Inicjatywa powstała przy współpracy z oddolną akcją internetową #niedlasmietnikanazgodzie.

"To miejsce nie powinno tak wyglądać, a mówimy m.in. o fragmencie obozu, gdzie istniał kiedyś przykładowo plac apelowy. Teraz to wręcz wysypisko, tworzone i wykorzystywane głównie przez użytkowników pobliskich ogródków działkowych" – powiedział PAP jeden z inicjatorów upamiętnienia obozu Grzegorz Rosengarten, obecnie pełnomocnik dyrektora Muzeum Powstań Śląskich do spraw obozu "Zgoda".

"Zapewne nie uda nam podczas tej akcji się doprowadzić tego miejsca do właściwego stanu, ale chcemy na początku w ten sposób o nie zadbać, łącząc aspekt ekologiczny z edukacyjno-historycznym, bo prace poprzedzimy odpowiednim wstępem dla uczestników, wprowadzającym w kontekst" – dodał.

We wrześniu ubiegłego roku inicjatorzy projektu: Grzegorz Rosengarten oraz Piotr Owcarz, przedstawiciele władz Świętochłowic i woj. śląskiego podpisali list intencyjny w celu utworzenia i prowadzenia jako wspólnej instytucji kultury Miejsca Pamięci i Pojednania Zgoda w Świętochłowicach-Zgodzie, aby upamiętnić ofiary "obozu dwóch totalitaryzmów".

Obóz w Świętochłowicach-Zgodzie powstał w 1942 r. jako filia hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, więziono w nim wówczas osoby narodowości żydowskiej. W styczniu 1945 r. ewakuowany wcześniej przez Niemców obóz zajęła Armia Czerwona. Kierowano tam więźniów na podstawie dekretu PKWN odnoszącego się do volksdeutschów oraz na podstawie innych aktów prawnych. Trafiali tam m.in. Ślązacy podejrzewani o wrogi stosunek do władzy i żołnierze AK. Osadzane tam osoby nazywano "zbrodniarzami faszystowsko-hitlerowskimi".

Od lutego do listopada 1945 r., gdy obóz służył komunistycznemu Urzędowi Bezpieczeństwa Publicznego, przeszło przez niego ok. 6 tys. osób. Minimalna liczba śmiertelnych ofiar obozu jest szacowana na ok. 1,8 tys. osób, inne opracowania mówią o ponad 2 tys. osób. Część z nich, w tym wiele kobiet i dzieci, zginęła w lipcu 1945 r., gdy w obozie wybuchła epidemia tyfusu. (PAP)

autorka: Anna Gumułka

lun/ lena/