Radio Opole » Kraj i świat
2023-01-27, 15:00 Autor: PAP

Białystok/ Wystawa prac wybitnych artystów żydowskiego pochodzenia związanych z miastem

Obrazy i grafiki żydowskich artystów pochodzących z Białegostoku m.in. Bencjona Rabinowicza, Simona Segala i Maxa Webera można obejrzeć na wystawie "Non omnis... Malarstwo artystów żydowskich Białegostoku", która w piątek wieczorem zostanie otwarta w miejscowej Galerii im. Sleńdzińskich.

Przed II wojną światową w Białymstoku mieszkało ok. 50 tys. Żydów, a miasto było znaczącym ośrodkiem kultury i religii żydowskiej. Z tej społeczności, po powstaniu w białostockim getcie w 1943 r. i wywózkach do obozów, ocalało zaledwie kilkaset osób. W Białymstoku śladów materialnych po społeczności żydowskiej prawie nie ma, pamiątki gromadzi m.in. Muzeum Historyczne i Galeria im. Sleńdzińskich.


Wystawa "Non omnis... Malarstwo artystów żydowskich Białegostoku" jest pierwszą próbą dokumentacji dzieł wybitnych artystów, którzy urodzili się w Białymstoku, tu rozpoczynali swoje życie artystyczne, ale karierę zawodową robili w świecie - powiedziała PAP kuratorka wystawy Joanna Tomalska-Więcek.


"To też próba przypomnienia mieszkańcom Białegostoku o wielokulturowości, o której tak wiele możemy przeczytać w pracach historyków, historyków kultury, socjologów, ale w istocie tej wielokulturowości w mieście nie widać. Warto przypomnieć, że z Białegostoku odchodzą liczne +nitki+, które wiążą nas z kulturą światową" - mówiła kurator.


Na wystawę składa się kilkadziesiąt obrazów olejnych i grafik kilku artystów związanych z Białymstokiem. To m.in. prace Simona Segala, Bencjona Rabinowicza, Maxa Webera czy Natana Kozłowskiego.


Jak mówiła Tomalska-Więcek, to, co łączy Rabinowicza, Segala i Webera, to miejsce urodzenia i wychowania, czyli Białystok.


Rabinowicz (1905-1989) w Białymstoku rozpoczął artystyczną naukę i miał swoją pierwszą wystawę. Następnie dzięki stypendium prezydenta miasta wyjechał do Francji, gdzie mieszkał aż do śmierci. Przez kilka lat związany był z grupą artystyczną Ecole de Paris. W czasie II wojny działał w ruchu oporu.


Segal (1898-1969) wychował w mieszczańskiej rodzinie żydowskiej. Po I wojnie światowej wyjechał z Polski, osiadł we Francji, gdzie tworzył i mieszkał aż do śmierci. Segal był, podobnie jak Rabinowicz, członkiem grupy artystycznej Ecole de Paris. W Aups na południu Francji znajduje się muzeum artysty.


Weber (1881-1961) jako 10-latek wyjechał z rodziną do Stanów Zjednoczonych. Uważany jest za jednego z najwybitniejszych amerykańskich malarzy XX w.; pierwszego amerykańskiego kubistę.


Natomiast Kozłowski (1906-1972) wychowywał w Krynkach, później mieszkał w Białymstoku, gdzie był nauczycielem sztuki w żydowskim gimnazjum. W latach 20. XX wieku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie zyskał sławę.


Na wystawie prezentowane są też prace artystów, którzy uciekając w trakcie II wojny światowej skrywali się w Białymstoku. To m.in. obraz Stanisławy Centnerszwerowej. Jak mówiła Tomalska-Więcek, to wybitna malarka, która przyjechała do Białegostoku, by się schronić prze wojną, niestety trafiła do białostockiego getta.


Dzieła pochodzą przede wszystkim z prywatnych kolekcji, są też prace ze zbiorów Muzeum Podlaskiego oraz zapoczątkowanej kilka lat temu w Galerii im. Sleńdzińskich kolekcji dzieł żydowskich artystów, to prace m.in. Segala i Rabinowicza.


Wystawa została otwarta w związku z przypadającą w tym roku 80. rocznicą likwidacji białostockiego getta. Akcja likwidacji getta rozpoczęła się na początku lutego 1943 roku, a kolejna akcja likwidacyjna miała miejsce w sierpniu 1943 roku, która zapoczątkowała powstanie w getcie (16-25 sierpnia 1943 roku).


