Muzeum Azji i Pacyfiku powstało w 1973 roku. Jego założycielem i pierwszym dyrektorem był Andrzej Wawrzyniak. Wcześniej, Wawrzyniak, jako dyplomata pracował w Wietnamie, Indonezji, Laosie, Nepalu i Afganistanie. Podróżował po niemal wszystkich krajach Azji, po Australii i dużej części Oceanii. Największe wrażenie zrobiła na nim Indonezja. Podczas swoich podróży zebrał około 4000 dzieł sztuki i przedmiotów z Indonezji. Po przekazaniu ich w darze na rzecz państwa polskiego został mianowany dyrektorem muzeum, które pierwotnie nazywało się Muzeum Archipelagu Nusantary. 1 stycznia 1976 roku nazwa zmieniła się na Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, a Wawrzyniak zaczął sprowadzać eksponaty z innych części Azji. Był dyrektorem muzeum do 2013 r. Obecnie muzeum ma w swoich zasobach 23 tys. artefaktów przywiezionych przez Wawrzyniaka oraz podarowanych lub sprzedanych przez innych podróżników.

Teraz, po niemalże 50 latach działalności, Muzeum Azji i Pacyfiku otwiera pierwszą wystawę stałą "Podróże na Wschód". Kurator wystawy Magdalena Ginter-Frołow podczas konferencji prasowej powiedziała, że "na tym etapie wystawy udostępniono zwiedzającym cztery nowe galerie poświęcone: Azji Południowo-Zachodniej (kraje arabskie i Iran), Azji Centralnej, która obejmuje Kirgistan, Kazachstan, Uzbekistan, Tadżykistan i Turkmenistan i Afganistan, a także Mongolię, a następnie Indonezję". Obecnie pokazujemy tylko cztery regiony, docelowo chcielibyśmy pokazać osiem części, żeby wszystkie najważniejsze regiony geograficzne i kulturowe, były prezentowane na wystawie. Integralną częścią jest także działająca już od 2016 r. galeria instrumentów muzycznych z Azji "Strefa dźwięków".

Marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik podkreślił, że "bardzo go cieszy, że po wielu latach udało się otworzyć tę wystawę, która na pewno będzie niezwykle atrakcyjna i przyciągnie warszawiaków i turystów z całej Polski". Jego zdaniem możliwość przeniesienia się z Warszawy do Azji, Indonezji, Mongolii, Chin, do krajów arabskich, perskich będzie bardzo atrakcyjna. Poinformował, że koszt ekspozycji to 6 mln zł. Wystawa w całości została sfinansowana z budżetu województwa mazowieckiego.

Dyrektor Muzeum Joanna Wasilewska powiedziała, że nazwa "Podróże na Wschód" podkreśla pochodzenie eksponatów. "Chcemy upamiętnić podróże, począwszy od tych założyciela muzeum Andrzeja Wawrzyniaka, który w latach 60. zaczął budować kolekcję indonezyjską, która dała początek muzeum, poprzez jego późniejsze podróże jako dyrektora publicznej placówki. Chcemy pamiętać też o podróżach wielu Polaków i Polek, którzy podróżowali do krajów Azji i Oceanii. Przekazywali oni muzeum dary ze swoich podróży" - mówiła.

"Żyjemy nadzieją, że powstanie kolejny i ostatni już etap. Obecnie na wystawie na 500 mkw., można obejrzeć około 900 eksponatów, co wydaje się imponującą liczbą, ale jest to tylko wybór z naszej kolekcji" - podała.

Nowa wystawa to wyjątkowe obiekty z krajów arabskich, stroje i malarstwo z epoki Kadżarów z Iranu, bogata kolekcja ubiorów, biżuterii i rękodzieła z Azji Centralnej, artefakty związane z życiem i wyznaniami koczowniczych ludów Mongolii oraz kolekcja z ponad 18 tys. indonezyjskich wysp, w skład której wchodzą m.in. maski, tradycyjna broń biała i modele statków z goździków.

W części poświęconej Azji Południowo-Zachodniej zebrane zostały eksponaty ze starożytnych państw doliny Eufratu i Tygrysu, przykłady sztuki muzułmańskiej oraz zabytki kultury arabskiej i perskiej. Najstarszy eksponat to cegła sumeryjska z terenów dawnej Mezopotamii, która pochodzi z XXI wieku p.n.e., ma ona ponad 4000 lat.

Druga strefa wystawy imituje bazar, charakterystyczny dla Azji Centralnej. Można zobaczyć tam elementy kultur ludów koczowniczych i mieszkańców miast Jedwabnego Szlaku. Zaprezentowano biżuterię, kolorowe stroje, bogate hafty, ceramikę i inne artefakty pochodzące z Uzbekistanu, Turkmenistanu, Kazachstanu, Kirgistanu, Tadżykistanu i Afganistanu.

Trzecia sala poświęcona jest Mongolii. Pokazano na niej m.in. autentyczną, współczesną mongolską jurtę wraz z tradycyjnym wyposażeniem. Eksponaty zgromadzone w tej części ekspozycji ukazują różne aspekty dawnego i współczesnego życia Mongołów, potomków Czyngis-chana oraz dominującą tam religię - buddyzm.

Czwarta, największa galeria poświęcona jest Indonezji. Trzonem tej części jest założycielska kolekcja Andrzeja Wawrzyniaka. To tu można obejrzeć m.in. kolekcję krisów - dwusiecznych sztyletów, najpowszechniejszego typu broni jawajskiej. Tubylcy wierzyli, że mają one magiczną moc i chronią właściciela. To właśnie od krisów Wawrzyniak rozpoczął swoją kolekcję. Odwiedzający będą mogli obejrzeć też maski i lalki wayang, wykorzystywane w indonezyjskim teatrze. Goście będą mogli z bliska obejrzeć pendopo - charakterystyczny dla Jawy pawilon, służący do koncertów klasycznej indonezyjskiej orkiestry gamelanowej oraz przedstawień teatru cieni. Muzeum Azji i Pacyfiku współpracuje z warszawską grupą gamelanową i organizuje koncerty w pendopo.

Ostatnia część to istniejąca od 2016 roku „Strefa dźwięków” poświęcona kulturom muzycznym Azji. Znajdują się w niej instrumenty, nagrania i materiały filmowe.

Wstęp na wszystkie wydarzenia weekendu otwarcia wystawy „Podróże na Wschód” jest bezpłatny. Na sobotni koncert gamelanowy obowiązują bezpłatne wejściówki do pobrania w sklepie muzealnym.

Na najbliższy weekend muzealnicy zaplanowali też m.in. oprowadzania kuratorskie, teatr cieni dla dzieci i koncert tradycyjnej muzyki indonezyjskiej. Dla najmłodszych powstanie strefa kreatywno-plastyczna, a wszyscy odwiedzający w tych dniach będą mogli spróbować orientalnych słodyczy i przekąsek. (PAP)

Autor: Olga Łozińska

oloz/ dki/