Radio Opole » Kraj i świat
2021-10-05, 12:40 Autor: PAP

Nobel z fizyki za zrozumienie złożonych systemów w przyrodzie (krótka2)

Nobel 2021 z fizyki Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann otrzymali za fizyczny model klimatu Ziemi i wpływ ludzi na jego zmiany, zaś trzeci tegoroczny noblista -Giorgio Parisi - został doceniony za odkrycie interakcji w układach fizycznych - począwszy od atomów aż po układy planetarne.

Jak zauważył Komitet Noblowski, złożone układy charakteryzują się przypadkowością i brakiem ładu i są trudne do zrozumienia. A tegoroczni nobliści zastosowali nowe metody do opisania ich i przewidywania ich długofalowych zachowań, podkreślili członkowie Komitetu.


Manabe i Hasselmann - obaj już 90-letni - podzielą się po równo połową nagrody za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, co pozwoliło ilościowo określić jego zmienność i wiarygodnie przewidywać globalne ocieplenie".


Manabe wykazał, w jaki sposób podwyższony poziom dwutlenku węgla w atmosferze przyczynia się do wzrostu temperatur na powierzchni Ziemi. W latach 60. XX wieku opracowywał fizyczne modele klimatu. Około dekadę później Hasselmann opracował model, w którym powiązał pogodę i klimat, co pozwoliło zrozumieć, dlaczego modele klimatu mogą być wiarygodne, mimo że pogoda jest zmienna i chaotyczna.


Z kolei Giorgio Parisi (ur. w 1948 r.) otrzyma drugą połowę nagrody za "odkrycie wzajemnego oddziaływania zakłóceń i fluktuacji w układach fizycznych - od atomów po układy planetarne". Jego badania pomogły zrozumieć i opisać wiele różnych oraz całkiem przypadkowych materiałów i zjawisk, nie tylko w fizyce, ale też w wielu bardzo różnych dziedzinach, jak matematyka, biologia, neuronauka i uczenie się maszyn. (PAP)


jjj/ agt/


Kraj i świat

2024-07-08, godz. 14:10 Tusk: Polska pomaga Ukrainie ze względu na przyjaźń i własny interes (krótka4) Polska pomaga Ukrainie nie tylko ze względu na przyjaźń i solidarność, ale też ze względu na własny i dobrze pojęty interes - podkreślił premier Donald… » więcej 2024-07-08, godz. 14:10 Premier: nie ma dnia i nocy, aby w Ukrainie nie ginęli niewinni ludzie (krótka3) Nie ma dnia i nocy, aby w Ukrainie nie ginęli niewinni ludzie. Nie ma takich słów czy deklaracji politycznych, które wystarczyłyby jako potępienie dla agresora… » więcej 2024-07-08, godz. 14:10 Tusk i Zełenski uczcili pamięć ofiar poniedziałkowego ataku rakietowego wojsk rosyjskich (krótka2) Premier Donald Tusk i prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski uczcili minutą ciszy pamięć ofiar śmiertelnych poniedziałkowego ataku rakietowego wojsk rosyjskich… » więcej 2024-07-08, godz. 14:00 Lubuskie / IMGW ostrzega przed upałami Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) w poniedziałek wydał ostrzeżenie drugiego stopnia przed upałami w województwie lubuskim. » więcej 2024-07-08, godz. 14:00 Klub Gaja uczula na problemy wody; w niedzielę akcja Big Jump W wielu miejscach w Europie w niedzielę o godz. 15.00 ludzie wejdą do rzek, strumyków, jezior i mórz, aby zamanifestować zaangażowanie w ich ochronę - poinformował… » więcej 2024-07-08, godz. 14:00 Muzeum POLIN obchodzi 10. urodziny i zaprasza do zwiedzania W 2024 roku Muzeum POLIN obchodzi 10. urodziny. Z tej okazji zaprasza do swojej siedziby na warszawskim Muranowie i zachęca do zapoznania się z wystawami czasowymi… » więcej 2024-07-08, godz. 14:00 Zełenski i Tusk podpisali ukraińsko-polską umowę w dziedzinie bezpieczeństwa (krótka) Prezydent Wołodymyr Zełenski i premier Donald Tusk podpisali w poniedziałek w Warszawie ukraińsko-polską umowę w dziedzinie bezpieczeństwa. Dokument zawiera… » więcej 2024-07-08, godz. 13:50 W czwartek dyskusja o reformie szpitalnictwa z udziałem minister zdrowia Dyrektorzy szpitali i samorządowcy spotkają się w czwartek w Warszawie z minister zdrowia Izabelą Leszczyną. Będą rozmawiać o reformie, która ma dostosować… » więcej 2024-07-08, godz. 13:50 PGE GiEK: NSA oddalił skargę Fundacji ClientEarth ws. pozwolenia dla Elektrowni Bełchatów Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Fundacji ClientEarth - poinformował Departament Komunikacji i Współpracy z Mediami PGE GiEK. Jak dodano… » więcej 2024-07-08, godz. 13:50 Niemcy/ Minister obrony niezadowolony z projektu budżetu Bundeswehry na 2025 rok Minister obrony Niemiec Boris Pistorius jest niezadowolony z projektu budżetu Bundeswehry na 2025 rok, ponieważ chciał dodatkowo 6 mld euro, a otrzyma jedynie… » więcej
164165166167168169170
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »