Radio Opole » Ładna historia! » Ładna historia! » Komendanci opolskiej AK
2022-05-19, 12:45 Autor: Bolesław Bezeg

Komendanci opolskiej AK

79 lat temu – 19 maja 1943 roku został rozpoznany na ulicy i aresztowany dowódca opolskiego inspektoratu Armii Krajowej Leon Powolny.
Ładna Historia 19 maja 2022 r.
Polskie struktury konspiracyjne powstały na Opolszczyźnie już w początkach II wojny światowej. Pierwszym dowódcą a jednocześnie twórcą śląskiej struktury Służby Zwycięstwu Polski był od października 1939 roku pochodzący ze Strzelec Opolskich Józef Korol używający pseudonimów „Starosta”, „Hajducki” i „Konig”.

Służbę Zwycięstwu Polski w listopadzie 1939 roku przekształcono w Związek Walki Zbrojnej, a w jego ramach komendant Okręgu Śląskiego ZWZ Józef Korol powołał Inspektorat Opole, w ramach którego zamierzał powołać cztery obwody: Opole, Kluczbork, Nysa i Koźle.

Ostatecznie powstały dwa obwody: miejski zwany bytomsko-gliwickim i wiejski zwany opolskim noszący kryptonim „Skorpion”. W ramach opolskiej struktury ZWZ działało kilkaset osób.

Tworząc konspirację na terenie swojej rodzinnej Opolszczyzny Józef Korol opierał się na Polakach, którzy w okresie międzywojennym pozostali obywatelami Niemiec, ale nie angażowali się szczególnie aktywnie w działalność Związku Polaków w Niemczech. Dotychczasowi działacze polscy byli albo pod ścisłą obserwacją gestapo albo siedzieli już dawno w obozach koncentracyjnych.

W sierpniu 1940 roku Józef Korol zginął w potyczce z niemiecką policją w Wiśle. Jego zastępcą na funkcji dowódcy komendanta śląskiego okręgu ZWZ został pochodzący z Nowej Wsi Królewskiej pod Opolem dawny powstaniec śląski Jozef Szmechta, który jednak już w grudniu tego samego roku został aresztowany przez Gestapo.

W ramach dużej akcji prowokacyjnej aresztowano wówczas blisko 500 osób w tym niemal całe miejscowe dowództwo ZWZ. 18 grudnia 1940 roku aresztowany został także komendant obwodu opolskiego ppor. Franciszek Żymełka ps. "Rębacz".

Wówczas szefem inspektoratu opolskiego został Leon Powolny używający pseudonimu „Dobrzyński”. W tym wypadku złamano zasadę nie angażowania przedwojennych polskich działaczy. Powolny był w okresie międzywojennym dyrektorem banku ludowego w Opolu i jego rysopis był dobrze znany agentom gestapo.

14 lutego 1942 roku Związek Walki Zbrojnej zmienił nazwę na Armia Krajowa, toteż wkrótce nowej nazwy zaczęła używać także opolska siatka konspiracyjna.

19 maja 1943 roku Leon Powolny został rozpoznany i aresztowany, po krótkim procesie za zdradę niemieckiego państwa skazany został na ścięcie gilotyną. Wyrok wykonano 30 października 1943 r. w więzieniu w Brandenburgu pod Berlinem.

Zobacz także

2022-10-24, godz. 12:45 Św. Jan Kapistran 566 lat temu zmarł święty Jan Kapistran, którego pamiątkę kościół katolicki dziś obchodzi. Jan Kapistran - franciszkanin, twórca zakonu Bernardynów… » więcej 2022-10-21, godz. 12:45 Pierwsza uczelnia na Śląsku 320 lat temu 21 października 1702 roku powołano Akademię Leopoldyńską we Wrocławiu, która na kilka prawie trzy wieku stała się kuźnią kadr kościoła… » więcej 2022-10-20, godz. 12:45 Polak z Dobrzenia Pojutrze przypadają 106 urodziny pochodzącego z Dobrzenia Wielkiego Franciszka Adamca - działacza społecznego i kulturalnego, miłośnika i popularyzatora… » więcej 2022-10-19, godz. 12:45 Hrabina Cosel 17 października 1680 r. urodziła się Anna Konstancja von Brockdorf, hrabina Cosel - piękna i ponoć mądra kochanka króla Polski i elektora saskiego Augusta… » więcej 2022-10-18, godz. 12:45 Św. Jadwiga Śląska Trzy dni temu Kościół Katolicki obchodził wspomnienie Świętej Jadwigi Śląskiej patronki Polski i Śląska. » więcej 2022-10-17, godz. 12:45 Katastrofa w Bąkowie 38 lat temu - 17 października 1984 roku w Bąkowie pod Kluczborkiem doszło do katastrofy kolejowej, w efekcie której zmarły cztery osoby a 60 zostało ran… » więcej 2022-10-14, godz. 12:45 Pierwszy Prymas Około 1000 lat temu – prawdopodobnie 14 października bliżej nieokreślonego roku zmarł Radzim Gaudenty, brat św. Wojciecha, pierwszy polski metropolita… » więcej 2022-10-13, godz. 12:45 Śląsk wierny Ojczyźnie Przedwczoraj minęła 109 rocznica urodzin wybitnego opolskiego literata i dziennikarza Zbyszko Bednorza. » więcej 2022-10-12, godz. 12:45 Polacy przeciw Węgrom Dziś przypada 548 rocznica bitwy stoczonej pod Zwanowicami pomiędzy wojskami polskimi i węgierskimi. » więcej 2022-10-11, godz. 12:45 Skazany za "Ojczyznę" Dziś przypada 109 rocznica urodzin wybitnego opolskiego poety, pisarza i publicysty Zbyszko Bednorza. » więcej
34567
Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej. Dowiedz się więcej »