Przewodniczący negocjacjom ze strony rządowej wiceminister aktywów państwowych Artur Soboń przyznał po spotkaniu, że choć w skali całej przyszłej umowy rozbieżności jest obecnie mniej niż punktów, w których osiągnięto porozumienie, to kwestie sporne mają charakter kluczowy.

„Uczciwie trzeba powiedzieć, że kilka szczegółów, które pozostały do rozstrzygnięcia, to są rzeczy, które może objętościowo są dzisiaj w mniejszości, jeśli wzięlibyśmy cały tekst umowy społecznej, ale są kluczowe z punktu widzenia całego systemu. Chcemy je dopracować i uzgodnić w zespołach roboczych” – powiedział Soboń, zapowiadając niebawem kolejne robocze spotkania ze związkowcami.

Wiceminister podtrzymał marcowy termin podpisania umowy społecznej. „Chcielibyśmy już w marcu wrócić do rozmów planarnych w urzędzie wojewódzkim (w Katowicach – PAP) z gotowym tekstem, który potwierdzilibyśmy sobie wspólnie w rozmowach ze stroną społeczną i - mam nadzieję - że wspólnie również tę umowę społeczną podpisali” – zadeklarował wiceszef MAP.

Artur Soboń przyznał, że wśród rozbieżności pozostaje m.in. charakter gwarancji zatrudnienia dla górników dołowych i pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla. W porozumieniu z 25 września ub. roku zapisano, że osoby zatrudnione w kopalniach w tym dniu będą miały zapewnione zatrudnienie w kopalniach do emerytury lub skorzystają z osłon socjalnych. Spór dotyczy tego, czy gwarancje te można zapisać – jak chcą związki – w ustawie, czy – jak proponuje strona rządowa – w porozumieniu związków w pracodawcami.

„Chcemy, aby wszyscy, którzy dzisiaj pracują pod ziemią oraz na przeróbce, mogli dopracować do emerytury. Zastanawiamy się, w jaki sposób tę kwestię uregulować. Strona społeczna skłania się do rozwiązań legislacyjnych. Naszym zdaniem one nie będą tak skuteczne, jak rozwiązania między pracodawcą a stroną społeczną w poszczególnych spółkach górniczych - i to jest wyłącznie kwestia do rozstrzygnięcia” – tłumaczył po wtorkowych rozmowach wiceminister.

„Natomiast co do zasady, chcemy, aby w pierwszej kolejności dać szansę na dopracowanie do emerytury, a dopiero w dalszej kolejności umożliwić osłony socjalne dla tych, którzy będą z górnictwa wychodzić wcześniej - czy to na wcześniejsze urlopy, czy w ogóle poza sektor” – dodał Soboń.

„Tu mamy rozbieżność. Chcielibyśmy, aby gwarancje zatrudnienia, które wynikają z naszego porozumienia z 25 września ub. roku, były gwarancjami ustawowymi. Póki co strona rządowa na to się nie zgadza” – przyznał szef śląsko-dąbrowskiej Solidarności Dominik Kolorz, zapowiadając, że kwestia ta będzie jeszcze tematem rozmów. Oceniając wtorkowe spotkanie Kolorz zadeklarował, że zaczyna być „bardzo umiarkowanym, ale optymistą”.

„Dzisiaj udało się w dużej części uzgodnić trzy rozdziały umowy społecznej - przede wszystkim rozdział dotyczący osłon socjalnych i gwarancji zatrudnienia, rozdział dotyczący inwestycji technologicznych i rozdział dotyczący transformacji Śląska” –relacjonował związkowiec, oceniając, iż ten ostatni rozdział jest "najdalej uzgodniony”.

„Zostały nam dwa (rozdziały umowy – PAP), a w zasadzie jeden najważniejszy: element dotyczący subsydiowania kopalń, systemu notyfikacyjnego w Unii Europejskiej. Nad tym będziemy pracować jeszcze w przyszłym tygodniu. Zostały też pewne elementy związane z transformacją regionu, które są już poza systemem związanym z górnictwem węgla kamiennego” – dodał Dominik Kolorz.

Rozmowy na temat umowy społecznej dla górnictwa trwają od kilku miesięcy. W ubiegłym tygodniu niemal codziennie odbywały się poświęcone temu spotkania - zarówno w formule grup roboczych, jak i szerszych spotkań. Także w poniedziałek w Katowicach spotkała się grupa robocza zajmująca się tematyką pomocy publicznej dla górnictwa. We wtorek był to jeden z kilku tematów spotkania plenarnego w Katowicach.

Kanwą umowy społecznej dla górnictwa ma być porozumienie zawarte między związkowcami a stroną rządową we wrześniu ub. roku w Katowicach. Nakreślono w nim horyzont wygaszania kopalń węgla energetycznego do 2049 roku (wraz ze szczegółowym harmonogramem dotyczącym zamykania poszczególnych zakładów), z gwarancją subsydiowania produkcji węgla w tym okresie. Górnicy dołowi i pracownicy zakładów przeróbki mechanicznej węgla będą mieli zapewnioną pracę w kopalniach do emerytury lub osłony socjalne - urlopy przedemerytalne i odprawy pieniężne.

Umowa społeczna ma rozszerzyć i doprecyzować zapisy ubiegłorocznego porozumienia. Podstawą prac jest projekt przygotowany przez związki zawodowe. Oprócz wątków związanych z wygaszaniem kopalń i osłonami dla górników (propozycja mówi m.in. o 120-tysięcznych odprawach pieniężnych oraz urlopach przedemerytalnych) w projekcie mowa m.in. o inwestowaniu w czyste technologie węglowe oraz mechanizmach transformacji woj. śląskiego, z gwarancjami odpowiednich, krajowych i unijnych, środków na ten cel. Miałby też powstać specjalny Śląski Fundusz Rozwoju.(PAP)

autor: Marek Błoński

mab/ amac/