Radio Opole » Kraj i świat
2022-12-02, 18:10 Autor: PAP

Szef MSZ: musimy poszukiwać rozwiązań, które umożliwią dalsze funkcjonowanie OBWE (opis)

Musimy poszukiwać rozwiązań, które umożliwią dalsze funkcjonowanie organizacji, ona została skonstruowana do działań w warunkach pokoju; jej podstawą jest konsensus - powiedział szef MSZ Zbigniew Rau po posiedzeniu Rady Ministerialnej OBWE w Łodzi.

Do Łodzi na dwudniowy szczyt przyjechało 200 delegatów OBWE z ponad 50 krajów świata. Dyskusja dotyczyła głównie wojny na Ukrainie i jej wpływu na bezpieczeństwo europejskie. Polska odmówiła wydania wiz członkom rosyjskiej delegacji OBWE; kraj ten reprezentował stały przedstawiciel Rosji przy OBWE Aleksander Łukaszewicz.


Delegaci podkreślali w trakcie obrad, że 55 z 57 krajów należących do OBWE, wyraziło jedność i odporność, jeśli chodzi o znaczenie obrony demokratycznych wartości. Ale po spotkaniu w Łodzi OBWE jako całość nie wydała żadnej wspólnej konkluzji ani nie przekazała żadnej uzgodnionej decyzji politycznej. Oświadczenie wydała tzw. Trojka OBWE (kraje sprawujące poprzednio, obecnie i w następnej kolejności przewodnictwo w OBWE), czyli szefowie dyplomacji Szwecji, Polski i Macedonii Północnej.


Na konferencji prasowej podsumowującej obrady w Łodzi, szef MSZ podkreślił, że mijający rok, z uwagi na rosyjską napaść na Ukrainę, był najtrudniejszym rokiem w historii OBWE.


Podkreślał, że OBWE została stworzona w celu zapewnienia pokoju i współpracy pomiędzy jej członkami, a podstawowym warunkiem odpowiedniego jej funkcjonowania jest pokój. Taka organizacja - zaznaczał Rau - może działać tylko wtedy, gdy wszyscy jej członkowie będą działali w "dobrej woli, zmierzając do zachowania jej podstawowych wartości". Podkreślił, że obecnie organizacja znalazła się w ekstremalnie wymagającej i nieprzewidywalnej sytuacji.


"Ta podstawowa koncepcja funkcjonowania organizacji została pogwałcona przez sam fakt agresji rosyjskiej przeciwko Ukrainie. Jeden kraj członkowski użył siły przeciw innemu - to jest powodem, dla którego trzymając się zasad i zobowiązań, na których ta organizacja została zbudowana, musieliśmy uciec się do środków nadzwyczajnych, włączając instrumenty, którymi dysponujemy, a które nie wymagały jednomyślności" - powiedział szef MSZ.


Zaznaczył, że OBWE to organizacja oparta na konsensusie. "Znaleźliśmy sposoby, aby utrzymać jej działanie, ale mają one charakter jedynie tymczasowy, co z kolei doprowadzi nas do punktu, który, czy tego chcemy, czy nie, rozpoczyna dyskusję na temat przyszłości naszej organizacji - czy może ona działać dalej, przestrzegając swoich zasad i zobowiązań, bez tego konsensusu" - stwierdził.


"Odpowiedź brzmi: nie. Konsensus jest fundamentem działania organizacji" - oświadczył szef MSZ. Dodał, że obecnie rozpoczynają się dyskusje na temat przyszłego kształtu OBWE. "Osobiście wierzę, że nie ma alternatywy dla trzymania się zasad i obrony zobowiązań, lecz to prowadzi nas do sytuacji, z której niezwykle trudno wyobrazić sobie dalsze harmonijne i przewidywalne funkcjonowanie OBWE, przy założeniu, że obejmuje ono wszystkie kraje członkowskie" - ocenił Rau.


Dodał, że trzeba poszukiwać rozwiązań, które umożliwią dalsze funkcjonowanie organizacji. Mówił, że cały problem w obecnym funkcjonowaniu OBWE polega na tym, że "skoro nie ma możliwości niekonsensualnej zmiany reguł działania Organizacji, to jej reformowanie jest faktycznie zablokowane".


Rau mówił, że doraźnie rozwiązania stosowane podczas polskiej prezydencji, czyli np. mechanizm moskiewski czy zapewnienie finansowania pozabudżetowego przez dobrowolne składki państw, są bardzo tymczasowe i zagrażają np. dalszemu funkcjonowaniu misji OBWE w Ukrainie. Powiedział też, że odejdzie od zasady konsensusu oznaczałoby de facto powołanie nowej, alternatywnej wobec OBWE organizacji. Jednocześnie podkreślał ogromny dorobek OBWE.


Szef MSZ powiedział, że to, co czyni OBWE tak wrażliwą na obecny kryzys sprowadza się do tego, że została skonstruowana do działań w warunkach pokoju, a nie wojny. "A kontekst wojny coraz bardziej zaczyna dominować w postępowaniu, myśleniu i działaniu podmiotów tej organizacji, na tym polega zasadniczy problem" - podkreślił.


Dodał, że Rosja uznała, iż odniesie korzyść polityczną prowadząc "tak destrukcyjną politykę wobec tej organizacji".


Szef MSZ Macedonii Północnej, która będzie przewodniczyć OBWE w 2023 r., podkreślił, że indolencja nie jest żadną opcją dla OBWE, a obowiązkiem krajów członkowskich jest utrzymanie jej działania jako platformy dialogu zapobiegającego konfliktom i narzędzia do rozwiązywania problemów. "To jest nasza wizja dla przewodnictwa w OBWE w 2023 roku" - powiedział Osmani. Zapewnił, że jego kraj jest gotów do objęcia prezydencji i wzięcia związanej z tym odpowiedzialności.


W kontekście paraliżowania działań OBWE przez Rosję, dziennikarze pytali Osmaniego o regułę konsensusu i możliwość jej zmiany. "Potrzebujemy konsensusu, by zmienić regułę konsensusu, niestety nie ma podstaw prawnych do wykluczenia jakichkolwiek państw uczestniczących z Organizacji (...). Ale to nie znaczy, że nie mamy przestrzeni, by pracować i by dalej realizować agendę OBWE, jest lista mechanizmów, które możemy wykorzystać i które już wykorzystaliśmy takie jak mechanizm moskiewski" - mówił Osmani.


Dziennikarze dopytywali - czy w związku z tym, że OBWE na szczycie nie podjęła żadnej politycznej decyzji ani nie został przyjęty żaden dokument całej OBWE - spotkanie w Łodzi zawiodło. "Nie, w ogóle nie, nie sądzę, że to spotkanie było porażką, nie uważam też w ogóle, że polskie przewodnictwo było porażką" - oświadczył.


Podkreślał, że polskie przewodnictwo przypadło w czasie nieuprawnionej wojny w Europie i niespotykanych okoliczności.


Sekretarz generalna OBWE Helga Schmid podkreślała, że choć sytuacja, w której Rosja stara się blokować działania organizacji, jest bardzo trudna, to mimo to nie oznacza paraliżu prac organizacji. Podkreślała, że OBWE prowadzi w tej chwili 23 ważne projekty, dotyczące między innymi wsparcia kobiet-ofiar przemocy seksualnej oraz walki z handlem ludźmi. Wskazała, że liczba takich przestępstw gwałtownie wrosła odkąd trwa wojna w Ukrainie. Schmid zaznaczyła, że organizacja stara się zapewnić taki system finansowania tych projektów, by Rosja nie mogła go blokować.


Ministrowie spraw zagranicznych Szwecji, Polski i Macedonii Północnej w wydanym w piątek oświadczeniu wyrazili zaniepokojenie bezprecedensowymi naruszeniami podstawowych zasad OBWE i jej zobowiązań przez Rosję.


Wskazali, że rosyjska agresja na Ukrainę stanowi najpoważniejsze zagrożenie dla bezpieczeństwa europejskiego od czasu II wojny światowej i stanowi fundamentalne zagrożenie dla obszaru OBWE. "Rosja ponosi pełną odpowiedzialność za wojnę i ostatecznie zostanie pociągnięta do odpowiedzialności za wszystkie nikczemne czyny przeciwko Ukrainie i narodowi ukraińskiemu" - stwierdzili.