"Non omnis..." prezentowana będzie do połowy maja w oddziale Galerii im. Sleńdzińskich poświęconej kulturze żydowskiej. Mieści się ona w zabytkowym budynku przy ul. Waryńskiego w Białymstoku; w dawnym Domu Modlitw Cytronów, który działał do końca lat 60., po wojnie był główną synagogą białostockich Żydów.(PAP)


autorka: Sylwia Wieczeryńska


swi/ dki/


Kraj i świat

2024-06-16, godz. 12:50 ME w kajakarstwie - złoty medal Borowskiej w jedynce na 200 m (krótka3) Kanadyjkarka Dorota Borowska zdobyła w węgierskim Szegedzie złoty medal mistrzostw Europy w olimpijskiej konkurencji jedynek na 200 m. Polka pokonała Hiszpankę… » więcej 2024-06-16, godz. 12:50 Śląskie/ 19. edycja Tauron Nowa Muzyka rozpocznie się 20 czerwca w Katowicach 48 projektów artystycznych poszerzy program 19. edycji festiwalu Tauron Nowa Muzyka, który rozpocznie się w 20 czerwca w Katowicach i potrwa 4 dni. Pojawią… » więcej 2024-06-16, godz. 12:50 Zwycięstwo Patryka Stosza w kolarskim klasyku na Mauritiusie Patryk Stosz (Felt Felbermayr) wygrał wyścig kolarski Courts Mamouth Classique na Mauritiusie. Po finiszu z 11-osobowej czołówki wyprzedził Algierczyka Youcefa… » więcej 2024-06-16, godz. 12:30 PŚ w wioślarstwie - zwycięstwo czwórki podwójnej Czwórka podwójna w składzie: Fabian Barański, Dominik Czaja, Mirosław Ziętarski i Mateusz Biskup zwyciężyła w zawodach Pucharu Świata w wioślarstwie… » więcej 2024-06-16, godz. 12:10 Szwajcaria/ Szef MSZ: Ukraina będzie musiała zaangażować się w dialog z Rosją, ale nie w języku ultimatum Deklaracja szczytu pokojowego, odbywającego się w Szwajcarii, uwzględnia wszystkie pryncypialne propozycje naszego państwa. Ukraina będzie musiała zaangażować… » więcej 2024-06-16, godz. 11:50 ME w kajakarstwie - srebrny medal Głazunowa i Śliwińskiego w C2 500 m (krótka2) Kanadyjkarze Wiktor Głazunow i Arsen Śliwiński zdobyli w węgierskim Szegedzie srebrny medal mistrzostw Europy w olimpijskiej konkurencji C2 500 m. Polacy przegrali… » więcej 2024-06-16, godz. 11:30 ME 2024 - hamburska policja przewiduje utrudnienia w ruchu przed meczem Holandia - Polska Piłkarskie reprezentacje Holandii i Polski spotkają się w niedzielę w Hamburgu w pierwszym meczu grupy D mistrzostw Europy. Spodziewane są dziesiątki tysięcy… » więcej 2024-06-16, godz. 11:30 ME w kajakarstwie - srebrny medal Iskrzyckiej i Kołodziejczyk w K2 500 m (krótka) Kajakarki Justyna Iskrzycka i Katarzyna Kołodziejczyk zdobyły w węgierskim Szegedzie srebrny medal mistrzostw Europy w konkurencji dwójek na 500 m. Polki przegrały… » więcej 2024-06-16, godz. 11:20 Mazowieckie/ Z Narwi wyłowiono ciało 42-letniego mężczyzny Na wodach rzeki Narew w pobliżu Sikor (gmina Wieliszew) w sobotę wieczorem odnaleziono unoszące się ciało mężczyzny. Udało się ustalić tożsamość mężczyzny… » więcej 2024-06-16, godz. 11:10 Francja/ Le Pen: nie będziemy mieli trudności z utworzeniem rządu Nie będziemy mieli trudności z utworzeniem rządu w razie wygranej na wyborach - zapewniła liderka skrajnej prawicy we Francji Marine Le Pen w niedzielnym wywiadzie… » więcej
13141516171819
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »