Osteoporoza jest jedną z najczęściej występujących chorób cywilizacyjnych i jednym głównych czynników ryzyka niepełnosprawności. Dla osób starszych ta choroba może być nawet zagrożeniem życia. Doprowadza do trwałego unieruchomienia, którego skutkiem jest grożące śmiercią tzw. opadowe zapalenie płuc.

Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia w Polsce na osteoporozę choruje 2,1 mln osób, lecz 1,56 mln osób, czyli aż 74 proc., jest wciąż niezdiagnozowanych. Podstawową diagnostyką tej choroby jest pomiar gęstości kości czyli badania densytometryczne. Tymczasem liczba wykonywanych w 2020 r. densytometrii zmniejszyła się w Polsce aż o 36 proc.

To niepokojące, gdyż jedynie wcześnie wykrycie osteoporozy pozwala skutecznie się nią zająć. Bo choroby tej nie można wyleczyć, możliwe jest jedynie zatrzymanie jej rozwoju. Organizatorzy akcji zachęcają do bezpłatnego badania gęstości kości. Na densytometrię można się zapisać na stronie www.zbadajswojekosci.pl lub pod numerem telefonu 881 474 000. Mobilne punkty badań wyposażone w specjalistyczny sprzęt do pomiaru gęstości kości, tzw. osteobusy, będą dostępne w 250 lokalizacjach w całej Polsce.

Osteoporoza jest podstępną chorobą. Przez długi czas nie objawia się żadnymi dolegliwościami, aż do momentu złamania, świadczącym już o dużym zaawansowaniu choroby. Dlatego też osteoporoza nazywana jest często „cichym złodziejem kości”. Z wiekiem kości stają się kruche i łatwo ulegają złamaniom.

Osteoporoza z reguły rozwija się wolno i częściej dotyczy kobiet niż mężczyzn. Do czynników ryzyka rozwoju osteoporozy zalicza się m.in. niską podaż wapnia, ale także niedobór witaminy D, brak ruchu i siedzący tryb życia, które mogą nabrać szczególnego znaczenia w czasie pandemii - przedłużających się obostrzeń i pozostawania głównie w domu.

Wielu specjalistów uważa osteoporozę za epidemię XXI w. Liczba cierpiących na schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego, w tym osteoporozę, stale wzrasta, co przypisuje się procesowi starzenia się społeczeństw oraz wpływowi zmian w trybie życia. Szacuje się, że obecnie na całym świecie liczba pacjentów z osteoporotycznymi złamaniami kości udowej przekracza 200 mln.

Zbadano wpływ pandemii COVID-19 na sposób, w jaki lekarze leczą swoich pacjentów z osteoporozą na świecie. W 53 krajach objętych badaniem stwierdzono, że zmiany te negatywnie wpłynęły na diagnostykę i leczenie tych pacjentów, co może spowodować wzrost zachorowalności i częstości groźnych złamań. NFZ potwierdza, że w 2020 r. również w Polsce nastąpiła niekorzystna zmiana

w zakresie leczenia osteoporozy; o jedną trzecią spadła liczba specjalistycznych porad, a liczba badań diagnostycznych (densytometrii) - o 36 proc. Najgroźniejsze są powodujące unieruchomienie złamania szyjki kości udowej, będące przyczyną utraty życia przez 740 tys. osób każdego roku na świecie.

„Densytometira jest całkowicie bezbolesna i trwa tylko kilka minut, a pomoże w porę rozpoznać osteoporozę” - przekonuje w informacji przekazanej PAP Anna Załuska, dyrektor Działu Komunikacji Teva Pharmaceuticals Polska, organizatora akcji. „W grupie szczególnego ryzyka znajdują się kobiety powyżej 50. roku życia i po menopauzie oraz osoby stosujące niewłaściwą dietę, palące tytoń lub nadużywające alkoholu. Badanie zalecane jest wszystkim osobom po 65. roku życia. Dobrze jest w odpowiednim momencie zbadać swoje kości, ponieważ osteoporoza początkowo nie objawia się żadnymi dolegliwościami" – podkreśla.

Akcję zaplanowano na czas sześć miesięcy - tak, aby z badania mogło skorzystać nawet 20 tys. pacjentów. Organizatorzy kampania zapewniają, że osteobusy są specjalnie przygotowane pod kątem restrykcyjnych wymogów sanitarnych, odpowiednio wentylowane i wyposażone w dezynfekujące powietrze lampy UV. Po każdym pacjencie miejsce badania jest dokładnie dezynfekowane, a obsługę pełni jeden technik wyposażony w odzież ochronną. Więcej na stronie www.zbadajswojekosci.pl. (PAP)

Autor: Zbigniew Wojtasiński

zbw/ zan/