Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Górnośląska Republika Rad
2022-12-12, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Górnośląska Republika Rad

102 lata temu - 12 grudnia 1920 roku zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska obradując w Chorzowie podjął uchwałę o konieczności walki o ustanowienie autonomicznej Górnośląskiej Republiki Rad.
Ładna Historia 12 grudnia 2022 r.
W trzecią rocznicę rewolucji bolszewickiej w Rosji czyli 7 listopada 1920 roku doszło do połączenia trzech działających na Śląsku lewicowych partii. Były to: dawna górnośląska część Komunistycznej Partii Niemiec, której przewodził Anton Jadasch, górnośląski oddział Niezależnej Socjaldemokratycznej Partii Niemiec na czele z Heinrichem Rauem oraz Komunistyczna Partia Ziem Śląskich na czele ze Stanisławem Barczyńskim.

Tę trzecią grupę stanowili skrajnie lewicowi śląscy secesjoniści z Polskiej Partii Socjalistycznej. W efekcie zjednoczenia tych grup powstała Komunistyczna Partia Górnego Śląska-Komunistische Partei Oberschlesiens. Przewodniczącym nowej partii został Anton Jadasch, a na siedzibę główną wybrano Gliwice.

Działacze Komunistycznej Partii Górnego Śląska programowo postanowili zachować niezależność od Komunistycznej Partii Niemiec oraz od Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. Realizując jednak zasady obwiązującej wówczas wśród bolszewików doktryny internacjonalizmu, blisko współpracowano z obiema komunistycznymi partiami.

Ze względu na tradycyjną dużą religijność mieszkańców Śląska, partie komunistyczne miały stosunkowo małe oddziaływanie społeczne. W ciągu roku Komunistyczna Partia Górnego Śląska osiągnęła niewielką liczbę członków, oscylującą wokół 5600 osób.

12 grudnia 1920 r. w Chorzowie odbył się pierwszy zjazd Komunistycznej Partii Górnego Śląska. Uczestnicy zjazdu wysunęli projekt utworzenia niezależnej od Niemiec i od Polski Górnośląskiej Republiki Rad, która w przyszłości miała przystąpić do związku sowieckiego.

Ponadto postanowili zbojkotować plebiscyt. 15 marca 1921 roku organ prasowy partii „Czerwony Sztandar – Die Rote Fahne” pisał: „Dla świadomego robotnika rozstrzygnięcie sprawy Górnego Śląska drogą plebiscytu jest takim samym gwałtem, jak przyłączenie go do tego lub innego państwa siłą zbrojną.”

Dla realizacji celów partii postanowiono przejąć od wewnątrz Polską Organizację Wojskową Górnego Śląska. Do POW zaczęli się zgłaszać polscy komuniści, którzy zamierzali przejąć kontrolę nad przyszłym antyniemieckim powstaniem i przekształcić je w rewolucję społeczną.

Ze względu na czujność struktur POW i stosunkowo małą liczebność komunistów, ten plan się nie powiódł.

Dla nikogo nie jest tajemnicą, że działacze Komunistycznej Partii Górnego Śląska bardzo liczyli na to, że armie bolszewickie ostatecznie rozgromią pańską Polskę i burżuazyjne Niemcy a Europa zmieni się w jeden socjalistyczny Związek Republik Radzieckich. Tylko takiego państwa częścią składową mogła by być Śląska Republika Rad i dla takiej idei śląscy autonomiści spod czerwonego sztandaru byli gotowi z postulowanej autonomii zrezygnować.

Klęska bolszewików pod Warszawą i likwidacja rewolucji w Niemczech sprawiły, że owe marzenia musieli śląscy komuniści zrewidować. Po podziale Śląska nastąpił także podział partii i faktyczne jej rozwiązanie.

Dotychczasowy szef Komunistycznej Partii Górnego Śląska Anton Jadasch został szefem górnośląskich struktur Komunistycznej Partii Niemiec. Z kolei komuniści z części Śląska, która przypadła Polsce rozpoczęli współpracę z Komunistyczną Partią Polski.

Zobacz także

2022-12-09, godz. 12:45 Konferencja Kędzierzyńska 104 lata temu 9 grudnia 1918 r. w Kędzierzynie odbyła się wspólna konferencja partii politycznych działających na Górnym Śląsku. » więcej 2022-12-08, godz. 12:45 Opolska radna polska 75 lat temu 8 grudnia 1947 roku zmarła wybitna polska działaczka i radna miasta Opola w okresie międzywojennym Franciszka Koraszewska z domu Czok. » więcej 2022-12-07, godz. 12:45 Przedłużenie drogi wodnej Jutro przypada 83 rocznica oddania do użytku Kanału Gliwickiego. » więcej 2022-12-06, godz. 12:45 Poeta wyklęty Dziś przypada 77 rocznica urodzin wybitnego polskiego poety i prozaika Rafała Wojaczka zaliczanego do grona poetów wyklętych. » więcej 2022-12-05, godz. 12:45 Członek powstańczego rządu 100 lat temu - 5 grudnia 1922 roku zmarł pierwszy wojewoda śląski, jeden z przywódców III powstania śląskiego Józef Rymer. » więcej 2022-12-02, godz. 12:45 Powstaniec z Siołkowic Jutro przypada 64 rocznica śmierci polskiego działacza, powstańca śląskiego i przedsiębiorcy Jakuba Kani. » więcej 2022-12-01, godz. 12:45 Fałszywa straż graniczna 104 lata temu - 1 grudnia 1918 roku stacjonująca na Śląsku 117 dywizja niemiecka została przekształcona w Grenzschutz czyli jednostkę straży granicznej. » więcej 2022-11-30, godz. 12:45 Mongołowie po raz drugi 763 lata temu 30 listopada 1259 roku rozpoczął się tzw. drugi najazd tatarski na Polskę. Zagony najeźdźców dotarły do wschodnich krańców księstwa o… » więcej 2022-11-29, godz. 12:45 Powód do powstania Dziś przypada 158 rocznica urodzin Andrzeja Mielęckiego – lekarza i polskiego działacza narodowego na Górnym Śląsku, którego zamordowanie stało się… » więcej 2022-11-28, godz. 12:45 Prekursor opolskich cementowni Przedwczoraj minęła 212 rocznica urodzin twórcy pierwszej opolskiej cementowni niemieckiego przedsiębiorcy Fryderyka Wilhelma Grundmanna. » więcej
12345
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »