Centrum Przesiadkowe powstało na dawnych terenach kolejowych po północnej stronie gliwickiego dworca PKP. Ta jedna z największych tego typu inwestycji na południu Polski. Kompleks Centrum połączył transport koleją z liniami autobusów miejskich i regionalnych, a wkrótce też dalekobieżnych i międzynarodowych.

Prezydent Gliwic Adam Neumann podkreślał podczas sobotniej uroczystości, że to jedna z najważniejszych w tym mieście w ostatnich latach inwestycji. Jak przekonywał Centrum "otwiera" drogę na cały świat – dzięki integracji z dworcem kolejowym (z którym Centrum połączone jest przejściami podziemnymi) oraz liniom autobusowym. Lokalne władze chcą, by mieszkańcy w coraz większym stopniu korzystali z transportu publicznego, a ruch samochodowy, zwłaszcza w centrum, był coraz mniejszy.

Neumann zaznaczył, że realizacja inwestycji napotykała na poważne przeszkody. W 2014 r. miasto po długich negocjacjach kupiło grunt pod budowę Centrum od PKP. Później były problemy z pierwszym projektantem, który nie spełnił oczekiwań władz i trzeba było wyłonić kolejnego. Liczył się czas, bo Gliwice starały się o środki unijne – przypomniał.

"Efekt jest moim zdaniem doskonały i będzie doceniony, wpłynie na funkcjonowanie miasta" - ocenił wieloletni prezydent Gliwic, a obecnie senator Zygmunt Frankiewicz. Zwracał uwagę, że Centrum Przesiadkowe nie tylko zapewnia komfort podróżnym, ale też umożliwia zmiany przebiegu linii autobusowych w tym mieście, które można planować i przebudowywać w racjonalny sposób. "Równie ważna jest zmiana centrum miasta w radykalny sposób. Z czegoś bardzo zaniedbanego powstało coś bardzo ładnego i funkcjonalnego" - dodał Frankiewicz. Senator akcentował, że aż 130 mln zł na budowę Centrum pochodziło z Unii Europejskiej.

Nawiązał do tego także członek zarządu woj. śląskiego Krzysztof Klimosz, który oświadczył, że jest dumny z tak dobrego wykorzystania środków unijnych. "Obiekt robi duże wrażenie i też pokazuje, że dobre współdziałanie samorządów wsparte środkami unijnymi daje naprawdę rewelacyjne efekty" - powiedział.

Wojewoda śląski Jarosław Wieczorek, który jest gliwiczaninem i przed laty był radnym w tym mieście, wyraził zadowolenie, że jego miasto może się rozwijać i być "bramą nie tylko na miasta aglomeracji górnośląskiej, ale bramą na świat". Akcentował, że ważne jest także wsparcie inwestycyjne i rozwojowe wokół Centrum. Przypomniał, że przed kilkoma dniami podpisano warte ok. 1,5 mld zł umowy w ramach rządowego programu Kolej Plus realizowanych na terenie GZM. Dwie z planowanych linii kolejowych będą przebiegały przez Gliwice - wskazał.

"Warto było wydać te pieniądze unijne. Myślę, że jest to jedna z wielu inwestycji, które wymagały trudnych decyzji, ale które przeobrażają nasze miasta" - powiedział przewodniczący zarządu GZM Kazimierz Karolczak. Również on nawiązał do planowanych kolei metropolitalnych, które mają gwarantować szybkie podróżowanie po miastach GZM. Żeby to było możliwe, takie inwestycje są potrzebne - zaznaczył Karolczak.

Po wystąpieniach gości w budynku głównym obsługi pasażerów odsłonięto tablicę pamiątkową, na której znalazła się informacja o kosztach inwestycji, źródłach finansowania i wykonawcach. Z okazji otwarcia na terenie Centrum przygotowano w sobotę liczne atrakcje dla mieszkańców, m.in. prezentację zabytkowych i nowoczesnych autobusów, symulatory jazdy samochodem i przegubowcem, strefę bezpiecznej jazdy samochodem, konkursy i warsztaty dla najmłodszych, a także koncert.

Umowę na budowę Centrum Przesiadkowego miasto podpisało w sierpniu 2020 r. W trakcie robót zmodernizowano m.in. dotychczasowy tunel, łączący gliwicki dworzec kolejowy z ul. Składową i Tarnogórską. Dobudowano do niego odnogę, prowadzącą schodami, ruchomymi chodnikami lub windą do trzech stref naziemnych Centrum Przesiadkowego – rowerowej, ze stanowiskami autobusowymi oraz obsługi pasażerskiej, którą ulokowano w budynku głównym.

Na parterze budynku głównego powstał m.in. punkt obsługi podróżnych Zarządu Transportu Metropolitalnego, poczekalnia z informacją pasażerską, toalety, a także pomieszczenia socjalne. Kolejna poczekalnia jest na antresoli. Są tam też lokale komercyjne i zamknięta strefa dla kierowców linii dalekobieżnych.

Centrum Przesiadkowe zostało dostosowane do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami, jest wyposażone w instalację fotowoltaiczną zadaszeń peronowych, z której energia będzie doświetlać stanowiska autobusowe czy płyty elewacyjne na bazie cementu fotokatalitycznego, który ma zmniejszać stężenia szkodliwych substancji w powietrzu. Całość uzupełnia zieleń, m.in. 130 drzew różnych gatunków, 9 tys. krzewów oraz ponad 400 pnączy.

Inwestycję realizowało przez ostatnich 27 miesięcy konsorcjum firm: Mostostal Zabrze Gliwickie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego SA i Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów SA. Koszt prac wyniósł ok. 200 mln zł. Do inwestycji Gliwice zdobyły 129,5 mln zł dotacji z UE. (PAP)

autor: Krzysztof Konopka

kon/ mtb/ mark/