Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Komendanci opolskiej AK
2022-05-19, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Komendanci opolskiej AK

79 lat temu – 19 maja 1943 roku został rozpoznany na ulicy i aresztowany dowódca opolskiego inspektoratu Armii Krajowej Leon Powolny.
Ładna Historia 19 maja 2022 r.
Polskie struktury konspiracyjne powstały na Opolszczyźnie już w początkach II wojny światowej. Pierwszym dowódcą a jednocześnie twórcą śląskiej struktury Służby Zwycięstwu Polski był od października 1939 roku pochodzący ze Strzelec Opolskich Józef Korol używający pseudonimów „Starosta”, „Hajducki” i „Konig”.

Służbę Zwycięstwu Polski w listopadzie 1939 roku przekształcono w Związek Walki Zbrojnej, a w jego ramach komendant Okręgu Śląskiego ZWZ Józef Korol powołał Inspektorat Opole, w ramach którego zamierzał powołać cztery obwody: Opole, Kluczbork, Nysa i Koźle.

Ostatecznie powstały dwa obwody: miejski zwany bytomsko-gliwickim i wiejski zwany opolskim noszący kryptonim „Skorpion”. W ramach opolskiej struktury ZWZ działało kilkaset osób.

Tworząc konspirację na terenie swojej rodzinnej Opolszczyzny Józef Korol opierał się na Polakach, którzy w okresie międzywojennym pozostali obywatelami Niemiec, ale nie angażowali się szczególnie aktywnie w działalność Związku Polaków w Niemczech. Dotychczasowi działacze polscy byli albo pod ścisłą obserwacją gestapo albo siedzieli już dawno w obozach koncentracyjnych.

W sierpniu 1940 roku Józef Korol zginął w potyczce z niemiecką policją w Wiśle. Jego zastępcą na funkcji dowódcy komendanta śląskiego okręgu ZWZ został pochodzący z Nowej Wsi Królewskiej pod Opolem dawny powstaniec śląski Jozef Szmechta, który jednak już w grudniu tego samego roku został aresztowany przez Gestapo.

W ramach dużej akcji prowokacyjnej aresztowano wówczas blisko 500 osób w tym niemal całe miejscowe dowództwo ZWZ. 18 grudnia 1940 roku aresztowany został także komendant obwodu opolskiego ppor. Franciszek Żymełka ps. "Rębacz".

Wówczas szefem inspektoratu opolskiego został Leon Powolny używający pseudonimu „Dobrzyński”. W tym wypadku złamano zasadę nie angażowania przedwojennych polskich działaczy. Powolny był w okresie międzywojennym dyrektorem banku ludowego w Opolu i jego rysopis był dobrze znany agentom gestapo.

14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej zmienił nazwę na Armia Krajowa, toteż wkrótce nowej nazwy zaczęła używać także opolska siatka konspiracyjna.

19 maja 1943 roku Leon Powolny został rozpoznany i aresztowany, po krótkim procesie za zdradę niemieckiego państwa skazany został na ścięcie gilotyną. Wyrok wykonano 30 października 1943 r. w więzieniu w Brandenburgu pod Berlinem.

Zobacz także

2022-10-10, godz. 12:45 Pamiętny Furman... Dziś przypada 87 rocznica urodzin wybitnego polskiego tenora Stanisława Jopka, który ostatnie lata życia spędził na Opolszczyźnie. » więcej 2022-10-07, godz. 12:45 "Misja stabilizacyjna" 400 lat temu – w październiku roku 1622 - zakończyła się na Śląsku misja stabilizacyjna prowadzona tu na zlecenie cesarza Austrii przez Lisowczyków. » więcej 2022-10-06, godz. 12:45 Badacz Chin i Ameryki 117 lat temu 6 października 1905 roku w Berlinie zmarł urodzony na Opolszczyźnie wybitny niemiecki geolog i geograf    Ferdinand von Richthofen. » więcej 2022-10-05, godz. 12:45 Czeskie porządki Dziś przypada 667 rocznica objęcia przez Piastów Oleśnickich władzy w Koźlu opuszczonym po wygaśnięciu dynastii Piastów Kozielsko-bytomskich. » więcej 2022-10-04, godz. 12:45 Wujek Prysznic Dziś przypada 223 rocznica urodzin wynalazcy prysznica Vincenza Preissnitza. » więcej 2022-10-03, godz. 12:45 Najstarsza linia w Polsce Dziś przypada 176 rocznica uroczystego otwarcia linii kolejowej z Wrocławia do Mysłowic, przez Opole i Kędzierzyn. » więcej 2022-09-30, godz. 12:45 Dowódca Pułku Wilków Dziś przypada 64 rocznica śmierci wybitnego polskiego bojownika i oficera, uczestnika powstań śląskich Franciszka Rataja. » więcej 2022-09-29, godz. 12:45 The last Piast 362 lata temu urodził się ostatni męski przedstawiciel dynastii Piastów książę Jerzy IV Wilhelm. » więcej 2022-09-28, godz. 12:45 Książę na Głubczycach Dziś przypada 589 rocznica śmierci księcia głubczyckiego Przemysława I Opawskiego. » więcej 2022-09-27, godz. 12:45 Prachrzest 1159 lat temu w roku 863 przebywający właśnie w słowackiej Nitrze święci Cyryl i Metody rozesłali swoich uczniów z misją chrystianizacyjną po wszystkich… » więcej
45678
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »