole 24 Ore”.

Opinia przesłana Francji jest znacznie surowsza: francuski budżet uznaje się za „niezgodny” z zaleceniami.

Włochy po raz kolejny zaliczane są do krajów charakteryzujących się nierównowagą makroekonomiczną wynikającą z wysokiego długu publicznego i niskiej konkurencyjności. Niemcy, Francja, Holandia i osiem innych krajów znajdują się w tej samej sytuacji.

W tym roku oceny budżetów programowych krajów członkowskich przypadają w bardzo szczególnym momencie. Zasady budżetowe są zawieszone do końca roku. Trwają negocjacje w gronie 27 krajów w sprawie trudnej reformy Paktu Stabilności. Kraje próbują znaleźć właściwą równowagę pomiędzy redukcją zadłużenia a promocją inwestycji. Celem ministerstw finansów jest osiągnięcie porozumienia do końca roku.

„W tym względzie wśród propozycji reformy Paktu przedstawionych przez hiszpańską prezydencję Unii Europejskiej pojawia się pomysł uwzględnienia także pożyczek uzyskanych w ramach NextGenerationEU. Według Komisji Europejskiej wyniosłyby one w 2024 r. 1,4 proc. PKB. W przypadku potwierdzenia tych zamiarów Włochy mogłyby wykorzystać ten element do ewentualnego wynegocjowania mniej uciążliwej ścieżki dostosowawczej” – prognozuje dziennik ekonomiczny.

Rząd Giorgii Meloni otrzymał ostatnio pozytywne, uspokajające oceny od agencji ratingowych, ostatnią od Moody's – 17 listopada.

W poniedziałek, żeby podreperować finanse publiczne, rząd ogłosił sprzedaż swojego pakietu 25 procent akcji najstarszego banku na świecie Monte dei Paschi di Siena za 920 mln. Operację zorganizowaną w trybie przyspieszonej windykacji powierzono konsorcjum złożonemu z Bank of America, Jefferies i Ubs. Skarb państwa traci tym samym kontrolę prawną nad Monte, w którego akcjonariacie rośnie udział inwestorów instytucjonalnych i dużych funduszy.

Sprzedaż stanowi także mocny sygnał dla Brukseli świadczący o determinacji skarbu państwa w wywiązaniu się z zobowiązania dotyczącego prywatyzacji banku do końca 2024 r.

Z Pescary Miłosz Marczuk

mmk/ mms/