- Byli to ludzie, którzy na wskroś byli przesiąknięci polskością - mówi Tomasz Witkowski, wicewojewoda opolski.

- Ta polskość była dla nich tak ważna, że mimo rozstrzygnięć plebiscytowych, zmiany granic, oni cały czas czuli się Polakami. Ten polski taki rys w ich życiorysie był tak mocny, że stworzyli ten związek, który stał się symbolem pracowitości Polaków, tego, w jaki sposób pomnażali majątek, tworzyli i jak szybko osiągnęli sukces.

- Działaczom i działaczkom spod znaku Rodła przyszło żyć w czasach bardzo trudnych - dodaje Katarzyna Mazur-Kulesza, prezes Stowarzyszenia Rodło Opole.

- Kiedy walczono o poprawę sytuacji mniejszości polskiej w oświacie, kulturze, gospodarce. W czasie wojny wielu działaczy i działaczek Związku Polaków w Niemczech zostało przez Niemców zamordowanych, a kilka tysięcy trafiło do obozów koncentracyjnych i my musimy pamiętać o tych osobach.

- Trzeba pamiętać o tym, że mieszkańcy tych terenów w dużej części identyfikowali się z polskością - podkreśla dr Bartosz Kuświk, dyrektor Instytutu Śląskiego w Opolu.

- W dużej części głosowali za Polską. Oczywiście Opole głosowało za Niemcami, natomiast podopolskie wsie głosowały za Polską. Trzeba pamiętać o tym, że musieli oni funkcjonować w trudnych warunkach braku polskości tutaj na terenach i to jest też niesamowite, że potrafili się tak zorganizować, zjednoczyć.

- Dzisiaj nawiązujemy do historii, która jest nam bardzo bliska. To nasi przodkowie starali się o zachowanie tej polskości na ziemiach opolskich - zaznacza Przemysław Zych, wiceprezydent Opola.

- Dbać o to na różne sposoby i przy okazji dzisiejszego święta wspominamy, składamy hołd wyrażając swój ogromny szacunek dla tych osób, które po prostu wykazywały się przeogromną odwagą.

Podczas uroczystości otwarta została również wystawa pod hasłem "100-lecie Związku Polaków w Niemczech", która przygotowana została przez Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie oraz Dom Polski - Centrum Idei Rodła w Zakrzowie.

- Oczywiście to jest wystawa mówiąca o całej historii Związku Polaków w Niemczech. Oczywiście skrótowo, bo wiadomo, historia jest bardzo długa, bogata, więc w tych 20 tablicach chcieliśmy umieścić to, co jest najważniejsze - podkreśla Barbara Matysek-Szopińska, dyrektor Domu Polskiego.

Przypomnijmy, Związek Polaków w Niemczech założony został 27 sierpnia 1922 roku i był podzielony na pięć dzielnic. Dzielnica z siedzibą w Opolu liczyła około 5 tysięcy członków.