Sejmowa Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej przyjęła w środę informację Ministerstwa Infrastruktury na temat rozbudowy i rewitalizacji infrastruktury śródlądowych szlaków wodnych.

Wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk tytułem wstępu zaznaczył, że "żegluga śródlądowa to najtańszy i najbardziej ekologiczny sposób transportu", a Polska w ramach dróg śródlądowych posiada blisko 3 tys. km szlaków wodnych. Przypomniał, że Polska podpisała konwencję AGN. Ta zobowiązuje do dostosowania głównych dróg wodnych do co najmniej IV klasy żeglowności, stąd też konieczność realizacji inwestycji w infrastrukturę śródlądowych szlaków wodnych.

Informacje o realizowanych inwestycjach przedstawili dyr. Departamentu Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej Monika Butryń-Niemiec oraz prezes Wód Polskich Krzysztof Woś.

Butryń-Niemiec poinformowała, że departament obecnie skupia się na strategicznym, podstawowym dokumencie, którym jest Krajowy Program Żeglugowy (KPŻ) obejmujący tylko te zadania możliwe do wykonania w harmonogramie czasowym do 2030 r. "On odpowiada na nasze najbliższe potrzeby. (...) Jest warunkiem ubiegania się o środki europejskie" – zaznaczyła szefowa DGWiZS.

W KPŻ jest 37 zadań, z czego 10 to zadania inwestycyjne, które mają na celu likwidację miejsc limitujących. "To nie są nowe inwestycje, chcemy dokończyć to, co jest realizowane w obecnej perspektywie, czyli chodzi nam o dokończenie inwestycji na Odrze granicznej, o remont śluzy w Opolu, a także śluzę i jaz na ujściu Nysy. To są te podstawowe działania" – poinformowała Butryń-Niemiec.

Zaznaczyła, że ze wstępnych rozmów z Komisją Europejską wynika, że kwota, która miałaby zostać przeznaczona na inwestycje z KPŻ, to ok. 200 mln euro.

"Jesteśmy na etapie procesu prognozy oddziaływania na środowisko. (...) Mamy nadzieję, że Krajowy Program Żeglugowy, po przyjęciu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, będzie w całości mógł być przyjęty przez Radę Ministrów" – oceniła dyr. DGWiZS.

Prezes Wód Polskich poinformował o zakończonej w ubiegłym roku modernizacji śluz Kanału Gliwickiego, która była pierwszą wykonaną od 85 lat.

"Prowadzimy inwestycje na skanalizowanym odcinku (odrzańskiej drogi wodnej), począwszy od Koźla w kierunku Malczyc. Na całym odcinku remontowanych i przebudowywanych jest osiem jazów, obecnie siedem śluz żeglugowych. (...) W tej chwili trwają prace związane z cofką stopnia wodnego Malczyce, tak by można było wykonać wszystkie zadania niezbędne i wskazane w decyzji środowiskowej. Myślę, że do przyszłego roku uda się tę cofkę Malczyc zrealizować" – przekazał Woś, informując o inwestycjach realizowanych przez spółkę.

Na odcinku swobodnie płynącym, poniżej Malczyc, są projektowane dwa stopnie wodne w Lubiążu i w Ścinawie. Woś zaznaczył, że to odcinek Odry najbardziej zdegradowany ze względu na postępującą erozję, w wyniku której lustro wody obniżyło się tam o ponad 2 m. Wykonanie dwu stopni wodnych ma pozwolić na ustabilizowanie dna rzeki, a jednocześnie wydłużyć skanalizowany odcinek Odry.

Na pozostałym odcinku od Ścinawy w kierunku ujścia do Odry granicznej modernizowana jest zabudowa regulacyjna, by erozyjna działalność wody nie postępowała. Zabudowa obejmuje modernizowanych 340 ostróg do ujścia Nysy Łużyckiej. Jak przekazał Woś, zadanie powinno zostać zrealizowane w 2023 r.

Zabudowa regulacyjna także pod kątem ochrony przeciwpowodziowej, przeciwlodowej, ale jednocześnie poprawiająca pracę lodołamaczy i innych jednostek pływających modernizowana jest natomiast od ujścia Nysy Łużyckiej w kierunku Szczecina, ujścia Odry granicznej. "Tu jest pięć miejsc limitujących, które są usuwane zgodnie z umową polsko-niemiecką podpisaną w 2015 r., w której kraje zobowiązują się, że na obu brzegach w tych miejscach prace zostaną wykonane. Planujemy je zakończyć do końca przyszłego roku. Prace postępują zgodnie z przyjętym harmonogramem" – zapewnił szef Wód Polskich.

Dodał, że Wody Polskie przebudowują mosty, które limitują możliwość bezpiecznego pływania. Wskazał, że chodzi o najniższe mosty: kolejowy na rzece Regalicy w Szczecinie, dwa mosty w Kostrzynie i most w Krośnie Odrzańskim.

Na dolnym odcinku Wisły są modernizowane najbardziej zniszczone ostrogi, realizowane są inwestycje na systemie jezior mazurskich. "Myślimy o utworzeniu pętli mazurskiej. Zlecona jest koncepcja wielowariantowa" – powiedział Woś. (PAP)

autorka: Inga Domurat

ing/ mk/