Tytuł oryginału brzmi "Schuld ohne Suehne? Deutschland und die Verbrechen in Polen im Zweiten Weltkrieg”. Publikacja wydana w języku niemieckim i przeznaczona dla niemieckiego odbiorcy, którego świadomość na temat zbrodni niemieckich popełnionych na terenie Polski jest nikła.

Publikacja jest pokłosiem międzynarodowej konferencji naukowej, którą stowarzyszenie Patria Nostra i Touro College Berlin zorganizowały w listopadzie 2020 r., podczas której omawiano niemiecki terror i ludobójstwo w Polsce w czasie II wojny światowej, a także moralne prawo do domagania się od Niemiec reparacji za zniszczenia wojenne.

"Książka jest niezwykle cenną publikacją, omawiającą niedostatek wiedzy Niemców o zbrodniach dokonanych w Polsce i na Polakach w czasie II wojny światowej. Pokazuje +niedociągnięcia+ wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych. Uwypukla skutki skromnych reparacji wojennych i ich zasadność. Udziela odpowiedzi na pytanie, dlaczego termin +polskie obozy koncentracyjne+ jest nie do przyjęcia. Pokazuje też, jak muzea (polskie i niemieckie) radzą sobie ze wspólną przeszłością w obu krajach" - informuje stowarzyszenie Patria Nostra, które planuje również wydanie całości monografii w języku polskim.

Autorami tekstów umieszczonych w publikacji są: Lech Obara, Marta Ansilewska-Lehnstaedt, Igor Kąkolewski, Łukasz Jasiński, Paweł Ukielski, Stanisław Żerko i Daniel Brewing. Słowo wstępne, streszczenie i redakcja leżała w gestii prof. Stephana Lehnstaedta.

Prezes Stowarzyszenia Patria Nostra, mec. Lech Obara napisał rozdział zatytułowany "Walka o prawdę". Zawarł w nim zarówno historię jak i misję Stowarzyszenia. Opisał wytoczone niemieckim mediom procesy za używanie fałszujących historię zwrotów typu "polskie obozy zagłady" i wyjaśnił, jak kształtowała się doktryna w tym zakresie. Opisał też "praworządność po polsku" oraz "praworządność po niemiecku" i "praworządność po luksembursku" oraz walkę o prawidłowe wykonanie na terenie Niemiec wyroku w sprawie Karola Tendery przeciwko telewizji ZDF.

Dr Marta Ansilewska-Lehnstaedt w swoim artykule przeanalizowała przestępstwa, jakich niemieccy okupanci dopuścili się na obywatelach polskich podczas II wojny światowej. Punktem wyjścia była wystawa w Gedenkstaette Stille Helden w Berlinie na temat żydowskiego ruchu oporu i pomocy dla Żydów w okupowanej przez nazistów Europie, której to wystawy jest współautorką.

Rozdział dr. Pawła Ukielskiego zatytułowany „Muzeum Powstania Warszawskiego – nowoczesna placówka pamięci” jest poświęcony roli Muzeum Powstania Warszawskiego jako instytucji, która zapoczątkowała w Polsce przemiany w sferze upamiętniania i pamięci.

Prof. Igor Kąkolewski z CBH PAN Berlin napisał rozdział zatytułowany "Rola dialogu podręcznikowego w procesach pojednania w okresie od końca II wojny światowej do początku XXI wieku". Z kolei prof. dr Stanisław Żerko z Instytutu Zachodniego w Poznaniu poruszył w swoim rozdziale problem reparacji i odszkodowań w stosunkach polsko-niemieckich.

Rozdział dr. Daniela Brewina nosi tytuł "Na peryferiach… Historiografia niemiecka okupowanej Polski”, a dr Łukasz Jasiński z Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie napisał rozdział zatytułowany "Rozliczenie zbrodni II wojny światowej w Polsce i Niemczech od końca wojny do XXI wieku".

30 listopada w Berlinie w siedzibie Touro College odbyła się promocja monografii.

Projekt jest finansowany ze środków ministerstwa spraw zagranicznych w ramach programu Dyplomacja Publiczna 2021.

Z Berlina Berenika Lemańczyk (PAP)

bml/ fit/ tebe/