Radio Opole » Kultura i rozrywka
2021-04-04, 16:45 Autor: Monika Matuszkiewicz

"Ta tradycja ma już kilkaset lat". Przygotowanie kroszonki może zająć nawet 15 godzin [FILM, ZDJĘCIA]

O opolskich kroszonkach opowiada Ewa Olbryt z Muzeum Wsi Opolskiej
Co prawda przygotowanie jej zajmuje nawet 15 godzin to warto ją zrobić do wielkanocnego koszyka. Mowa o opolskiej kroszonce, na której dawniej znajdowały się figury geometryczne, a teraz jest to wzór kwiatowy. I to właśnie od pierwszego, głównego kwiatka zaczynamy zdobienie jajka. Później domalowujemy kolejne. Ważny jest też tutaj kształt jajka, czy jest ono podłużne, czy okrągłe.
- Jest to najbardziej popularna technika zdobienia jaj na Śląsku Opolskim. Tradycja ta przekazywana jest z pokolenia na pokolenie - mówi Ewa Olbryt, twórczyni ludowa, pracownik Muzeum Wsi Opolskiej.

- Technika ta polega na wydrapywaniu ostrym narzędziem wzoru na skorupce jajka, która wcześniej była zabarwiona. Do wykonania tej techniki potrzebne są specjalne narzędzia, czyli tak zwane nożyki do skrobania jajek. Opatentowane one zostały przez twórcę ludowego Jerzego Lipkę. On wymyślił ten nożyk i spowodował, że ten tradycyjny wzór na kroszonce zmieniał się w ciągu ostatnich lat. Od takich bardzo dużych form, które były mało wyraźne i czytelne, do bardzo drobnych motywów roślinnych, znajdujących się obecnie na kroszonce.

Jednak jeśli nie mamy w domu nożyka, to możemy zdobić kroszonkę w nieco łatwiejszy sposób.

- Temu służy technika wyprawiania octem. Jest to również znana od dawna technika w każdym domu. Potrzeba do tego patyczek, najlepiej wykałaczkę lub patyczek do szaszłyków oraz trochę octu, czy kwasu z kapusty lub kiszonych ogórków. Wówczas należy tę kroszonkę wytrawiać, czyli zaplanowany wcześniej wzór wytrawiać tym patyczkiem maczanym w occie na zabarwionej skorupce.

- Znaczenie ma tu także kolor. Najpopularniejsze jest jajko czerwone, które symbolizuje miłość oraz czarny oznaczający szacunek – dodaje Olbryt.

Dodajmy, że dawniej, według tradycji, takie jajko przekazywane było chłopcom, którzy w lany poniedziałek przychodzili w odwiedziny do dziewczyn. Dwa lata temu opolska kroszonka wpisana została na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Teraz twórcy starają się o wpisane jej na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

W filmie przygotowanie kroszonek prezentują twórczynie ludowe - Ewa Olbryt (Muzeum Wsi Opolskiej) i Agnieszka Okos (Opolskie Dziouchy). Dziękujemy za gościnę!
Film: Maciej Marciński, Marcin Boczek.

Ewa Olbryt 1
Ewa Olbryt 2

Kultura i rozrywka

2024-05-23, godz. 07:32 OKT: spotkanie w teatrze z autorkami książki o niezwykłych miejscach Opola Jedną z imprez towarzyszących 48. Opolskim Konfrontacjom Teatralnym w Opolu jest spotkanie z autorkami książki 'MOTYL I CEMENT. Artystyczne niespodzianki na… » więcej 2024-05-22, godz. 17:00 "Chcemy złożyć hołd naszym kochanym mamom". Koncert z okazji Dnia Matki w Głubczycach 'Mamo, dla Ciebie jestem' - to tytuł poetycko-muzycznego koncertu, który z okazji Dnia Matki odbędzie się w Głubczycach. W kościele Franciszkanów wystąpią… » więcej 2024-05-22, godz. 16:04 Artyści przyjadą do Mosznej. Przed nami Muzyczne Święto Kwitnących Azalii Po raz 40. na zamku w Mosznej zabrzmi muzyka klasyczna. Przed nami jeden z najstarszych festiwali - Muzyczne Święto Kwitnących Azalii im. Zbigniewa Pawlickiego… » więcej 2024-05-22, godz. 16:02 Wspomnienia Stanisława Jałowieckiego w bibliotece w Opolu Był przewodniczącym NSZZ Solidarność Śląska Opolskiego, dziennikarzem Radia Wolna Europa, posłem na Sejm, marszałkiem województwa opolskiego i europosłem… » więcej 2024-05-22, godz. 05:41 48 OKT: poetycki wieczorek z "Klasyką żywą" Teksty Jeremiego Przybory, Cypriana Kamila Norwida i Stanisława Wyspiańskiego zabrzmiały na schodach i w holu Teatru Jana Kochanowskiego w Opolu. Młode artystki… » więcej 2024-05-22, godz. 05:31 48 OKT: "Wyzwolenie" prosto z Gdańska na ekranie Modelatorni w Opolu Widzowie w milczeniu wychodzili z Modelatorni Teatru Jana Kochanowskiego w Opolu po emisji przedstawienia 'Wyzwolenie' w reżyserii Jana Klaty z Teatru Wybrzeże… » więcej 2024-05-21, godz. 12:00 Ruszają 48. Opolskie Konfrontacje Teatralne Przedstawieniem 'Wyzwolenie' Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Jana Klaty rozpoczynają się dziś (21.05) wieczorem 48. Opolskie Konfrontacje Teatralne… » więcej 2024-05-20, godz. 12:05 "Wywiady, wspomnienia, ciekawostki". Wystartowało Festiwalowe Radio Opole Rusza Festiwalowe Radio Opole, które w tym roku obchodzi 10-lecie istnienia. Przez najbliższy miesiąc, na częstotliwości 96,5 FM, można słuchać festiwalowych… » więcej 2024-05-20, godz. 12:00 "Archiwum Zjednoczonej Europy" na 20-lecie naszej akcesji do UE Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych ogłosiła kolejną akcję społeczną. Akcja, związana dwudziestą rocznicą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej… » więcej 2024-05-19, godz. 12:08 Historia śląskich gospodarstw w jednym miejscu. Nowa wystawa w Muzeum Wsi Opolskiej [ZDJĘCIA] Gospodarstwo… Rolnictwo na wsi śląskiej (1850- 1945) - to tytuł kolejnej stałej ekspozycji w Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu-Bierkowicach. » więcej
26272829303132
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »