Radio Opole » Kraj i świat
2023-01-27, 15:00 Autor: PAP

Białystok/ Wystawa prac wybitnych artystów żydowskiego pochodzenia związanych z miastem

Obrazy i grafiki żydowskich artystów pochodzących z Białegostoku m.in. Bencjona Rabinowicza, Simona Segala i Maxa Webera można obejrzeć na wystawie "Non omnis... Malarstwo artystów żydowskich Białegostoku", która w piątek wieczorem zostanie otwarta w miejscowej Galerii im. Sleńdzińskich.

Przed II wojną światową w Białymstoku mieszkało ok. 50 tys. Żydów, a miasto było znaczącym ośrodkiem kultury i religii żydowskiej. Z tej społeczności, po powstaniu w białostockim getcie w 1943 r. i wywózkach do obozów, ocalało zaledwie kilkaset osób. W Białymstoku śladów materialnych po społeczności żydowskiej prawie nie ma, pamiątki gromadzi m.in. Muzeum Historyczne i Galeria im. Sleńdzińskich.


Wystawa "Non omnis... Malarstwo artystów żydowskich Białegostoku" jest pierwszą próbą dokumentacji dzieł wybitnych artystów, którzy urodzili się w Białymstoku, tu rozpoczynali swoje życie artystyczne, ale karierę zawodową robili w świecie - powiedziała PAP kuratorka wystawy Joanna Tomalska-Więcek.


"To też próba przypomnienia mieszkańcom Białegostoku o wielokulturowości, o której tak wiele możemy przeczytać w pracach historyków, historyków kultury, socjologów, ale w istocie tej wielokulturowości w mieście nie widać. Warto przypomnieć, że z Białegostoku odchodzą liczne +nitki+, które wiążą nas z kulturą światową" - mówiła kurator.


Na wystawę składa się kilkadziesiąt obrazów olejnych i grafik kilku artystów związanych z Białymstokiem. To m.in. prace Simona Segala, Bencjona Rabinowicza, Maxa Webera czy Natana Kozłowskiego.


Jak mówiła Tomalska-Więcek, to, co łączy Rabinowicza, Segala i Webera, to miejsce urodzenia i wychowania, czyli Białystok.


Rabinowicz (1905-1989) w Białymstoku rozpoczął artystyczną naukę i miał swoją pierwszą wystawę. Następnie dzięki stypendium prezydenta miasta wyjechał do Francji, gdzie mieszkał aż do śmierci. Przez kilka lat związany był z grupą artystyczną Ecole de Paris. W czasie II wojny działał w ruchu oporu.


Segal (1898-1969) wychował w mieszczańskiej rodzinie żydowskiej. Po I wojnie światowej wyjechał z Polski, osiadł we Francji, gdzie tworzył i mieszkał aż do śmierci. Segal był, podobnie jak Rabinowicz, członkiem grupy artystycznej Ecole de Paris. W Aups na południu Francji znajduje się muzeum artysty.


Weber (1881-1961) jako 10-latek wyjechał z rodziną do Stanów Zjednoczonych. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych amerykańskich malarzy XX w.; pierwszego amerykańskiego kubistę.


Natomiast Kozłowski (1906-1972) wychowywał w Krynkach, później mieszkał w Białymstoku, gdzie był nauczycielem sztuki w żydowskim gimnazjum. W latach 20. XX wieku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie zyskał sławę.


Na wystawie prezentowane są też prace artystów, którzy uciekając w trakcie II wojny światowej skrywali się w Białymstoku. To m.in. obraz Stanisławy Centnerszwerowej. Jak mówiła Tomalska-Więcek, to wybitna malarka, która przyjechała do Białegostoku, by się schronić prze wojną, niestety trafiła do białostockiego getta.


Dzieła pochodzą przede wszystkim z prywatnych kolekcji, są też prace ze zbiorów Muzeum Podlaskiego oraz zapoczątkowanej kilka lat temu w Galerii im. Sleńdzińskich kolekcji dzieł żydowskich artystów, to prace m.in. Segala i Rabinowicza.


Wystawa została otwarta w związku z przypadającą w tym roku 80. rocznicą likwidacji białostockiego getta. Akcja likwidacji getta rozpoczęła się na początku lutego 1943 roku, a kolejna akcja likwidacyjna miała miejsce w sierpniu 1943 roku, która zapoczątkowała powstanie w getcie (16-25 sierpnia 1943 roku).


"Non omnis..." prezentowana będzie do połowy maja w oddziale Galerii im. Sleńdzińskich poświęconej kulturze żydowskiej. Mieści się ona w zabytkowym budynku przy ul. Waryńskiego w Białymstoku; w dawnym Domu Modlitw Cytronów, który działał do końca lat 60., po wojnie był główną synagogą białostockich Żydów.(PAP)


autorka: Sylwia Wieczeryńska


swi/ dki/


Kraj i świat

2024-06-18, godz. 06:00 Silnie rośnie stężenie tlenku azotu w atmosferze W ciągu ostatnich 40 lat stężenie jednego z ważnych gazów cieplarnianych - tlenku azotu wzrosło aż o 40 proc. Tendencja ta jeszcze przyspiesza. » więcej 2024-06-18, godz. 06:00 Meksyk/ Media: USA wstrzymały import awokado z meksykańskiego stanu z powodu incydentu Władze USA wstrzymały import awokado z będącego czołowym producentem tych owoców stanu Michoacan na zachodzie Meksyku z powodu incydentu dotyczącego bezpieczeństwa… » więcej 2024-06-18, godz. 06:00 Liga NBA - 18. tytuł Boston Celtics (opis) Koszykarze Boston Celtics zdobyli rekordowe, 18. w historii klubu mistrzostwo ligi NBA. W piątym meczu finału pokonali u siebie Dallas Mavericks 106:88 i wygrali… » więcej 2024-06-18, godz. 05:50 ME 2024 - wieczorem debiutanci z Turcją i Ronaldo kontra Czechy Rekordzista pod względem liczby występów (25) i bramek (14) w piłkarskich mistrzostwach Europy Cristiano Ronaldo rozpoczyna rywalizację w tegorocznej edycji… » więcej 2024-06-18, godz. 05:40 Prognoza pogody na 18 i 19 czerwca Jak informuje IMGW Europa centralna i południowo-wschodnia są pod wpływem wyżu znad Bałkanów. Pozostała część kontynentu znajduje się w zasięgu niżów… » więcej 2024-06-18, godz. 05:40 Korea Płd./ Armia: północnokoreańscy żołnierze przekroczyli linię demarkacyjną, oddaliśmy strzały ostrzegawc… Grupa ok. 30 północnokoreańskich żołnierzy, która o godz. 8.30 czasu lokalnego we wtorek (1 w Polsce) przekroczyła granicę lądową między oboma Koreami… » więcej 2024-06-18, godz. 05:20 Dieta wysokotłuszczowa nasila lęk Dieta wysokotłuszczowa może nasilać stany lękowe - informuje pismo „Biological Research”. » więcej 2024-06-18, godz. 05:20 Kanada/ Naukowcy mają nowe narzędzie wskazujące związek zmian klimatu z ekstremalną pogodą Kanadyjscy klimatolodzy opracowali narzędzie, które pozwala wyjaśnić, które ekstremalne zjawiska pogodowe wiążą się ze zmianami klimatu, spowodowanymi… » więcej 2024-06-18, godz. 05:10 Liga NBA - 18. tytuł Boston Celtics (krótka) Koszykarze Boston Celtics zdobyli rekordowe, 18. w historii klubu mistrzostwo ligi NBA. W piątym meczu finału pokonali u siebie Dallas Mavericks 106:88 i wygrali… » więcej 2024-06-18, godz. 05:10 Liga NBA - 18. tytuł Boston Celtics (dokumentacja) Koszykarze Boston Celtics zdobyli rekordowe, 18. w historii klubu mistrzostwo ligi NBA. W piątym meczu finału pokonali u siebie Dallas Mavericks 106:88 i wygrali… » więcej
13141516171819
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »