Sławik był w czasie wojny prezesem Komitetu Obywatelskiego do spraw Opieki nad Polskimi Uchodźcami na Węgrzech. Wraz z Jozsefem Antallem, pełnomocnikiem Królestwa Węgier ds. Uchodźców Wojennych, przyczynili się do uratowania kilku tysięcy polskich Żydów. W połowie lipca 1944 r. Sławik został aresztowany przez Gestapo. Pomimo brutalnego śledztwa nie wydał Antalla, biorąc całą winę na siebie, za co trafił do obozu w Mauthausen, gdzie został powieszony.

Po latach Sławik i Antall zostali zaliczeni w poczet Sprawiedliwych wśród Narodów Świata przez izraelski Instytut Jad Waszem.

Pomnik Sławika i Antalla na zachodnim brzegu Dunaju został odsłonięty w czerwcu 2017 r. Przedstawia on dwóch bohaterów siedzących na ławeczkach przy stoliku i dyskutujących ze sobą. W piątek kwiaty pod pomnikiem złożyła kierownik Wydziału Polityczno-Ekonomicznego Ambasady RP w Budapeszcie Katarzyna Ratajczak-Sowa.

Bliźniaczy pomnik odsłonięto też w Warszawie (Dolina Szwajcarska) w listopadzie 2016 r.

W Budapeszcie obchody upamiętniające Zagładę zorganizowało Centrum Pamięci Holokaustu, w których wziął udział m.in. ambasador Izraela na Węgrzech, a ze strony polskiej - Ratajczak-Sowa. W piątek zapaliła ona również znicz przy budapeszteńskim pomniku „Buty na brzegu Dunaju”, odsłoniętym w 2005 r. w hołdzie Żydom, którzy byli ofiarami strzałkokrzyżowców, tj. węgierskich faszystów, podczas II wojny światowej.

Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu został ustanowiony przez ONZ, by uczcić pamięć 6 mln Żydów zamordowanych przez Niemców podczas II wojny światowej. Jego datę wyznaczono na 27 stycznia, rocznicę wkroczenia przez Armię Czerwoną w 1945 r. do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau.

Z Budapesztu Marcin Furdyna (PAP)

mrf/ mal/

arch.