Przedstawiciele Trojki OBWE wystosowali także apel do białoruskich władz, by przestały umożliwiać Rosji prowadzenie wojny w Ukrainie oraz żądanie od Rosji natychmiastowego i bezwarunkowego zwolnienia trzech miejscowych pracowników OBWE zatrzymanych w Doniecku i Ługańsku. Potępili także okrucieństwa popełnione przez Siły Zbrojne Rosji.


Polska w 2022 r. sprawowała przewodnictwo w OBWE, pełniła tę funkcję po raz drugi w historii; po raz pierwszy przewodniczyła Organizacji w roku 1998. Polskie przewodnictwo w OBWE formalnie potrwa do 31 grudnia 2022 r.


OBWE skupia 57 państw uczestniczących, w tym Rosję i Białoruś. (PAP)


autor: Karol Kostrzewa, Wiktoria Nicałek


kos/ wni/ mok/


Kraj i świat

2024-07-25, godz. 10:50 Turcja/ Władze krytykują USA za przyjęcie premiera Izraela: "to hańba dla ludzkości" Władze Turcji skrytykowały USA za przyjęcie premiera Izraela Benjamina Netanjahu w środę w Kongresie. 'Pozwolenie Netanjahu na przemówienie przed Kongresem… » więcej 2024-07-25, godz. 10:40 Paryż/kolarstwo - Rutkiewicz: cztery realne szanse medalowe Polscy kolarze mają cztery realne szanse na medale olimpijskie w Paryżu: jedną na szosie i trzy na torze - ocenił dyrektor sportowy PZKol Marek Rutkiewicz… » więcej 2024-07-25, godz. 10:40 Paryż - 11 medali olimpijskich polskich kolarzy (dokumentacja) Polscy kolarze zdobyli dotychczas 11 medali olimpijskich, w tym siedem srebrnych i cztery brązowe. Pierwszy w historii medal wywalczyli kolarze torowi - w… » więcej 2024-07-25, godz. 10:40 Korea Płd./ Armia: balony z Korei Płn. zakłócają ruch lotniczy Z ostatniej partii 500 balonów ze śmieciami, które wypuszczono z Korei Północnej, 480 spadło w Seulu i północnej części prowincji Gyeonggi - poinformowało… » więcej 2024-07-25, godz. 10:40 Jan Krzysztof Ardanowski został członkiem koła Kukiz'15 Jan Krzysztof Ardanowski, były poseł PiS, dołączył do koła Kukiz'15 - wynika z informacji na stronie Sejmu. Jeszcze we wtorek w rozmowie z PAP nie wykluczał… » więcej 2024-07-25, godz. 10:40 Paryż - na ceremonię otwarcia prognozy mówią o chmurach i 50 proc. szans na deszcz Prognozy pogody podczas piątkowej ceremonii otwarcia igrzysk olimpijskich w Paryżu mówią o zachmurzeniach z ryzykiem deszczu wynoszącym około 50 procent… » więcej 2024-07-25, godz. 10:20 Chory na stwardnienie rozsiane Jack Osbourne opowiedział o alternatywnych terapiach, które stosuje W 2012 roku u syna Ozzy’ego i Sharon Osbourne’ów zdiagnozowano stwardnienie rozsiane - nieuleczalne schorzenie ośrodkowego układu nerwowego, które często… » więcej 2024-07-25, godz. 10:20 Domański: oświadczenie ministrów finansów 8. państw UE to wezwanie do ostrzejszych sankcji na Rosję To wezwanie do ostrzejszych sankcji i bardziej efektywnego ich egzekwowania - wskazał w czwartek minister finansów Andrzej Domański, odnosząc się wspólnego… » więcej 2024-07-25, godz. 10:10 RPO do premiera: w wyniku chorób odtytoniowych co roku w Polsce umiera ok. 83. tys. osób Polityka antynikotynowa państwa, a w zasadzie brak takiej długofalowej, spójnej i konsekwentnej polityki wobec uzależnienia od nikotyny, powoduje, że co roku… » więcej 2024-07-25, godz. 10:10 Leszczyna: kobieta do 12 tygodnia ciąży powinna móc zgodnie z prawem ją przerwać Spotykamy się w najbliższych dniach z prawnikami i lekarzami, by wypracować coś, co pozwoli kobietom, które nie chcą, nie mogą, nie czują się na siłach… » więcej
1234567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »