Radio Opole » Kraj i świat
2021-07-28, 18:30 Autor: PAP

W. Brytania/ Dawne kopalnie łupków w Walii wpisane na listę UNESCO

Tereny dawnych kopalni łupków w północno-zachodniej Walii otrzymały w środę status Światowego Dziedzictwa UNESCO. Stały się one 32. brytyjskim obiektem na liście i czwartym walijskim.

Jak wyjaśniła Komisja Światowego Dziedzictwa, wpis na listę odzwierciedla rolę, jaką ten region odegrał "w zadaszeniu XIX-wiecznego świata". Wskazano także na monumentalne zmiany krajobrazu w efekcie stuleci wydobycia.


Łupki zaczęto wydobywać w kamieniołomach i kopalniach na terenie obecnego hrabstwa Gwynedd ponad 1800 lat temu - były m.in. używane do budowy części rzymskiego fortu Segontium w Caernarfon oraz zamku Edwarda I w Conwy - ale dopiero w czasach rewolucji przemysłowej, gdy popyt na nie wzrósł, północno-zachodnia Walia stała się światowym liderem w ich wydobyciu.


Do lat 90. XIX w. walijskie kopalnie łupków zatrudniały ok. 17 tys. pracowników i wytwarzały prawie 500 tys. ton łupków rocznie, co stanowiło około jednej trzeciej wszystkich łupków dachowych używanych na świecie pod koniec XIX wieku. Przemysł ten miał ogromny wpływ na światową architekturę - walijskie łupki użyto w wielu budynkach, tarasach i pałacach na całym świecie, w tym w Westminster Hall w londyńskim budynku parlamentu, w Royal Exhibition Building w Melbourne w Australii czy w ratuszu w Kopenhadze. W 1830 r. połowa budynków w Nowym Jorku miała dachy wykonane z łupków walijskich.


Jednak w XX w., wskutek obu wojen światowych, Wielkiego Kryzysu i konkurencji ze strony płytek ceramicznych, popyt na łupki zaczął spadać drastycznie i obecnie ich wydobycie w Gwynedd odbywa się na bardzo ograniczoną skalę.


"Dzisiejsze ogłoszenie jest wyrazem uznania dla znaczącego wkładu, jaki ta część północnej Walii wniosła w dziedzictwo kulturowe i przemysłowe nie tylko Walii, ale i całego świata. Walijskie łupki można znaleźć na całym świecie. Wydobycie i eksploatacja łupków pozostawiła w Gwynedd wyjątkowe dziedzictwo, z którego tamtejsze społeczności słusznie są dumne" - oświadczył szef walijskiego rządu Mark Drakeford.


Wpisanie krajobrazu Gwynedd na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO nastąpiło w tydzień po tym, jak skreślony z niej został Liverpool. Komisja Światowego Dziedzictwa podjęła taką decyzję - dopiero trzeci raz w historii - z powodu nowych inwestycji na nabrzeżu i w dokach, które jak wskazano, w nieodwracalny sposób zmieniły unikatowy charakter tego miejsca.


Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)


bjn/ tebe/


Kraj i świat

2024-06-25, godz. 18:20 Kenia/ Zabici i ranni w zamieszkach przed parlamentem w Nairobi (opis) Co najmniej 10 osób zginęło, a ok. 50 zostało rannych we wtorek w stolicy Kenii, Nairobi, gdy policja otworzyła ogień do protestujących przeciwko rządowym… » więcej 2024-06-25, godz. 18:10 ME 2024 - rozpoczął się mecz Polski z Francją O godz. 18 w Dortmundzie rozpoczął się mecz piłkarskich mistrzostwach Europy Polska - Francja. Biało-czerwoni, którzy wcześniej ulegli Holendrom 1:2 i Austriakom… » więcej 2024-06-25, godz. 18:10 ME 2024 - Holandia - Austria 0:1 (bramka) Grupa D: Holandia - Austria 0:1 w 6. min. Bramki: 0:1 Donyell Malen (6-samobójcza). Sędzia: Ivan Kruzliak (Słowacja).(PAP) mm/ mak/ pp/ » więcej 2024-06-25, godz. 18:10 Wiceszefowa KE o zakazie działalności zachodnich mediów w Rosji: bezsensowny odwet Jako 'bezsensowny odwet' wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Viera Jourova określiła we wtorek objęcie zakazem działalności 81 zachodnich mediów. Jak… » więcej 2024-06-25, godz. 18:00 Kosmetyki oparte na wynalazkach z Politechniki Krakowskiej trafią na rynek Linia naturalnych kosmetyków do pielęgnacji skóry, opartych na wynalazkach opracowanych na Politechnice Krakowskiej, trafi na rynek. Porozumienie w tej sprawie… » więcej 2024-06-25, godz. 18:00 Białoruś/ Propaganda ma nową bohaterkę – do Mińska uciekła obywatelka Łotwy Obywatelka Łotwy Olga Czerniawska, która nazywa się polityczną dysydentką, poprosiła o azyl na Białorusi i od kilku tygodni w mediach państwowych krytykuje… » więcej 2024-06-25, godz. 18:00 ME 2024 - Szczęsny: nie jestem gotowy zadeklarować, że odchodzę z kadry 'Nie jestem gotowy zadeklarować, że odchodzę z kadry, bo to decyzja, którą podejmuje się raz. Wolę ją dobrze przemyśleć' - przekazał przed meczem piłkarskich… » więcej 2024-06-25, godz. 17:50 Podlaskie/ Zarząd województwa otrzymał wotum zaufania i absolutorium Sejmik województwa podlaskiego udzielił we wtorek zarządowi województwa wotum zaufania oraz absolutorium za ubiegły rok. Po wiosennych wyborach samorządowych… » więcej 2024-06-25, godz. 17:50 Senat/ Komisja kultury odrzuciła informację o działalności RMN i sprawozdanie KRRiT z 2023 r. Senacka Komisja Kultury i Środków Przekazu odrzuciła we wtorek sprawozdanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z działalności w 2023 r. oraz informację… » więcej 2024-06-25, godz. 17:50 Brazylia/ Nasila się fenomen popularności ruchów neonazistowskich W Brazylii nasila się zjawisko rosnącej popularności ruchów neonazistowskich, wynika z dokumentacji zgromadzonej przez ministerstwo praw człowieka i obywatelskich… » więcej
12131415161718
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »