W czwartek posłowie przyjęli zmienione przepisy o bezpieczeństwie nieżywnościowych produktów konsumpcyjnych 569 głosami przeciw 13.

Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów ma zagwarantować, że wszystkie produkty na rynku będą bezpieczne dla konsumentów. Dlatego podczas oceny bezpieczeństwa produktu trzeba będzie uwzględniać ryzyko dla grup szczególnie podatnych na zagrożenia, na przykład dzieci, a także aspekty związane z płcią i cyberbezpieczeństwo.

Rozporządzenie wprowadza nowe obowiązki dla podmiotów gospodarczych (producentów, importerów, dystrybutorów). Zwiększa też uprawnienia organów nadzoru rynku oraz nakłada jasne obowiązki na internetowe platformy handlowe. Internetowe platformy handlowe będą musiały współpracować z organami nadzoru rynku, aby ograniczyć ryzyko, jakie stwarza produkt. Z kolei organy nadzoru rynku będą mogły nakazać internetowej platformie handlowej, aby jak najszybciej usunęła ofertę produktu lub uniemożliwiła dostęp do niej. Będzie miała na to nie więcej niż dwa dni robocze.

Produkty pochodzące z państw trzecich będzie można wprowadzać na rynek w Unii Europejskiej pod warunkiem, że ma w niej siedzibę podmiot gospodarczy odpowiedzialny za ich bezpieczeństwo.

Zmienione przepisy usprawnią wycofywanie produktów od konsumentów. Obecnie rzadko zwracają oni towary, które wycofano z rynku – szacuje się, że jedna trzecia konsumentów w Unii nadal używa takich produktów.

Jeżeli produkt trzeba będzie wycofać, konsumenci będą musieli być o tym bezpośrednio informowani. Otrzymają też możliwość naprawy, wymiany lub zwrotu pieniędzy. Ponadto konsumenci będą mogli składać skargi lub dochodzić swoich praw w postępowaniach grupowych.

Informacje o bezpieczeństwie produktów oraz dostępnych środkach ochrony prawnej trzeba będzie przekazywać jasnym i łatwym do zrozumienia językiem. Dzięki modernizacji systemu szybkiego ostrzegania o produktach niebezpiecznych (portalu Safety Gate) będzie można skuteczniej wykrywać niebezpieczne produkty. Portal zostanie też dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Zanim tekst zostanie opublikowany w Dzienniku Urzędowymi i wejdzie w życie, najpierw musi zatwierdzić go Rada. Rozporządzenie zacznie obowiązywać 18 miesięcy po jego wejściu w życie.

W 2021 roku 73 proc. konsumentów robiło zakupy online (w porównaniu do 50 proc. w 2014 roku). W 2020 roku 21 proc. konsumentów zamówiło produkt spoza Unii (8 proc. w 2014 roku). Według sprawozdania rocznego portalu Safety Gate 26 proc. powiadomień o produktach niebezpiecznych dotyczyło produktów sprzedawanych w internecie. 62 proc. powiadomień dotyczyło produktów z państw spoza Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Szacuje się, że konsumenci zaoszczędzą około miliarda euro w pierwszym roku obowiązywania przepisów i około 5,5 miliarda w ciągu następnych dziesięciu lat. Ograniczenie liczby niebezpiecznych produktów na rynku zapobiegnie szkodom, które ponoszą unijni konsumenci. Co roku możliwe do uniknięcia wypadki związane z produktami przynoszą bowiem szkody w wysokości około 11,5 mld euro oraz generują koszty opieki zdrowotnej, które szacuje się na 6,7 mld euro.

Z Brukseli Łukasz Osiński (PAP)

luo/ mms/